Την Πέµπτη η ψηφοφορία που καταργεί την απλή αναλογική
Τρεις εκλογικούς νόµους θα φέρει προς ψήφιση εντός του 2020 η κυβέρνηση! Ο πρώτος ψηφίζεται στην Ολοµέλεια της Βουλής την ερχόµενη Πέµπτη και καταργεί την απλή αναλογική, καθιερώνοντας παράλληλα κλιµακωτό µπόνους για το πρώτο κόµµα. Ο δεύτερος σχεδιάζεται προσεκτικά από το υπουργείο Εσωτερικών, σε συνεργασία µε το πρωθυπουργικό επιτελείο, και αφορά την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ο τρίτος, που βρίσκεται σε πρώιµο στάδιο επεξεργασίας ακόµη, αφορά τις ευρωεκλογές.
«Πρόθεσή µας είναι τα πάντα να ξεκαθαρίσουν γρήγορα, κάτι που αποτελεί επιλογή αξιοπιστίας και ευθύνης για εµάς», τονίζει στα «Π» ανώτατο κυβερνητικό στέλεχος, που εξηγεί ότι επελέγη συνειδητά να έρθουν όλοι οι εκλογικοί νόµοι µέσα στον πρώτο χρόνο διακυβέρνησης, ώστε να γνωρίζουν όλοι τους κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού πολύ πριν από τις κάλπες και να µην υπάρξει κανένας απολύτως αιφνιδιασµός.
Η αρχή, µάλιστα, όπως τονίζει, έγινε το 2019 µε το πιο δύσκολο νοµοθέτηµα, αυτό της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού, που εκ του Συντάγµατος απαιτούσε 200 ψήφους για την επικύρωσή του.
Σε σχέση µε τις περιφέρειες και τους δήµους, δεν είναι µόνο το εκλογικό σύστηµα που αλλάζει. Ο υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος, µε τους συνεργάτες του και µε την πολύτιµη αρωγή του υφυπουργού Θεόδωρου Λιβάνιου, επεξεργάζονται βαθιές τοµές στον τρόπο εκλογής των «αρχόντων» της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τις οποίες θα συζητήσουν διεξοδικά µε τους εκπροσώπους της ΚΕ∆Ε και της ΕΝΠΕ. Στο βασικό σενάριο που φέρεται να εξετάζεται οι δήµαρχοι και οι περιφερειάρχες να εκλέγονται από τον πρώτο γύρο, µε ποσοστό 40%, αντί της απόλυτης πλειοψηφίας του 50%.
«Όταν κάποιος εκλέγεται πρωθυπουργός µε 40%, γιατί να µην εκλέγεται και δήµαρχος;», τονίζει χαρακτηριστικά το ίδιο κυβερνητικό στέλεχος. Εξετάζεται, όµως, παράλληλα, να µπει και µια δεύτερη προϋπόθεση: Η διαφορά του πρώτου υποψήφιου δηµάρχου µε τον δεύτερο να είναι τουλάχιστον 5%. Μόνο, δηλαδή, µε 40% και 5 µονάδες διαφορά από τον επόµενο θα εκλέγεται δήµαρχος από τον πρώτο γύρο. Θυµίζουµε ότι το 2006 είχε νοµοθετηθεί για πρώτη φορά ρύθµιση βάσει της οποίας δήµαρχοι και περιφερειάρχες εκλέγονταν όσοι συγκέντρωναν κατ’ ελάχιστο ποσοστό 42%.
ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ
Σηµαντικές τοµές θα γίνουν και στον τρόπο λειτουργίας των ∆ηµοτικών και των Περιφερειακών Συµβουλίων, αλλά και στην ίδια τη σύνθεσή τους. Υπό επεξεργασία είναι, δηλαδή, και το ενδεχόµενο µείωσης του αριθµού των συµβούλων, ακόµα και κατά 30%. Χαρακτηριστικό είναι ότι στις τελευταίες εκλογές υπήρχαν σε όλη την επικράτεια 69.821 υποψήφιοι δήµαρχοι και δηµοτικοί σύµβουλοι και 7.668 υποψήφιοι περιφερειάρχες και περιφερειακοί σύµβουλοι.
Οπως επισηµαίνει, στα «Π» στέλεχος που ασχολείται µε την κατάρτιση του νοµοσχεδίου, ο ∆ήµος Αιγάλεω έχει 41 δηµοτικούς συµβούλους και η Νέα Υόρκη 51! Με τη µεταρρύθµιση που σχεδιάζει η κυβέρνηση και το αρµόδιο υπουργείο Εσωτερικών, κάθε εκλεγµένος δήµαρχος και περιφερειάρχης θα έχει πλέον την πλειοψηφία στο συµβούλιο, λιγότερο ωστόσο διευρυµένη. Η απλή αναλογική θα έχει εφαρµοστεί, συνεπώς, για πρώτη και τελευταία φορά το 2019. Εξετάζεται, πάντως, και το ενδεχόµενο ο αριθµός των συµβούλων που εκλέγει να εξαρτάται και από το ποσοστό που λαµβάνει ο συνδυασµός του, να αυξάνεται δηλαδή κλιµακωτά ανάλογα µε το ποσοστό, στη βάση του µοντέλου που υιοθετεί ο νέος εκλογικός νόµος για τις εθνικές εκλογές.
Αλλη µία προσαρµογή που εξετάζεται στο πρότυπο των εθνικών εκλογών είναι να θεσπιστεί ελάχιστο όριο 3% για την εκλογή δηµοτικών συµβούλων από κάποιον συνδυασµό και την είσοδο στο ∆ηµοτικό Συµβούλιο. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η νοµοθετική παρέµβαση του υπουργείου Εσωτερικών το προσεχές διάστηµα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν εξαντλείται στον εκλογικό νόµο. Κατόπιν διαβούλευσης µε τους εκπροσώπους των δήµων και των περιφερειών, θα κατατεθεί µια µεγάλη νοµοθετική µεταρρύθµιση, µε κύριο χαρακτηριστικό την ενδυνάµωση του πρώτου και δεύτερου βαθµού Αυτοδιοίκησης, µε τη µεταφορά σηµαντικών αρµοδιοτήτων.
Αυτοδυναμία με 38%
Πιστή εφαρµογή των προεκλογικών δεσµεύσεων της Νέας ∆ηµοκρατίας αποτελεί, σύµφωνα µε κυβερνητικές πηγές, ο εκλογικός νόµος που θα ψηφιστεί αυτή την εβδοµάδα, µε την ψήφο της Ν.∆. και της Ελληνικής Λύσης, και θα εφαρµοστεί από τις µεθεπόµενες εκλογές. «Ο κ. Μητσοτάκης πριν από τις εκλογές είχε πει ότι το θέµα του εκλογικού νόµου θα κατατεθεί το πρώτο διάστηµα της κυβερνητικής µας δραστηριότητας. Αυτό κάνει. ∆εύτερον, είχε πει ότι ο εκλογικός νόµος που θα καταθέσει θα είναι αναλογικότερος, αλλά θα διασφαλίζει την κυβερνησιµότητα», τόνισε ο υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος, κατά την οµιλία του στην αρµόδια επιτροπή της Βουλής.
Με τον νέο νόµο καταργείται η απλή αναλογική, χωρίς να επανέρχεται αυτόµατα το µπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόµµα. Το κόµµα που έρχεται πρώτο στις εκλογές, εφόσον συγκεντρώνει ποσοστό 25%, θα λαµβάνει ως «µπόνους» 20 έδρες και από εκεί και πέρα θα λαµβάνει µία επιπλέον έδρα για κάθε 0,5% επιπλέον που παίρνει στις εκλογές, µε µέγιστο µπόνους τις 50 έδρες.
Ετσι, µε ένα ποσοστό 38%, το κόµµα που πρωτεύει στις κάλπες µπορεί να σχηµατίσει αυτοδύναµη κυβέρνηση.
Η διάταξη αυτή θα εφαρµόζεται στο εξής και για συνασπισµό συνεργαζόµενων κοµµάτων, εφόσον ο µέσος όρος της δύναµης των κοµµάτων που τον απαρτίζουν είναι µεγαλύτερος από τη δύναµη του κόµµατος εκείνου εξ αυτών που συγκέντρωσε τον µεγαλύτερο αριθµό ψήφων. Αν το πρώτο κόµµα δεν ξεπεράσει το 25%, τότε και οι 300 έδρες κατανέµονται αναλογικά σε όλα τα κόµµατα που εισέρχονται στη Βουλή.
Στο κυβερνητικό στρατόπεδο δεν έτρεφαν αυταπάτες σχετικά µε την εξεύρεση 200 ψήφων στη Βουλή, ώστε να ισχύσει άµεσα ο εκλογικός νόµος.
Εκτιµούν, ωστόσο, ότι το Κίνηµα Αλλαγής κινήθηκε αµιγώς µε κριτήριο την αντίθεση στην κυβερνητική επιλογή, καθώς το µπόνους των 40 εδρών που έδινε ο Νόµος Σκανδαλίδη είναι πολύ κοντά και στην αριθµητική και στη φιλοσοφία του Νόµου Θεοδωρικάκου.
Ως προς τον ΣΥΡΙΖΑ, η επιµονή στην απλή αναλογική θεωρείται προσχηµατική, καθώς, όπως τόνισε στη Βουλή ο υπουργός Εσωτερικών, «εάν ήταν τόσο σπουδαίο θέµα για τον ΣΥΡΙΖΑ το ζήτηµα της απλής αναλογικής, θα µπορούσε να είχε ψηφίσει τον εκλογικό νόµο της απλής αναλογικής στο πρώτο εξάµηνο» και όχι να περιµένει πρώτα να γίνει και η δεύτερη εκλογική αναµέτρηση µε ενισχυµένη αναλογική
