Τράπεζα Θεμάτων στις προαγωγικές εξετάσεις της Α’ Λυκείου θα εφαρμοστεί ξανά φέτος το καλοκαίρι και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής τρέχει να την εξοπλίσει με θέματα μέχρι την άνοιξη. Δεκαεπτά χιλιάδες θέματα συνολικά εκτιμούν οι εκπρόσωποι του ΙΕΠ ότι θα χρειαστεί στην πρώτη μορφή της, ενώ στην προηγούμενη εφαρμογή του θεσμού (το 2014) είχαν συγκεντρωθεί 27.000 θέματα σε όλα τα μαθήματα, τα οποία ήταν ανοικτά online για όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. Από αυτά, τα υπολογιστικά συστήματα κάθε λυκείου την ώρα της εξέτασης επέλεγαν τυχαία ποια θα είναι εκείνα στα οποία θα εξεταστούν οι μαθητές του.

Το βασικό χαρακτηριστικό της Τράπεζας Θεμάτων, ωστόσο, που ενδέχεται να βάλει τρικλοποδιά στο ΙΕΠ φέτος είναι ένα: μέχρι την άνοιξη του 2021 πρέπει να έχει ολοκληρωθεί συγκεκριμένη ύλη σε όλα τα σχολεία καθώς η επιλογή των θεμάτων θα είναι τυχαία και από συγκεκριμένα κεφάλαια που θα έχουν προεπιλεγεί. Κατ’ επέκταση, καταλήψεις, κενά σε εκπαιδευτικούς και χάσιμο διδακτικών ωρών απλά θα οδηγήσουν και πάλι σε τεράστια ποσοστά αποτυχίας, ενώ θα αποβούν για μια ακόμη φορά σε βάρος των ασθενέστερων οικονομικά τάξεων. Κάτι που θα πρέπει να λάβει υπόψη του και το υπουργείο Παιδείας, ώστε να προχωρήσει σε έναν σχεδιασμό της καθημερινότητας στα σχολεία σε συνεργασία με την εκπαιδευτική κοινότητα, χωρίς να προκαλεί ή να διχάζει, με στόχο να συνεχιστεί ομαλά μια δύσκολη σχολική χρονιά.

Η αποτυχία του 2014

Ο θεσμός της Τράπεζας Θεμάτων είχε εφαρμοστεί για πρώτη φορά το 2014, αλλά ακολουθήθηκε από μεγάλα ποσοστά αποτυχίας την ίδια χρονιά, με ένα 20% των μαθητών και μαθητριών να μην κατορθώσει τελικά να περάσει στην επόμενη χρονιά και να παραπεμφθεί σε επαναληπτικές εξετάσεις τον ίδιο Σεπτέμβριο.

Οπως εξηγεί όμως ο τότε πρόεδρος του ΙΕΠ, έμπειρος εκπαιδευτικός, με θητεία πολλών ετών στη διοίκηση, Σωτήρης Γκλαβάς, ο λόγος της μεγάλης αποτυχίας που είχε καταγραφεί τη χρονιά εκείνη δεν ήταν η ίδια η Τράπεζα Θεμάτων, που είναι ένας θεσμός διεθνώς πολυχρησιμοποιημένος και αδιάβλητος. Είναι το γεγονός ότι τη χρονιά εκείνη ο θεσμός «συνόδευσε» απλά σειρά αλλαγών στο λύκειο, μία από τις οποίες ήταν μια – παρακινδυνευμένη για τα δεδομένα μιας δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που απαιτούσε ανοικοδόμηση πριν αξιολογηθεί – διάταξη. Αυτή προέβλεπε ότι οι μαθητές, για να προαχθούν στην επόμενη τάξη, θα έπρεπε ανεξαρτήτως του μέσου όρου του απολυτηρίου τους να έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον τη βαθμολογική βάση του 10 στα βασικά μαθήματα της Γλώσσας και των Μαθηματικών και του 8 σε Φυσική, Χημεία κ.λπ.

Κατ’ επέκταση ήταν εκείνη η διάταξη που οδήγησε στη μεγάλη αποτυχία που καταγράφηκε την ίδια χρονιά και όχι η ίδια η Τράπεζα, στα θέματα της οποίας έρευνες έδειξαν, στη συνέχεια, ότι οι υποψήφιοι πέτυχαν καλύτερες επιδόσεις από την προηγούμενη της εφαρμογής της χρονιά.

Δύσκολη αποστολή

Κάτι τέτοιο δεν ισχύει σήμερα, οπότε το υπουργείο Παιδείας τελικά πηγαίνει σε μια αλλαγή όπως η Τράπεζα Θεμάτων πιο ομαλά και με μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας. Εάν ανταποκριθεί με επιτυχία στην αποστολή του βέβαια το ΙΕΠ, από το οποίο δεν έχει γίνει επί του θέματος ακόμη τίποτα. Οι εκπρόσωποί του απλά θα προχωρήσουν στις σχετικές προκηρύξεις το επόμενο χρονικό διάστημα.

Πάντως, η σχετική οδηγία για τα θέματα της Τράπεζας είναι ότι θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν περισσότερα. Το ΙΕΠ θα αξιοποιήσει μερικά από τα θέματα που ήδη έχουν διαμορφωθεί από το 2014, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι τελικά πιθανά θα προτιμηθεί η «εύκολη λύση» και θα ζητηθεί μεταξύ άλλων από τα σχολεία να στείλουν τα θέματα που επέλεξαν για τις περσινές προαγωγικές εξετάσεις, ώστε να εμπλουτιστεί το υλικό που υπάρχει.

Η διδακτέα και εξεταστέα ύλη της Α’ Λυκείου βέβαια έχει αλλάξει αρκετά από το 2014. Το 2021-22 ο θεσμός θα εφαρμοστεί και στη Β’ τάξη της βαθμίδας και την επόμενη χρονιά και στη Γ’ Λυκείου.

Τι θα ισχύσει

Τα δεδομένα που θα ισχύσουν για την εφαρμογή του θεσμού το καλοκαίρι είναι:
– Η Τράπεζα Θεμάτων θα χρησιμοποιηθεί κατά 50% στην επιλογή των θεμάτων στις προαγωγικές εξετάσεις της Α’ Λυκείου, ενώ το υπόλοιπο θα το επιλέγουν οι καθηγητές των σχολείων, οι οποίοι και θα βαθμολογούν τα γραπτά.
– Η διαδικασία θα υποχρεώσει κάθε εκπαιδευτικό να καλύψει όλη την ύλη του, αλλά και να εξασκηθεί σε μεθοδολογίες για την αφομοίωσή της από τους μαθητές τους.
– Τα θέματα θα είναι ομαδοποιημένα με κριτήριο τον βαθμό δυσκολίας τους.