Στις 23 , 30 Σεπτεμβρίου ή 7 Οκτωβρίου το δημοψήφισμα στα Σκόπια, λέει ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ και αποκαλύπτει το ερώτημα που θα τεθεί στους Σκοπιανούς σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ – Μέχρι 15 Ιανουαρίου 2019 η συνταγματική αναθεώρηση – Τι είπε για τον «φίλο του Αλέξη Τσίπρα» και την παρ’ ολίγον κατάρρευση των συνομιλιών τον Ιούνιο – «Το ”erga omnes” μου ράγισε την καρδιά», εξομολογείται – Τουλάχιστον μέχρι το 2025 στο εσωτερικό των Σκοπίων θα παραμένει η ονομασία Μακεδονία
Το δημοψήφισμα στα Σκόπια θα πραγματοποιηθεί στις 23, ή τις 30 Σεπτεμβρίου ή εναλλακτικά στις 7 Οκτωβρίου του 2018 αποκαλύπτει ο πρωθυπουργός της FYROM Ζόραν Ζάεφ σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ. Ο Ζ. Ζάεφ επισημαίνει ότι η καταληκτική ημερομηνία για την ολοκλήρωση της συνταγματικής αναθεώρησης στην ΠΓΔΜ είναι η 15η Ιανουαρίου του 2019. Σε πολιτικό επίπεδο, αυτό σημαίνει ότι στην Ελλάδα η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου μπορεί να διατηρηθεί αρραγής -παρά τις αγεφύρωτες διαφορές του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ στο Σκοπιανό- τουλάχιστον για τους επόμενους επτά μήνες.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην ΕΡΤ και στον Φάνη Παπαθανασίου, ο Ζόραν Ζάεφ αποκαλύπτει ότι το ερώτημα που θα τεθεί στο δημοψήφισμα θα είναι «Είστε υπέρ της ΕΕ και του ΝΑΤΟ υποστηρίζοντας την ονομασία Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας;».
«Γιατί αυτό είναι το θέμα. Πιστεύω, ότι οι πολίτες θα είναι απόλυτα θετικοί. Είμαι πεπεισμένος ότι ο λαός θα είναι υπέρ της συμφωνίας με την Ελλάδα επειδή το ερώτημα πιθανότατα θα είναι αν είστε υπέρ της ΕΕ και του ΝΑΤΟ και υπέρ της συμφωνίας με την Ελλάδα. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα είναι το ερώτημα επειδή τα δύο αυτά θέματα είναι αλληλένδετα. Και από την άποψη αυτή όταν οι πολίτες θα δώσουν την ψήφο τους, οι πολιτικοί, η κυβέρνηση, το κοινοβούλιο, ο Πρόεδρος της χώρας, είμαστε υποχρεωμένοι να την σεβαστούμε» τονίζει ο Ζ. Ζάεφ. «Το ερώτημα του δημοψηφίσματος θα μας αναγκάσει όλους εμάς τους πολιτικούς να ακούσουμε τους πολίτες, δηλαδή και την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση και τον πρόεδρο Ιβανωφ, επειδή όλοι εμείς υπηρετούμε τους πολίτες» αναφέρει.
Σε ερώτηση αν ανησυχεί μήπως συμβεί κάτι και η συμφωνία δεν εφαρμοστεί, ο Ζ. Ζάεφ απαντά: «Ασφαλώς και ανησυχώ. Εμείς είμαστε απλοί άνθρωποι. Και ο ομόλογός μου ο Αλέξης Τσίπρας είναι απλός άνθρωπος. Αυτό που μας ανησυχεί είναι αν θα ολοκληρώσουμε τις διαδικασίες μέχρι το τέλος, γιατί δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πιστεύουμε και οι δύο σε αυτή την υπόθεση όπως πιστεύουν και οι δύο υπουργοἰ μας ο Νίκος και ο Νίκολα από την πλευρά μας».
Και συνεχίζει ο Ζ. Ζάεφ για το δημοψήφισμα που θα αλλάξει το συνταγματικό όνομα της χώρας του: «Είμαι πεπεισμένος ότι το δημοψήφισμα θα είναι επιτυχές. Ξέρω ότι οι πολίτες μας θέλουν φιλία με την Ελλάδα, θέλουν να ενταχθούν στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ. Ξέρω ότι όσο και να είναι επίπονο και δύσκολο το ζήτημα είμαι σίγουρος ότι θα αδράξουν το μέλλον και το ίδιο θα συμβεί και στην Ελλάδα. Ξέρω ότι είναι επώδυνο ζήτημα για την Ελλάδα. Δεν είναι τόσο εύκολο. Εγώ καταλαβαίνω όλους τους ανθρώπους που έχουν κριτική τοποθέτηση επί του θέματος. Πιθανότατα χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να καταλάβουν όλοι ότι αυτό φέρνει μόνο ωφέλη και για τις δύο χώρες. Εκείνο που για μένα είναι εξίσου σημαντικό είναι ότι οι πολιτικοί ηγέτες του Ελληνικού λαού, της αντιπολίτευσης. Ξέρω ότι θεωρούσαν σημαντικό η λύση να είναι erga omnes και αυτό ήταν πιθανότητα ένα από τα πιο δύσκολα σημεία στην διάρκεια της διαπραγμάτευσης».
Ο πρωθυπουργός των Σκοπίων χρησιμοποιεί ένα επιχείρημα αντίστοιχο με αυτό που επιστράτευσε η κυβέρνηση Τσίπρα για να υποβαθμίσει τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης: «Απόδειξη ότι η συμφωνία είναι δίκαιη είναι το γεγονός ότι η αντιπολίτευση στις δύο χώρες έχουν επικριτική θέση ως προς την συμφωνία. Αυτό σημαίνει ότι και οι δύο πλευρές εξίσου έκαναν υποχωρήσεις και εξίσου αποκόμισαν ωφέλη. Αλλά στο τέλος και οι δύο χώρες είναι αυτές που κερδίζουν. Οι δύο λαοί κερδίζουν και για μένα είναι πολύ σημαντικό ότι η δημόσια συζήτηση στο εσωτερικό της Δημοκρατίας της Μακεδονίας εξελίσσεται έτσι που η αντιπολίτευση, είναι από τη μία πλευρά υπέρ της ΕΕ και του ΝΑΤΟ και από την άλλη είναι κατά της συμφωνίας, με ένα τρόπο που δεν στέκει».
Ο Ζ. Ζάεφ στέλνει το δικό του μήνυμα στον κ. Καμμένο και στον κ. Μητσοτάκη επισημαίνοντας: «Η πιο δύσκολη στιγμή για μένα ήταν εκεί που έπρεπε να δεχτώ την αιτιολόγηση για πιο λόγο το όνομα θα πρέπει να είναι για όλες τις χρήσεις και στο εσωτερικό με συνταγματικές αλλαγές. Η απάντηση από την ελληνική πλευρά από τον πρωθυπουργό Τσίπρα και τον υπουργό Εξωτερικών Κοτζια ήταν ότι αν δεν κλείσει με αυτό τον τρόπο ολοκληρωτικά το θέμα, στο μέλλον θα προκύψουν και νέα προβλήματα. Και αυτό είναι γεγονός. ᾽Οσο αυτό και να ήταν δύσκολο αυτό ήταν το σημείο καμπής. Πρέπει να ξέρει ο κ. Καμμένος κι ο κ. Μητσοτάκης ότι αποκτήσαμε όνομα με γεωγραφικό προσδιορισμό για όλες τις χρήσεις ότι αυτό θα γίνει με συνταγματικές τροποποιήσεις και ότι ταυτόχρονα δεν θίγει την ιδιαιτερότητα του Βορειου τμήματος της Ελλάδας».
«Το άρθρο 7, παράγραφος 2 και 3 διαχωρίζει με σαφήνεια το ελληνικό κομμάτι της Μακεδονίας από το δικό μας και από αυτήν την άποψη εκφράζουμε απόλυτο σεβασμό προς την ελληνική κληρονομιά προς εκείνους που νιώθουν Έλληνες Μακεδόνες. Εμείς δεν έχουμε πρόβλημα με αυτό. Εμείς αυτό το σεβόμαστε και θέλουμε σε αυτή την βάση να οικοδομήσουμε την φιλία μας. Με τον αμοιβαίο διαχωρισμό αυτών των ζητημάτων ταυτότητας, διότι η ταυτότητα είναι αίσθημα, δεν μπορει να ορισθεί με συμφωνίες. Δεχόμενοι την χρήση erga omnes πιστευω ότι και τα ζητήματα ταυτότητας που συζητιούνται προστατεύονται στην ελληνική πλευρά. Θέλω να απευθυνθώ σε αυτούς και να τους καλέσω να δουν αυτό το ζήτημα με αυτόν τον τρόπο. Οι βλέψεις προς την Ελλάδα είναι μόνο τουριστικές, φιλικές» αναφέρει.
Δεν είμαστε κομμάτι της ελληνιστικής Μακεδονίας
«Εμείς έχουμε άλλα θέματα ταυτότητας, δεν είμαστε κομμάτι της ελληνιστικής ιστορίας της Μακεδονίας. Εμείς διαφέρουμε στο πλαίσιο αυτών των συνόρων, με τη δική μας ιδιαιτερότητα, με τον πολιτισμό μας, με την ιστορία μας, οι οποία μπορεί μόνο να είναι συμπληρωματική και δεν αναιρεί κανέναν από τους άλλους πολιτισμούς. Λαμβάνοντας αυτό υπόψη η αμοιβαία αναγνώριση τον ταυτοτήτων λειτουργεί μόνο ως όφελος. Εμείς δείξαμε στον κόσμο ένα πρότυπο για το πως επιλύονται τα ζητήματα ταυτότητας. Η Ελλάδα πρέπει να είναι περήφανη. Και εγώ είμαι περήφανος όταν έχω μια τέτοια συμφωνία. Είναι μια συμφωνία φιλίας. Είμαι πεπεισμένος πως όλοι οι ηγέτες στην Ελλάδα, όχι μονό ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας πρέπει να βλέπουν την θετική πλευρά. Το ποτήρι το βλέπουμε μισοάδειο ή μισογεμάτο. Ας δούμε ότι είναι μισογεμάτο, για να μπορούμε να δώσουμε στους πολίτες μας κάποιο νερο, οι οποίοι μέχρι τώρα με αυτό το πρόβλημα αντιμετώπιζαν εμπόδια στη συνεργασία τους. Υπό αυτές τις συνθήκες ακόμη και με ανεπίλυτο το ζήτημα αυτό είχαμε πάνω από ένα εκατομμύριο διακόσιες χιλιάδες επισκέψεις στην Ελλάδα ενώ είμαστε ένα εκατομμύριο εξακόσιες χιλιάδες πολίτες στη χώρα. Η φιλία υπάρχει μεταξύ των λαών μας. Είμαι πεπεισμένος ότι όλοι θα καταλάβουν πολύ σύντομα η ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας ότι φέρει μόνο θετικά αποτελέσματα για τις δύο χώρες και τους δύο λαούς» σημειώνει ο Ζόραν Ζάεφ.
Το χρονοδιάγραμμα για δημοψήφισμα και συνταγματική αναθεώρηση
«Θέλουμε να έχουμε τρεις μήνες μετά το επιτυχές δημοψήφισμα, χρόνος που μας επαρκεί για να κάνουμε τις συνταγματικές αλλαγές, με τις οποίες ολοκληρώνουμε την πλήρη αλλαγή στη χρήση του ονόματος, με βάση τις φάσεις που προβλέπονται από την συμφωνία. ᾽Ετσι το δημοψήφισμα θα γίνει στις 23 Σεπτεμβρίου ή στις 30 Σεπτεμβρίου ή στις 7 Οκτωβρίου. Αυτές είναι οι ημερομηνίες γύρω από τις οποίες θα ληφθεί η απόφαση» λέει ο Σκοπιανός πρωθυπουργός.
Για την συνταγματική αναθεώρηση δηλώνει στην ΕΡΤ: «Ο στόχος που έχουμε θέσει είναι η 15η Ιανουαρίου. Αν γίνει νωρίτερα ακόμη καλύτερα. Μάλιστα θέλουμε να το τελειώσουμε πριν τις γιορτές των Χριστουγέννων και τις Πρωτοχρονιάς γι αυτό το λόγο αφήνουμε τρεις μήνες σύμφωνα με το σύνταγμά μας και τη νομοθεσία. Χρειάζονται περίπου 100 μερες. Για αυτό λέμε για τις 15 Ιανουαρίου. Με το επιτυχές δημοψήφισμα είμαι πεπεισμένος ότι όλοι στο Κοινοβούλιο θα ακούσουν αυτό που ο λαός θα πει στο δημοψήφισμα και ανάλογα θα ψηφίσουν. Αυτό σήμερα, λαμβάνουμε ως μήνυμα ακόμα και από τον πρόεδρο της χώρας Γκιόργκι Ιβανοφ ότι αν το δημοψήφισμα είναι επιτυχές και αυτός θα υποστηρίξει τη συμφωνία με την Ελλάδα και όλα όσα ακολουθούν ως επόμενη φάση. Το ίδιο και η αντιπολίτευση. Σίγουρα υπάρχουν διαφορετικές απόψεις αυτό είναι Δημοκρατία αλλά μετά το δημοψήφισμα ακολουθούν οι συνταγματικές αλλαγές. Αναμένουμε ότι το ελληνικό κοινοβούλιο θα κυρώσει την συμφωνία που υπογράψαμε και στη συνέχεια να ακολουθήσει η κύρωση του πρωτοκόλλου για ένταξη στο ΝΑΤΟ».
«Για εμάς επιτυχές δημοψήφισμα σημαίνει 50% συν ένας συμμετοχή και το αποτέλεσμα να είναι δεσμευτικό για όλους. Όλοι συμφωνούμε με αυτό. Είμαστε δημοκρατική χώρα, ο λαός μας εκλέγει και πρέπει να τον υπηρετούμε. Είμαι πεπεισμένος ότι ο λαός θα είναι υπέρ της συμφωνίας με την Ελλάδα» συνεχίζει ο κ. Ζάεφ.
Στο ερώτημα πότε θα ισχύσει η νέα ονομασία Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, ο Σκοπιανός πρωθυπουργός απαντά: «Μετά την κύρωση της συμφωνίας με την Ελλάδα, θα έχει κυρωθεί και από τις δύο πλευρές και θα τεθεί σε ισχύ. Και αυτό σημαίνει ότι τότε θα είμαστε Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, για την Ελλάδα, την Βουλγαρία για όλους τους γείτονές μας για όλες τις χώρες τους κόσμου, για όλους τους διεθνείς οργανσμούς».
Διατήρηση του ονόματος «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και διπλή ονομασία τουλάχιστον μέχρι το 2025
«Με τις συνταγματικές αλλαγές, όπως θα ανοίξουμε τα διαπραγματευτικά κεφάλαια με τη ΕΕ έτσι θα προχωρά και η χρήση τους ονόματος στο εσωτερικό. Κάθε κεφάλαιο αφορά όλους τους θεσμούς και έτσι η χρήση θα μπαίνει σταδιακά και στο εσωτερικό. Με τον τρόπο αυτό η Ελλάδα θα μας βοηθήσει να προχωρήσουμε με τα κεφάλαια, για να προχωρήσει πιο γρήγορα και η χρήση το εσωτερικό. Με την πλήρη ένταξη στην ΕΕ που όλοι περιμένουμε να μην είναι αργότερα από το 2025 η χώρα και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό θα είναι Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» αποκαλύπτει ο Ζόραν Ζάεφ.
Για τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ που συγκαλείται στις 11 και 12 Ιουλίου στις Βρυξέλλες αναφέρει στην ΕΡΤ: «Περιμένουμε ότι θα λάβουμε πρόσκληση από το ΝΑΤΟ με την οποία ουσιαστικά θα ξεκινήσουμε διαπραγματεύσεις για την εισδοχή. Αυτές θα διαρκέσουν μέχρι τον Ιανουάριο του 2019, οπότε περιμένουμε ότι θα έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες στην «Μακεδονία» με το δημοψήφισμα και οι συνταγματικές αλλαγές και η κύρωση από την Ελλάδα. Αμέσως μετά αρχίζει η δεύτερη φάση της πρόσκλησης για ένταξη στο ΝΑΤΟ που είναι η κύρωση της συμφωνίας προσχώρησης από τα κράτη μέλη και ελπίζω ότι η Ελλάδα θα είναι η πρώτη χώρα μέλος που θα την κυρώσει εφόσον και εμείς εκπληρώσουμε τα συμφωνηθέντα».
Ελλάδα και Βουλγαρία έπεισαν τη Γαλλία για έναρξη διαπραγματεύσεων με την ΕΕ το 2019
Ο πρωθυπουργός των Σκοπίων δηλώνει απόλυτα ικανοποιημένος από το γεγονός ότι «λάβαμε ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων τον Ιουνιο του 2019. Αυτό είναι δίκαιο λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ΕΕ υπάρχουν εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και σε αυτές τις συνθήκες έχουμε κι εμεις να κάνουμε το δημοψήφισμα. Έχουμε αρκετό χρόνο για να προετοιμαστούμε για την διαδικασία screening που προηγείται της έναρξης του ανοίγματος των κεφαλαίων και της προετοιμασίας των διαπραγματευτικών ομάδων. Κάπου τον Ιούνιο του 2019 θα αρχίσουμε να ανοίγουμε τα διαπραγματευτικά κεφάλαια. Αυτό κατέστη εφικτό χάρις τους φίλους μας. Πρώτος νέος φίλος η Ελλάδα μαζι με την Βουλγαρία, που έπεισαν την Γαλλία. Φυσικά ευχαριστώ όλα τα κράτη μέλη για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων για την «Μακεδονία» και την Αλβανία. Χάρις την Ελλάδα και την Βουλγαρία, δύο γειτονικές χώρες οι οποίες είναι μέλη της ΕΕ και προσπάθησαν να πείσουν τα υπόλοιπα 26 κράτη μέλη, μεταξύ αυτών την Γαλλία και την Ολλανδία, ότι αξίζει να λάβουμε ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Γιατί έχουμε ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις στην χώρα και λάβαμε απ᾽ την Κομισιόν σύσταση άνευ όρων για έναρξη διαπραγματεύσεων».
«Ο Αλέξης και εγώ δεν υπολογίζουμε τις πολιτικές μας καριέρες»
«Πιθανότατα βρεθήκαμε δύο άνθρωποι, εγώ και ο Αλέξης που αγαπάμε πολύ τις χώρες μας, τόσο πολύ που δεν υπολογίζουμε τις πολιτικές μας καριέρες. Σημασἰα έχει το μέλλον των χωρών μας. Αναγνώρισα αυτήν την αγάπη που έχει ο Αλέξης Τσίπρας για την χώρα του. Τα αισθήματα που κυριαρχούν στο Βόρειο τμήμα της Ελλάδας, την Μακεδονίας, τα γνωρίζει. Ο παππούς του είναι από την Καβάλα. Τα αισθήματα αυτά τα εξέφρασε ανοιχτά. Κάποια στιγμή γίναμε και νομικοί στις συνομιλίες αλλά μιλήσαμε για την ουσία. Κάποιες στιγμές μιλήσαμε και για τις οικογένειες μας» εξομολογείται ο Ζόραν Ζάεφ.
«Η αλλαγή του συντάγματος μας ραγίζει την καρδιά»
Ο πρωθυπουργός των Σκοπίων υποστηρίζει ότι το πιο δύσκολο κεφάλαιο στις διαπραγματεύσεις ήταν η χρήση της νέας ονομασίας της ΠΓΔΜ έναντι όλων. «Το erga omnes ήταν το θέμα. Επειδή το πιο επώδυνο θέμα στην συμφωνία είναι η εσωτερική χρήση του ονόματος και η ανάγκη να αλλάξει στο Σύνταγμα Είναι επώδυνο ζήτημα. Ραγίζει την καρδιά. Την δική μου και του λαού μου. Αλλά δίνει μεγάλη προοπτική για τους πολίτες μας. Δημιουργούμε έναν καινούργιο φίλο, τον νότιο γείτονά μας με τον οποίο πρέπει να αναπτύξουμε τεράστια φιλία. Ανοίγει προοπτική για την ΕΕ και το ΝΑΤΟ» υπογραμμίζει.
«Είναι γεγονός από την ιστορική περιοχή της Μακεδονίας εμείς είμαστε το βόρειο τμήμα. Υπάρχει και νότιο τμήμα που είναι η περιοχή της Μακεδονίας στην Ελλάδα. Υπάρχει και ένα τμήμα στην Βουλγαρία, που είναι το ανατολικό και υπάρχει κι ένα τμήμα στην Αλβανία που είναι το δυτικό. Αυτό είναι γεγονός» συμπληρώνει.
Ζάεφ: Όταν ήμουν στη Σόφια, η γυναίκα μου ήταν στη Θεσσαλονίκη για ψώνια
«όσο και αν είναι δύσκολο καταλαβαίνω τους πολίτες μου. Και για μένα είναι δύσκολο. Δεν είναι εύκολο, ξέρω όμως ότι οι ηγέτες πρέπει να ηγούνται και να εξασφαλίζουν ένα καλό μέλλον για τα παιδιά και τις επερχόμενες γενιἐς. Αυτό είναι υποχρέωσή μας. Μπορεί και να στοιχίσει στην πολιτική καριέρα την δική μου και του Αλέξη Τσίπρα αλλά ξέρω ότι οι δύο χώρες μας θα έχουν οφέλη. Αυτό ήταν το επώδυνο θέμα. ´Οταν συναντηθήκαμε στην Σόφια με ρώτησε ο Αλέξης για την οικογένενειά μου και εγώ για την δική του. Του είπα ότι εκείνη την ημέρα η γυναίκα μου με τα παιδιά μου ήταν στην Θεσσαλονίκη. ᾽Ηταν σε εμπορικό κέντρο για ψὠνια. Κι εκείνος με ρώτησε πως κι έτσι. Του είπα ότι η Θεσσαλονίκη από την Στρώμνιστα όπου μένω, απέχει 100 χιλιόμετρα. Τα Σκόπια απέχουν 160 χιλιόμετρα. Είμαστε εκεί κάθε μέρα. Οι πολίτες από το νότιο μέρος της χώρας μας πηγαίνουν συνέχεια στην Ελλάδα. Έχουν δεσμούς οι πολίτες των χωρών μας. ᾽Ηρθαμε πιο κοντά σε αυτή την διαδικασία και αυτό μας βοήθησε να κάνουμε αυτό το γενναίο βήμα με αγάπη προς τις χώρες και τους λαούς μας. Κάναμε ένα ιστορικό βήμα για το οποίο είμαι βέβαιος ότι οι πολίτες θα δουν σε τα οφέλη όχι σε 5 και 10 χρόνια αλλά σε 5 και 10 μήνες» επισημαίνει ο Ζ. Ζάεφ στη συνέντευξή του στην ΕΡΤ.
Η δίωρη συνάντηση στο Νταβός
Ο πρωθυπουργός των Σκοπίων υποστηρίζει ότι η καθοριστική συνάντηση για την επίτευξη τελικής συμφωνίας ήταν η συνάντηση στο Νταβός της Ελβετίας. «Εκεί είχαμε δύο ώρες κατ᾽ ιδίαν συζήτηση. Μιλήσαμε για τα πάντα. Ο κὐριος Αλέξης Τσιπρας, ο φίλος μου ο Αλέξης μου άνοιξε την καρδιά του κι έπρεπε και εγώ να κάνω το ίδιο. Πράγματι ανοίξαμε τις καρδιές στο τραπέζι κι αποδείξαμε ότι και οι δύο έχουμε την βούληση να βρούμε λύση. Υποσχεθήκαμε ότι ακόμα κι αν δεν βρούμε λύση είμαστε υποχρεωμένοι να οικοδομήσουμε δεσμούς φιλίας μεταξυ των χωρών μας. Αυτό το οφείλουμε στους πολίτες μας. Μετά αναφερθήκαμε στις ανάγκες. Ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε τι εναι το ελάχιστο που περιμένει ο ελληνικός λαός. Εγώ μίλησα για τον δικό μας λαό και τι αναμένει. Κατά κάποιο τρόπο προσπαθήσαμε να κατανοήσουμε ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές τις οποίες δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε. Τότε βάλαμε τα θεμέλια για να δώσουμε ώθηση στους δύο υπουργούς, Νίκο Κοτζιά και ΝΙκολα Ντιμιτρόφ τους οποίους ευχαριστώ ιδιαίτερα για την δημιουργικότητα τους, την εφευρετικότητα και την αγάπη τους προς την χώρα τους, ώστε να βρουν λυση την οποία σε πολιτικό επίπεδο εμείς οι πρωθυπουργοί καθορίσαμε» υπογραμμίζει ο Ζ. Ζάεφ.
Σύμφωνα με τον Σκοπιανό πρωθυπουργό, στη συνάντηση με τον Αλέξη Τσίπρα στη Σόφια της Βουλγαρίας τον Μάιο «μπήκαμε στην συζήτηση των θεμάτων ταυτότητας για εμας και στο θεμα της χρήσης erga omnes που αποτελούσε προτεραιότητα για την Ελλάδα. Μάλλον ήταν οι πιο δύσκολες στιγμές. Μίλησα για το erga omnes που σημαίνει χρήση παντού, διεθνώς και στο εσωτερικό. Εκεί τότε κυριολεκτικά διαχωρίσαμε ποια είναι τα συναισθήματα του τμήματος του πληθυσμού της Ελλάδας που ζει στο βόρειο τμήμα της χώρας οι οποίοι αισθάνονται Έλληνες Μακεδόνες».
Ζάεφ: Δεν αρνηθήκαμε την κληρονομιά και την διαφορετικότητά μας
Για την λεγόμενη «μακεδονική» ταυτότητα, ο Z. Ζάεφ αναφέρει: «Πάνω σε αυτό βρήκαμε τρόπο πως να μην αρνηθούμε όλα εκείνα που αποτελούν την κληρονομιά μας, την ιδιαιτερότητά μας, την διαφορετικότητα μας. Σε αυτό το σημείο επανέλαβα τις θέσεις μας. Ότι δεν έχουμε εδαφικές βλέψεις προς την Ελλάδα. Εγγυόμαστε το απαραβίαστο των συνόρων και σεβόμαστε όλη την ελληνική κληρονομιά. Η Ελλάδα έθεσε τα θεμέλια της Δημοκρατίας στο κόσμο, έχει ιστορικό ρόλο σε όλα τα Βαλκάνια και είναι ο ηγέτης των Βαλκανίων. Γιατί είναι η πρωτη χώρα μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ στην περιοχή. Τότε είπα ότι από όλες αυτές τις απόψεις μπορούμε να καταλάβουμε ο ένας τον άλλον και πιστεύω ότι αυτό ήταν το σημείο καμπής. Στην δεύτερη συνάντηση γιατί είχαμε δύο συναντήσεις στην Σόφια, μιλήσαμε για την ονομασία Μακεδονία του ᾽Ιλιντεν. Και οι δυο είπαμε ότι αξίζει να πάμε πίσω στις χώρες μας, να μιλήσουμε με τους προέδρους και την αντιπολίτευση και ξέρουμε τι συνέβη. Σ αυτό το πλαίσιο κινήθηκαν οι συναντήσεις μας στην Σόφια».
Το αδιέξοδο και το παρ’ ολίγον ναυάγιο πριν τις Πρέσπες
«Υπήρξε ένα πολύ δύσκολο διάστημα πριν από τις Πρέσπες» εξιστορεί ο Ζόραν Ζάεφ και προσθέτει: «Εγώ μίλησα για αυτό στα δικά μας Μέσα Ενημέρωσης όταν είδα ότι πλέον ότι υπήρχε αδιέξοδο και δεν θα ήταν εφικτή η συμφωνία. ᾽Ηταν πολύ δυσκολο διάστημα. Πολυ δύσκολες μέρες. ᾽Ημασταν στα τηλεφωνα εγώ και ο Αλέξης και οι υπουργοί εξωτερικων μας συνεχώς. ᾽Εγιναν προσπάθειες για δημιουργικότητα στην διατύπωση των λεξεων στην συμφωνια που θα αποτελούσαν επαρκή εγγύηση για εμας και για την Ελλάδα. Σε κάποιο σημείο ευχαρίστησα τον Πρωθυπουργό Α. Τσίπρα και αυτός εμένα πιστευοντας ότι δώσαμε ότι είχαμε. Αυτές οι στιγμές αποδεικνύουν ότι ήταν μια δύσκολη συμφωνια. Είπαμε ο ενας στον άλλον σε ευχαριστω φιλε μου που εκανες τα παντα. Ισως δεν είναι δυνατόν να κανουμε περισοτερα. Ας κρατήσουνε την φιλια μας και την φιλία των πολιτων μας. Το σκεφτηκαμε όμως λιγο και διαπιστωσαμε, ο Αλέξης πρωτίστως αλλα κι εγω ότι έρχεται Σαββατοκύριακο. Ειπαμε ας ξεκουραστούμε και μήπως την Δευτερα που θα είμαστε πιο ξεκουραστοι να προσπαθησουμνε ξανα. Περασαμε αυτή την δυσκολη στιγμη στις συνομλιες και κατάλαβα ότι πρέπει να κανουμε τα παντα, να κανουμε και τα τελευαταία βήματα. Να κατανοήσω εγω την Ελληνική πλευρα και ο Αλέξης την δική μου για να κανουμε τελικά την τομή και να παρουμε την αποφαση. Οι τελευταίες συνομλιες αφορούσαν την δημιουργικότητα την δική μου και του Αλεξη στις διατυτυπωσεις. Εκεἰνη την στιγμή ειπαμε πως πρέπει να σταμαστήσουμε να είμαστε νομικοί και να γινουμε πολιτικοί.Να μιλήσουμε για την ταυυτότητα για το όνομα και για την χρήση τους ονοματος και πως θα χρησιμοποιείται στο εσωτερικο. Σε όλους τους θεσμους. Αντιμετωπίσαμε με εντιμότητα όλα τα θεματα. Ημουν πολυ προσεκτικός για το θεμα της ταυτότητας των πολιτων της Ελλάδας πους ζουν στο βορειο τμήμα της χώρας. Ειμαι σιγουρος ότι κάναμε κάτι καλό και ξερω ότι οι πολιτες μας θα το υποστηρίξουν».
«Στο τέλος της διαδικασίας η Μακεδονία θα είναι Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας»
Ο κ. Ζάεφ ερωτάται και για τα 25 χρόνια που διαρκεί η διαφορά. «Θα ήταν πιο εύκολο για την Ελλάδα και για την «Δημοκρατία της Μακεδονίας» αν το λύναμε το 92, το 93 ή το 1994. Τοτε θα ηταν πιο ευκολο. Ολη αυτή την περίοδο συνέβησαν πολλά πράγματα που άλλαξαν την κατάσταση προς το χειρότερο. Κι όπως εναλάσσονταν οι κυβερνἤσεις γίνονταν όλο και πιό δύσκολο. Και ίσως αυτήν την στιγμή για εμάς να είναι ακόμα πιό δύσκολο. Αλλά αν δεν το λύναμε θα ήταν ακόμα δυσκολότερο για τους επόμενους. Και θα υπάρξουν επόμενοι πολιτκοί. Οι κυβερνήσεις αλλάζουν. Δεν είναι όμως αυτό το σημαντικό. Το σημαντικό είναι οι χώρες να πηγαίνουν μπροστα. Γι᾽ αυτό είμαι πεπεισμένος ότι ποτέ δεν είναι αργά να κάνεις κάτι καλό γα τον λαό και για τους πολίτες σου. Είμαι πεπεισμενος ότι όχι αργότερα από την ᾽Ανοιξη του 2019 ή τα μέσα του 2019 ο Ελληνικός λαός θε δει μονάχα οφελη. Μόνο θετικά πράγματα απ᾽ αυτήν την συμφωνία. Το ίδιο και ο λαός στο δικό μας μέρος της Μακεδονίας, όχι στο ελληνιστικό. Θα δει μοναχα ωφελη. Ξέρω ότι κάθε συμφωνια φέρνει προοδο, προοπτικἐς και απο την άποψη αυτή προσωπικά στελνω ένα μηνυμα σε όλους τους πολιτες τη Ελλάδας , να μας βλέπουν ως φίλους. Είμαστε ο βορειος γείτονάς σας. Εχουμε σαφως διαχωριμένα τα θέματα ταυτότητας. Αλλάζουμε το σύνταγμα μας επειδή πιστευουμε σε αυτήν την φιλια. Ειμαι πεπεισμένος ότι θα φέρει ευμάρεια και ευημερία στους πολίτες της Ελλάδας και της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» που στο τελος αυτης της διαδικασίας θα είναι Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας».
