Είναι τέλη Ιανουαρίου 1979 όταν τίθεται για πρώτη φορά σε εφαρμογή ο Νόμος 851/21-12-1978 “Περί εθνικής Σημαίας των Πολεμικών Σημαιών και του Διακριτικού Σήματος του Προέδρου της Δημοκρατίας”, που καθορίζει μέχρι σήμερα τις προδιαγραφές της επίσημης εθνικής μας σημαίας. Δηλαδή, εννέα ισοπαχείς οριζόντιες και εναλλασσόμενες λευκές και κυανές παράλληλες λωρίδες, με έναν λευκό σταυρό σε γαλάζιο φόντο πάνω αριστερά.
Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπορδόκας
Οι εκδοχές για τον συμβολισμό των εννέα λωρίδων είναι αρκετές (η θάλασσα με τους κυματισμούς της, τα χρώματα της ενδυμασίας της θεάς Αθηνάς, οι εννέα Μούσες, οι εννέα συλλαβές του “Ελευθερία ή Θάνατος”, ενώ κάποιοι θεωρούν πρότυπο της την …αμερικάνικη σημαία που δημιουργήθηκε λίγα χρόνια πριν την επανάσταση), αλλά καμία από αυτές δεν είναι επίσημη.
Η πρώτη περιφέρεια της χώρας που αποκτά αυτονομία (υπό Σουλτανική επικυριαρχία) είναι αυτή της Επτανήσου Πολιτείας, αλλά ο Σουλτάνος θεωρεί την πρόταση για σημαία με τον αναγεννημένο από τις στάχτες του Φοίνικα αρκετά επαναστατική, με αποτέλεσμα να καταλήξουν στον κιτρινωπό φτερωτό λέοντα του Αγίου Μάρκου.
Την ίδια περίοδο στην υπόδουλη χώρα, κυριαρχούν Κλέφτες και Αρματολοί των οποίων φλάμπουρα και μπαϊράκια αποτελούν λάβαρα δυναμικής διεκδίκησης οικογενειακών ή εθνικών δικαιωμάτων έναντι της σουλτανικής κυριαρχίας. Στη Μάνη, ο Λάμπρος Κατσώνης υψώνει τρίχρωμη σημαία (ερυθρή, μαύρη και κυανή) που φέρει χιαστί δύο σπάθες, τρεις καρδιές και τη φράση “Λάμπρος Κατσώνης, Πρίγκιπας της Μάνης και Ελευθερωτής της Ελλάδος” στα λατινικά.
Οι Κολοκοτρωναίοι και ο αρματολός Γιάννης Σταθάς από τη Σκιάθο, χρησιμοποιούν σημαίες παραπλήσιες της πρώτης επίσης εθνικής (μεγάλος λευκός σταυρός στο κέντρο σε γαλάζιο φόντο). Τέλος, ο Σουλιώτης Τούσιας Μπότσαρης έχει κίτρινη μεταξωτή κεντημένη με πορφυρό μετάξι με παράσταση των Αγίου Γεωργίου στη μια πλευρά και Αγίου Δημητρίου στην άλλη, με την επιγραφή “Απόγονοι του Πύρρου”, η οποία αποτελεί προσφορά της Μεγάλης Αικατερίνης, και χρησιμοποιείται στη πολιορκία του Μεσολογγίου.
Οι σημαίες που κυριαρχούν την πρώτη περίοδο του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα (Φιλικής Εταιρίας και Αλέξανδρου Υψηλάντη) βρίθουν συμβολισμών. Η πρώτη κατασκευάζεται από λευκό ύφασμα και φέρει τα σύμβολα του εφοδιαστικού των ιερέων της Φιλικής Εταιρίας, δηλαδή τον ιερό δεσμό με τις 16 στήλες και πάνω από αυτόν κόκκινο σταυρό περιβαλλόμενο από στεφάνι ελιάς, ενώ κάτω από τον σταυρό υπάρχουν δύο λογχοφόρες σημαίες με τα αρχικά ΗΕΑ-ΗΘΣ (Ή Ελευθερία ή Θάνατος). Σε αυτή και στο Ευαγγέλιο ορκίζονται παρουσία ιερέα, οι μυημένοι στην Φιλική Εταιρία.
Η επαναστατική σημαία που υψώνει ο Αλέξανδρος Υψηλάντης στη Μολδοβλαχία στις 22 Φεβρουαρίου 1821, περιλαμβάνει χρώματα εκείνης του Ρήγα (κόκκινο, λευκό, μαύρο) και φέρει από τη μια πλευρά φοίνικα με την επιγραφή “Εκ της στάχτης μου αναγεννώμαι”, από την άλλη ερυθρό σταυρό πλαισιωμένο από στεφάνι δάφνης και την επιγραφή “Έν τούτω Νίκα”, ενώ σε άλλη της παραλλαγή έχει στην πίσω πλευρά, τους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη.
