Απίστευτη πρόκληση από τον Τούρκο πρέσβη, που διέκοψε τον Νίκο Δένδια και του «υπενθύμισε» τα «γεγονότα της Μικράς Ασίας» – Ο Έλληνας ΥΠΕΞ του έκανε παρατήρηση και αποδόμησε την ρητορική περί casus belli
Σκληρή αντιπαράθεση μεταξύ του Νίκου Δένδια και του Τούρκου πρέσβη σημειώθηκε στη νορβηγική πρωτεύουσα Όσλο, όπου και βρίσκεται ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών.
Συγκεκριμένα, όπως μετέδωσε η ΕΡΤ, όλα έγιναν στο Νορβηγικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων, όπου διεξαγόταν ανοικτή συζήτηση, με τίτλο: «Η εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο».
Ο Έλληνας ΥΠΕΞ ανέφερε πως «η Τουρκία με συγκεκριμένες παραβατικές ενέργειες που είχαν ως αποκορύφωμα το τουρκολιβυκό μνημόνιο, επιλέγει να αγνοεί το διεθνές δίκαιο της θάλασσας και απειλεί τη χώρα μας από το 1995 με casus belli».
Ο Νίκος Δένδιας έδειξε μάλιστα στους παρευρισκόμενους το σημείο του χάρτη, όπου πλοία του τουρκικού πολεμικού ναυτικού παρενόχλησαν το ιταλικών συμφερόντων πλοίο Nautical Geo, το οποίο πραγματοποιούσε σεισμικές έρευνες για λογαριασμό της ΕΕ, με βάση το σχέδιο του East Med. Το γεγονός αυτό είναι αχαρακτήριστο, τόνισε ο Έλληνας υπουργός. Η Τουρκία αποκαλεί την κατάσταση αυτή «νομιμότητα», είπε χαρακτηριστικά.
Τα αίματα άναψαν, όταν ο Τούρκος πρέσβης απάντησε στην τοποθέτηση του Νίκου Δένδια, λέγοντας πως όλα όσα κάνει η Τουρκία, τα κάνει ως απάντηση στις κινήσεις της Ελλάδας, αναφέροντας μάλιστα και το casus belli και σημειώνοντας πως αυτό αποφασίστηκε, όταν η Ελλάδα αποφάσισε ότι μπορεί να επεκτείνει… μονομερώς τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών απάντησε ξεκάθαρα και έστειλε αυστηρό μήνυμα προς την Άγκυρα, λέγοντας πως από τον καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ, αναφέρεται ρητά ότι απαγορεύεται όχι μόνο η χρήση, αλλά και η απειλή χρήσης βίας. Όπως είπε, δε, ο κ. Δένδιας, «αν η Τουρκία θέλει να μείνει στην εποχή του 19ου αιώνων, των κανονιοφόρων και των ξεπερασμένων αυτοκρατορικών θεωρήσεων, τότε δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρξει καμία πρόοδος».
Η πρόκληση του Τούρκου πρέσβη
Ο Τούρκος πρέσβης στη Νορβηγία, ο οποίος ξεκίνησε την προκλητική τοποθέτησή του, λέγοντας ότι όλα όσα άκουσε δεν ήταν καθόλου ευχάριστα. Χάνετε το κρίσιμο σημείο είπε ο πρέσβης απευθυνόμενος στον Έλληνα Υπουργό, ότι όλα όσα κάνει η Τουρκία τα κάνει σε απάντηση των ελληνικών κινήσεων, αναφέροντας για παράδειγμα ότι το casus belli εκδόθηκε από την τουρκική Εθνοσυνέλευση όταν η Ελλάδα είπε ότι θα επεκτείνει μονομερώς τα χωρικά ύδατά της στα 12 νμ, παραχαράσσοντας τόσο τα πραγματικά γεγονότα, όσο και τις προεκτάσεις τους.
Η Τουρκία δεν προσχώρησε στη Σύμβαση διότι ακριβώς υπήρχαν διαφορές στο Αιγαίο, είπε ο πρέσβης, ενώ στο σημείο εκείνο ξεπερνώντας κάθε όριο είπε απευθυνόμενος στον Νίκο Δένδια ότι Το Αιγαίο έχει δυο πλευρές. Η μία είναι αυτή της Μικράς Ασίας θα πρέπει μάλλον να τη θυμάστε από την Ιστορία, υπονοώντας προφανώς τα γεγονότα του 1922.
Η Άγκυρα δεν είναι διατεθειμένη να κάνει διάλογο μόνο επί του Δικαίου της Θάλασσας είπε ο πρέσβης, κατηγορώντας την Ελλάδα ότι δεν έχει διάθεση για πραγματικό διάλογο, θέτοντας τέλος και στο τραπέζι το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών, επικαλούμενος τη Συνθήκη της Λωζάνης, αγνοώντας όμως προφανέστατα την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, τη διατήρηση της στρατιάς του Αιγαίου στα παράλια της Μικράς Ασίας, με την παρουσία μάλιστα ισχυρών αποβατικών δυνάμεων, και τη μόνιμη απειλή πολέμου κατά της χώρας μας.
Η αποστομωτική απάντηση Δένδια
Ο Νίκος Δένδιας «σήκωσε το γάντι», αποδομώντας τα τουρκικά επιχειρήματα. Ξεκινώντας μάλιστα την τοποθέτησή του κι όταν ο Τούρκος πρέσβης τον διέκοψε, ο Έλληνας υπουργός τον επανέφερε στην τάξη, λέγοντας του ότι, καθότι διπλωμάτης, δεν νοείται να διακόπτει τον συνομιλητή του.
Είπε αναλυτικά ο Έλληνας ΥΠΕΞ:
«Πρώτα απ᾽όλα θα ήθελα να ευχαριστήσω τον πρέσβη, το είπα και νωρίτερα, που είναι σήμερα εδώ. Βεβαίως, δεν υπάρχει ερώτημα, αυτή ήταν μια ευθεία τοποθέτηση. Κατά κάποιον τρόπο θα ήθελα να σας ευχαριστήσω, κύριε πρέσβη, διότι πιστοποιείτε ακριβώς αυτό που είπα. Διότι κατ᾽ ουσίαν, αν μου επιτρέπετε να επαναλάβω, είπατε ότι είναι νόμιμο για την Τουρκία να εγείρει casus belli εναντίον μας, ως απειλή πολέμου (σ.σ. διακόπτει ο Τούρκος πρέσβης παρεμβαίνοντας: «… εφόσον συνεχίσετε μονομερώς. Ο προσδιορισμός ζωνών πρέπει να έχει δύο πλευρές.»)
Το να διακόπτετε όντας διπλωμάτης, θεωρώ ότι δεν εμπίπτει στους κανόνες σας περιεχομένου.
Λοιπόν, αρχίζω πάλι. Λέτε ανοιχτά σε ένα ακροατήριο, και μάλιστα ευτυχώς είμαστε και στο διαδίκτυο, ότι το να απειλείται με πόλεμο οιαδήποτε χώρα είναι νόμιμο. Αλλά, εάν θυμηθώ καλά τα όσα είχα διδαχθεί στο Πανεπιστήμιο, αλλά κι αν θυμηθώ επίσης καλά, έχετε υπογράψει την Χάρτα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Και αν μου επιτρέπετε η μνήμη μου να με βοηθά λίαν, αυτό απαγορεύει πλήρως την χρήση ισχύος και την απειλή χρήσης ισχύος. Επομένως, εάν μου επιτρέπετε να ερωτήσω, όχι εσάς αλλά την Τουρκία -διότι δεν είναι προσωπικό το ζήτημα-: δεν είναι casus belli ακριβώς αυτό που απαγορεύεται από την Χάρτα του ΟΗΕ;
Θέτει η Χάρτα του ΟΗΕ προϋποθέσεις σε αυτήν την κατάσταση, σύμφωνα με τη δική σας ερμηνεία περί του τί η Ελλάδα «είπε ότι θα πράξει»; σύμφωνα προς τί; προς την Διεθνή Σύμβαση που 168 μέρη έχουν υπογράψει με την περήφανη εξαίρεση της Τουρκίας; Ακόμη και οι Ηνωμένες Πολιτείες που δεν έχουν επικυρώσει την UNCLOS (United Nations Convention on the Law of the Sea, Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας), συστήνουν σε κάθε χώρα του κόσμου να υπογράψει την UNCLOS!
Κι εδώ έρχεται η Τουρκία και λέει: «επειδή εγώ δεν έχω υπογράψει την UNCLOS, δεν έχετε δικαίωμα να εφαρμόσετε την UNCLOS, κι αν όντως την εφαρμόσετε, αυτό συνιστά απειλή πολέμου εναντίον σας, και αυτό είναι! Επειδή έτσι θέλω εγώ!»
Είναι αυτό λογική συμπεριφορά και τρόπος να λειτουργούν τα πράγματα στον 21ο αιώνα;
Είναι όντως αυτό «πρόσκληση σε διάλογο»;
Ή είναι καθαρή απειλή; Και θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω πολύ σκληρότερες λέξεις από την «απειλή πολέμου»…
Επομένως, η αλήθεια είναι ότι οι διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είναι επιλύσιμες. Υπό μία προϋπόθεση: ότι η Τουρκία θα εισέλθει στον 21ο αιώνα.
Εάν η Τουρκία παραμείνει στον 19ο αιώνα, εάν η Τουρκία εμείνει στον τρόπο με τον οποίο ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής μετήρχετο τις υποθέσεις, έχοντας τις αρμάδες του γύρω από την Μεσόγειο, τότε αυτό είναι αδύνατον. Είναι απέλπιδο.
Αλλά κατά την ταπεινή μου γνώμη, υπάρχει η δυνατότητα η Τουρκία να αλλάξει τους τρόπους και την αντίληψή της. Διότι πιστεύω βαθύτατα ότι αυτό είναι προς όφελος της τουρκικής κοινωνίας. Και αν επιτρέπεται να επαναλάβω τον εαυτό μου, μια τεράστια δυναμική θα αναδεικνύετο, εάν αυτό το ζήτημα επιλύετο.
Και παρεμπιπόντως, μια τελευταία παρατήρηση: Ο πρέσβης είπε ότι το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο ήταν μια αντίδραση σε κάτι. Τί ήταν αυτό το «κάτι» δεν μας αποκαλύφθηκε. Αλλά και πάλι, το ερώτημα είναι: πώς μια παράνομη αντίδραση θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή; Αυτό που θέλω να πω είναι ότι, η σωστή απάντηση στο ερώτημα αυτό θα ήταν: «Όχι, είστε λάθος! Το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο είναι μια Νόμιμη Συμφωνία»! Άκουσα ότι είναι μια αντίδραση σε «κάτι», αλλά και πάλι, κανείς σε αυτόν τον πλανήτη δεν μπορεί να υπερασπιστεί αυτή τη Συμφωνία επί νόμιμης βάσεως. Το σημείο της μη νομιμότητας (αυτής της Συμφωνίας) είναι ακριβώς το ίδιο με το ωσάν η Τουρκία να είχε οριοθετήσει με την Σιγκαπούρη. Ή εν πάσει περιπτώσει, με την Βραζιλία. Ή με την Παταγονία. Ή με οτιδήποτε. Πώς αυτό μπορεί να σταθεί στον σημερινό κόσμο;
Σας ευχαριστώ».
Νωρίτερα, σε ό,τι αφορά το λεγόμενο μνημόνιο μεταξύ της Τουρκίας και της προσωρινής κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης για τη θαλάσσια οριοθέτηση στην Ανατολική Μεσόγειο, τόνισε πως αποτελεί κατάφωρη περίπτωση παραβίασης αυτών των κανόνων του Δικαίου της Θάλασσας. «Η οριοθέτηση, σύμφωνα με την UNCLOS, πραγματοποιείται μόνο μεταξύ κρατών με απέναντι ή παρακείμενες ακτές» εξήγησε και σχολίασε ότι, ωστόσο, η Τουρκία και η Λιβύη δεν είναι κράτη με αντίθετες ή παρακείμενες ακτές. Δεν έχουν κοινά σύνορα, όπως είπε με σαφήνεια. «Οι διατάξεις αυτού του παράνομου Μνημονίου στερούν από τα ελληνικά νησιά, συμπεριλαμβανομένου του νησιού της Κρήτης – η Κρήτη είναι το πέμπτο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου με πληθυσμό 600.000 κατοίκους – τις θαλάσσιες ζώνες τους πέραν των 6 ναυτικών μιλίων. Είναι προφανές ότι μια τέτοια ενέργεια αντιβαίνει σε κάθε έννοια γεωγραφίας, λογικής ή θαλάσσιας οριοθέτησης υπογράμμισε.
Παράλληλα, επανέλαβε την προθυμία της Ελλάδος να διαπραγματευτεί με την Τουρκία για την επίλυση της διαφοράς που εκκρεμεί, δηλαδή την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, σύμφωνα πάντα με το Διεθνές Δίκαιο και συγκεκριμένα το Δίκαιο της Θάλασσας. «Ελλείψει διμερούς συμφωνίας, να υποβάλλουμε τη διαφορά μας στο Δικαστήριο» συμπλήρωσε.
Αναφερόμενος στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, είπε πως η Ελλάδα βλέπει την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ως περιοχή σταθερότητας και ευημερίας, όπου όλες οι χώρες, όλοι οι λαοί θα πρέπει να μπορούν να απολαμβάνουν ειρήνη και ασφάλεια. Ειδικότερα, επισήμανε πως ως μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, η Ελλάδα προωθεί ενεργά συνέργειες και περιφερειακές εταιρικές σχέσεις με βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, εντός του μεγάλου πλαισίου του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Σε αυτό το πλαίσιο, ανέφερε πως η Ελλάδα έχει αναπτύξει στενούς δεσμούς με σημαντικούς εταίρους της περιοχής, που εκτείνονται από τα Βαλκάνια στη Μέση Ανατολή και από τη Βόρεια Αφρική στον Κόλπο. «Με βάση την κοινή αντίληψη του Δικαίου της Θάλασσας, επεκτείνουμε αυτή τη συνεργασία και με χώρες της περιοχής Ινδο-Ειρηνικού» προσέθεσε.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στις πολυμερείς μορφές συνεργασίας σε ευρύ πληθώρα τομέων που έχει συνάψει η Ελλάδα, υπογραμμίζοντας πως με αυτόν τον τρόπο εκφράζει τη φωνή και ενισχύει τις προσπάθειες όλων εκείνων που έχουν αφοσιωθεί να διαφυλάξουν την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ανάπτυξη. «Αυτή είναι η ελληνική απάντηση στις πολλές προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη γειτονιά μας» διαμήνυσε.
Εν συνεχεία, τόνισε πως η Ελλάδα είναι ένα παραδοσιακό ναυτικό έθνος. «Η ελληνική ακτογραμμή της ηπειρωτικής χώρας, μαζί με την ακτογραμμή των νησιών μας, είναι σχεδόν 16.000 χλμ. Είναι περίπου κάτι σαν την ακτογραμμή της Αφρικής, λίγο λιγότερο. Και τα ελληνικά νησιά αποτελούν περίπου το 1/3 της εθνικής επικράτειας της Ελλάδας» σκιαγράφησε.
Προτάσσοντας ως βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, ο Νίκος Δένδιας αναφέρθηκε στην οριοθέτηση της ΑΟΖ της Ελλάδας με την Ιταλία και την Αίγυπτο και τη συμφωνία με την Αλβανία για παραπομπή του ζητήματος στο Διεθνές Δικαστήριο.
Τέλος, ανέφερε πως η Ελλάδα έχει πρόσφατα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα από 6 σε 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο Πέλαγος στη Δυτική Ελλάδα και «επιφυλάσσεται, φυσικά, του δικαιώματός της να την επεκτείνει και σε άλλα σημεία της επικράτειάς της». Επίσης, σημείωσε πως έχει προχωρήσει σε κλείσιμο κόλπων και στη χάραξη ευθειών γραμμών βάσης στην ίδια περιοχή, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της UNCLOS.
