Αναφέρουν ότι στα βίντεο δεν εικονίζεται άλλο φορτίο πλην του δηλωθέντος από την Hellenic Train – Τα νέα βίντεο για το δυστύχημα των Τεμπών θα εξεταστούν και από τους πραγματογνώμονες των οικογενειών – Θα γίνει και εξέταση γνησιότητας των βίντεο στα εγκληματολογικά εργαστήρια της ΕΛΑΣ
Σύμφωνα με πληροφορίες στις εκθέσεις τους μεταξύ άλλων αναφέρουν ότι τα βίντεο είναι γνήσια και προκύπτει ότι στο εμπορικό τρένο δεν εικονίζεται άλλο φορτίο πλην του δηλωθέντος, αποκλείοντας την ύπαρξη ύποπτου φορτίου.
Οι πραγματογνωμοσύνες των δικαστικών πραγματογνωμόνων θα δοθούν στους συνηγόρους των συγγενών των θυμάτων για αξιολόγηση, ενώ ο ανακριτής θα τις αποστείλει και στη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών για περαιτέρω έρευνα ενώ αναμένεται να ελέγξουν τα βίντεο και οι πραγματογνώμονες των οικογενειών.
Επιπλέον, αναμένεται να γίνει και λεπτομερέστερη αξιολόγηση σε σχέση και με όσα κατασχέθηκαν πρόσφατα, όπως καταγραφικά και servers, από τα γραφεία της εταιρείας που είχε την ευθύνη της βιντεοεπιτήρησης του σιδηροδρομικoύ δικτύου.
Κατόπιν της με αρ. πρωτ. 35/07-02-2025 κατεπείγουσας παραγγελίας του κ. Εφέτη Ανακριτή Λάρισας μας παραδόθηκαν τρία (3) αποσπάσματα βιντεοληπτικού υλικού από δύο (2) καταγραφικά της εταιρείας INTERSTAR SECURITY, η οποία παρέχει υπηρεσίες βιντεοεπιτήρησης του σιδηροδρομικού δικτύου Αθηνών – Θεσσαλονίκης, όπου εμφανίζεται διερχόμενη η εμπορευματική αμαξοστοιχία το βράδυ της 28ης Φεβρουάριου 2023.
Ζητούμενα της εν λόγω παραγγελίας είναι, μετά την θέαση των ανωτέρω βιντεοληπτικών αποσπασμάτων, να διερευνηθεί αν:
α. “η εμφανιζόμενη στο ψηφιακό υλικό διερχόμενη εμπορική αμαξοστοιχία ταυτίζεται με την εμπλακείσα στο διερευνώμενο σιδηροδρομικό δυστύχημα της 28-02-2023 εμπορική αμαξοστοιχία 63503, παραθέτοντας ειδικότερα όλα τα στοιχεία που αποδεικνύουν το γεγονός αυτό και μπορείτε από την έρευνα-ανάλυση να εντοπίσετε (αριθμοί και διακριτικά φορταμαξών, αριθμοί και διακριτικά εμπορευματοκιβωτίων κλπ), καθώς και ότι άλλο κρίνετε ουσιώδες και άξιο μνείας με βάση την έρευνα-ανάλυση του ψηφιακού αυτού υλικού”
β. “αν στο ίδιο αυτό ψηφιακό υλικό, αμέσως πίσω από τις ηλεκτράμαξες της εν λόγω εμπορικής αμαξοστοιχίας, είτε επί των φορταμαξών με τα χαλύβδινα ελάσματα, είτε επί της φορτάμαξας με το πρώτο εμπορευματοκιβώτιο, που κατά τη σειρά σύνθεσης του εν λόγω συρμού ακολουθούσε, είτε και στα βαγόνια που ακολουθούν μέχρι το πέρας του συρμού, μεταφέρεται ή όχι – είναι τοποθετημένο ή όχι, βυτίο ή παλέτα με ικανό αριθμό δοχείων μεταφοράς υγρών καυσίμων/υδρογονανθράκων/διαλυτών”
Α. Σύνθεση Εμπορικής Αμαξοστοιχίας 63503.
Η εμπορική αμαξοστοιχία αποτελούνταν από δύο (2) εν σειρά ηλεκτράμαξες σε ζεύξη διπλής έλξης (κατά σειρά Η/Α 1 120-022 και Η/Α 2 120-012) και δεκατρείς (13) φορτάμαξες (πλατφόρμες) με σύνθεση όπως περιγράφονται στον παρακάτω Πίνακα 1, με στοιχεία χορηγηθέντα από την Hellenic Train. Η ταυτοποίηση του χρώματος και της θέσης του καθενός από τα εμπορευματοκιβώτια, πραγματοποιήθηκε από τις φωτογραφίες που πάρθηκαν κατά το άνοιγμα των εμπορευματοκιβωτίων, παρουσία του Τμήματος Τροχαίας Λάρισας, μετά την μεταφορά τους στον εμπορικό σταθμό Θεσσαλονίκης και δίνεται παρακάτω στις Φωτο 1-9. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι η θέση της κάθε μιας φορτάμαξας στον συρμό επιβεβαιώνεται από τον μοναδικό αριθμό της που αναγράφεται στο πλάι και που αντιστοιχεί στην στήλη “αρ. βαγονιού” του Πίνακα 1. Στις Φωτο 10 και 11 φαίνεται η σύνθεση του συρμού (μόνο τα 10 container) από τον τόπο του δυστυχήματος.
Β. Ανάλυση Βιντεοληπτικού Υλικού
Από την θέαση του βιντεοληπτικού υλικού που μας παραδόθηκε, διαπιστώθηκε ότι μόνο τα 2 από τα 3 βίντεο μπορούσαν να αξιοποιηθούν (έξοδος σήραγγας Πλαταμώνα και είσοδος σήραγγας Τεμπών) αφού στο 3° βίντεο (εσωτερική λήψη της σήραγγας των Τεμπών) η λήψη ήταν από χαμηλά και δεν φαίνονται τα διακριτικά των container. Ωστόσο, και από αυτό το 3° βίντεο διαπιστώνουμε ότι πρόκειται για συρμό που αποτελείται από 2 Η/Α, 3 Φ/Α που φέρουν ως φορτίο λαμαρίνες και 10 Φ/Α που φέρουν ως φορτίο container.
Από την προβολή του 1ου βίντεο (έξοδος σήραγγας Πλαταμώνα) κατ’ αρχήν προέκυψε ότι η κάμερα βρίσκεται εκτός της σήραγγας στην νότια πλευρά (έξοδος προς Λάρισα) και παρουσιάζει τον συρμό να διέρχεται κινούμενος στην γραμμή καθόδου με κατεύθυνση προς Λάρισα. Η κάμερα καταγραφής είναι συνδεδεμένη στο κανάλι 3 (Camera 3) του καταγραφικού και η ημερομηνία και η ώρα είναι αντίστοιχα 28-2-2023 και 23.03. Από την ανάλυση του 1ου βίντεο προέκυφαν οι κάτωθι εικόνες:
Από την προβολή του 2ου βίντεο (είσοδος σήραγγας Τεμπών-Ραψάνη) κατ’ αρχήν προέκυψε ότι η κάμερα βρίσκεται εκτός της σήραννας στην βόρεια πλευρά (είσοδος προς Λάρισα) και παρουσιάζει τον συρμό να διέρχεται κινούμενος στην γραμμή καθόδου με κατεύθυνση προς Λάρισα. Η κάμερακαταγραφής είναι συνδεδεμένη στο κανάλι 5 (Camera 5) του καταγραφικού και η ημερομηνία και η ώρα είναι αντίστοιχα 28-2-2023 και 23.13.
Από την ανάλυση του 2ου βίντεο προέκυψαν οι κάτωθι εικόνες:
Από την παραπάνω ανάλυση του βιντεοληπτικού υλικού τόσο από την σήραγγα του Πλαταμώνα, όσο και από την σήραγγα των Τεμπών, γίνονται αντιληπτά τα κάτωθι:
1. Ο εμπορικός συρμός καί στα 2 βίντεο αποτελείται από 2 Η/Α, 3 Φ/Α με λαμαρίνες και 10 Φ/Α με container, όπως ακριβώς και ο συρμός της 63503 εμπορικής αμαξοστοιχίας
2. Τα διακριτικά των container και η σειρά με την οποία είναι αυτά σχηματισμένα συμπίπτουν τόσο στα 2 βίντεο που αναλύθηκαν παραπάνω, όσο και με αυτά του συρμού 63503 της εμπορικής αμαξοστοιχίας που διαπιστώθηκαν από την αστυνομία κατά το άνοιγμά τους στον εμπορικό σταθμό Θεσσαλονίκης (βλέπε Φωτο 1-9 παραπάνω).
3. Η σειρά σχηματισμού του συρμού 63503 συμπίπτει τόσο με τις φωτογραφίες από τον τόπο του δυστυχήματος (Φωτο 10 και 11 παραπάνω) και τα έγγραφα της Hellenic Train (Πίνακας 1), όσο και με την ανάλυση των παραπάνω βίντεο.
4. Οι τρεις πρώτες φορτάμαξες που είναι έμφορτες με λαμαρίνες, έχουν τα πλαϊνά παραπέτα (κάθετοι δοκοί) κατεβασμένα, λόγω του μεγαλύτερου πλάτους των λαμαρινών από αυτό των φορταμαξών και έχουν μόνο τα εμπρόσθια και τα οπίσθια παραπέτα ανασηκωμένα. Αντίθετα, στις υπόλοιπες 10 φορτάμαξες που είναι έμφορτες με container, τα πλαϊνά παραπέτα είναι ανασηκωμένα.
5. Σε καμιά από τις φορτάμαξες τόσο αυτές που είναι έμφορτες με λαμαρίνες όσο και σε αυτές που είναι έμφορτες με container, δεν φαίνεται να είναι τοποθετημένα άλλα δοχεία ή βυτία, πέραν του επίσημου φορτίου που είναι οι λαμαρίνες και τα container.
Γ. Ανάλυση Ταχύτητας και Χρόνου
Από το Μάρτιο του 2023 και κατά την διενέργεια των ερευνών μας για τα αίτια του δυστυχήματος της σύγκρουσης των δύο αμαξοστοιχιών μας δόθηκε, από την εταιρεία ΟΣΕ ΑΕ, μη γεωαναφερμένο αντίγραφο των κατασκευαστικών σχεδίων της σιδηροδρομικής γραμμής στο επίμαχο τμήμα Ευαγγελισμός – Ν. Πόροι. Με τη χρήση ελεύθερου λογισμικού, της εφαρμογής Q.GIS, επεξεργασίας και ανάλυσης γεωπληροφορικών συστημάτων, προβήκαμε στην γεωαναφορά του στο Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς (ΕΓΣΑ87), ώστε να καταστεί δυνατή η χωροθέτησή του και να πραγματοποιηθούν ακριβείς μετρήσεις αποστάσεων επ’ αυτού.
Επίσης, από τον Ιούνιο του 2023 διαθέτουμε, από την εταιρεία ΑΣΕΑ ΜΟΥΜΤΖΗΣ, τα αρχεία καταγραφής του συνόλου των κινήσεων της εμπορικής αμαξοστοιχίας 63503 μετά την εξαγωγή τους από τα καταγραφικά των ηλεκτραμαξών σε επεξεργάσιμη μορφή (αρχείο excel).
Τέλος, από την χρονοσήμανση των καμερών, της εταιρείας Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου ΑΕ και της εταιρείας MKC ΑΕ (με διόρθωση της θετικής απόκλισης των 2′:50″), που κατέγραφαν το συμβάν έχει εξακριβωθεί ότι η σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών έλαβε χώρα στις 23:18′:28″ ώρα Ελλάδος το βράδυ της 28ης Φεβρουάριου 2023.
Κάνοντας χρήση της χιλιομέτρησης του ανωτέρω αναφερόμενου σχεδίου μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι για τη γραμμή καθόδου:
• η συνολική απόσταση μεταξύ του σημείου σύγκρουσης, έμπροσθεν της ανισόπεδης διάβασης της ΠΑΘΕ και της νότιας εξόδου της σήραγγας Πλαταμώνα (Ν.Πόροι), είναι 22.400μ.
• η απόσταση μεταξύ του σημείου σύγκρουσης και της βόρειας εισόδου της σήραγγας Τεμπών (Ραφάνη) είναι 9.600μ. και
• η απόσταση μεταξύ του σημείου σύγκρουσης και της 3ης εξόδου διαφυγής εντός της σήραγγας Τεμπών είναι 8.600μ.
Από την ανάγνωση των δεδομένων καταγραφής της κίνησης της με αριθμό 120-012 ηλεκτράμαξας της εμπορικής αμαξοστοιχίας διαπιστώνουμε ότι η τελευταία καταγραφή, προφανώς λόγω της σύγκρουσης, είναι αυτή με αύξων αριθμό καταχώρησης 412257, κατά την οποία ο ηλεκτρονικός χρονογράφος έδειχνε 23:13′:27″,700. Αυτό σημαίνει ότι ο ηλεκτρονικός χρονογράφος της ηλεκτράμαξας παρουσίαζε απόκλιση – υστέρηση πέντε (5) λεπτών από την επίσημη ώρα Ελλάδος.
Στην ίδια τελευταία καταγραφή το οδόμετρο της 120-012 ηλεκτράμαξας έγραφε 5.662.757μ.
Γ.Ι. Βίντεο καταγραφικού σήραγγας Πλαταμώνα
Ανατρέξαμε στις εγγραφές του οδομέτρου μέχρι εκείνης που θα υποδείκνυε ότι η αμαξοστοιχία βρίσκεται σε απόσταση 22.400μ προ του σημείου της σύγκρουσης. Δηλαδή, εκείνης της εγγραφής όπου η αμαξοστοιχία θα εμφανίζονταν στην νότια έξοδο της σήραγγας του Πλαταμώνα και το οδόμετρο θα έγραφε 5.640.357μ. ή τιμή πλησίον αυτής. Η εγγραφή ανευρέθει με αύξων αριθμό καταχώρησης 411254 όπου το οδόμετρο δείχνει 5.640.352μ. δηλαδή απόσταση 22.405μ. Η ταχύτητα της αμαξοστοιχίας καταγράφεται σε 36,58 χλμ/ώρα, δηλαδή περίπου ΙΟμ/δευτερόλεπτο. Στην ίδια καταχώρηση ο χρονογράφος δείχνει 22:58′:15″,700 και συνδυάζοντας την ένδειξη αυτή με την πεντάλεπτη (5λεπτη) χρονική υστέρηση του, η πραγματική ένδειξη σε ώρα Ελλάδος είναι 23:03′:16″. Η τιμή αυτή χαρακτηρίζεται ως σύγχρονη με την ένδειξη χρονοσήμανσης του εξεταζόμενου βιντεοληπτικού υλικού που τη χρονική στιγμή εξόδου της αμαξοστοιχίας από τη σήραγγα αναγράφει 23:03′:18″. Η μεταξύ τους απόκλιση, της τάξης των ± 2 δευτερολέπτων, έχει αμελητέα επίπτωση στην θέση της αμαξοστοιχίας γιατί όντας κινούμενη με ταχύτητα μόλις των ΙΟμ/δευτερόλεπτο η θέση της βρίσκεται με απόκλιση εμπρός ή πίσω δέκα έως είκοσι μέτρων σε συνολική απόσταση 22.400μ. Η αμαξοστοιχία συνεχίζει την πορεία της και διέρχεται από των Σ.Σ Ν. Πόρων. Η απόσταση που διανύει από την έξοδο της σήραγγας του Πλαταμώνα έως τον Σ.Σ. Ν. Πόρων είναι Ι.ΙΟΟμ. και με την ταχύτητα που διατηρεί (36χλμ/ώρα) θα χρειαστεί περίπου δύο (2) λεπτά για να την καλύψει. Η σταθμάρχης του Σ.Σ. Ν. Πόρων καταγράφει, στο φύλλο εξασφάλισης υπηρεσίας της 28ης Φεβρουάριου 2023 του Σ.Σ Ν. Πόρων, την διέλευση της εμπορικής αμαξοστοιχίας 63503 στις 23:05′ δηλαδή δύο λεπτά μετά την έξοδό της από τη σήραγγα.
Από τα ανωτέρω συμπεραίνουμε ότι υπάρχει χρονική ταύτιση του χρονογράφου της ηλεκτράμαξας 120-012, μετά την διόρθωση της απόκλισης – υστέρησης του, με την αναγραφόμενη χρονοσήμανση του ελεγχόμενου βιντεοληπτικού υλικού της νότιας εξόδου σήραγγας Πλαταμώνα,
η οποία επιβεβαιώνεται πλήρως και από εξωτερικό παρατηρητή (σταθμάρχης Σ.Σ. Ν. Πόρων).
Γ.2. Βίντεο καταγραφικού σήραγγας Τεμπών
Αναζητήθηκε εν συνεχεία η εγγραφή που θα υποδείκνυε την αμαξοστοιχία να βρίσκεται σε απόσταση 9.600μ. προ του σημείου της σύγκρουσης. Δηλαδή εκείνης της εγγραφής όπου η αμαξοστοιχία θα εμφανίζονταν να εισέρχεται στην βόρεια είσοδο της σήραγγας των Τεμπών και το οδόμετρο θα έγραφε 5.653.157μ. ή τιμή πλησίον αυτής. Η εγγραφή ανευρέθει με αύξων αριθμό καταχώρησης 411819 όπου το οδόμετρο δείχνει 5.653.129μ. δηλαδή απόσταση 9.628μ. Η ταχύτητα της αμαξοστοιχίας καταγράφεται σε 88,92 χλμ/ώρα, δηλαδή περίπου 25μ/δευτερόλεπτο. Στην ίδια καταχώρηση ο χρονογράφος δείχνει 23:07′:44″,400 και συνδυάζοντας την ένδειξη αυτή με την πεντάλεπτη (5λεπτη) χρονική υστέρηση του, η πραγματική ένδειξη ώρας είναι 23:12′:44″. Η τιμή αυτή χαρακτηρίζεται ως ασύγχρονη με την ένδειξη χρονοσήμανσης του εξεταζόμενου βιντεοληπτικού υλικού, που την χρονική στιγμή εισόδου της αμαξοστοιχίας στη σήραγγα αναγράφει 23:13′:54″, καθώς η μεταξύ τους απόκλιση είναι 00:01′:10″.
Τέλος, αναζητήθηκε η εγγραφή που θα υποδείκνυε την αμαξοστοιχία να βρίσκεται σε απόσταση 8.600μ. προ του σημείου της σύγκρουσης. Δηλαδή, εκείνης της εγγραφής όπου η αμαξοστοιχία θα εμφανίζονταν να διέρχεται μπροστά από την 3η έξοδο διαφυγής εντός της σήραγγας των Τεμπώνκαι το οδόμετρο θα έγραφε 5.654.157μ. ή τιμή πλησίον αυτής. Η εγγραφή ανευρέθει με αύξων αριθμό καταχώρησης 411888 όπου το οδόμετρο δείχνει 5.654.147μ. δηλαδή απόσταση 8.610μ. Η ταχύτητα της αμαξοστοιχίας καταγράφεται σε 96,13 χλμ/ώρα, δηλαδή περίπου 27μ/δευτερόλεπτο. Στην ίδια καταχώρηση ο χρονογράφος δείχνει 23:08′:24″,200 και συνδυάζοντας την ένδειξη αυτή με την πεντάλεπτη (5λεπτη) χρονική υστέρηση του, η πραγματική ένδειξη ώρας είναι 23:13′:24″. Η τιμή αυτή χαρακτηρίζεται ως ασύγχρονη με την ένδειξη χρονοσήμανσης του εξεταζόμενου βιντεοληπτικού υλικού, που την χρονική στιγμή διέλευσης της αμαξοστοιχίας εντός της σήραγγας αναγράφει 23:14′:34″, καθώς η μεταξύ τους απόκλιση είναι 00:01′:10″.
Οι δύο κάμερες της σήραγγας Τεμπών (Ραψάνης) παρουσιάζουν την ίδια χρονική απόκλιση με τον χρονογράφο της ηλεκτράμαξας και καθώς η μεταξύ τους απόσταση είναι Ι.ΟΟΟμ., πιθανότατα είναι εγκατεστημένες στο ίδιο καταγραφικό.
Από τα ανωτέρω συμπεραίνουμε ότι δεν υπάρχει χρονική ταύτιση του χρονογράφου της ηλεκτράμαξας 120-012, μετά την διόρθωση της απόκλισης – υστέρησης του, με την αναγραφόμενη χρονοσήμανση του ελεγχόμενου βιντεοληπτικού υλικού της σήραγγας των Τεμπών. Η απόκλιση πιθανότατα οφείλεται σε λάθος χρονισμό του καταγραφικού των καμερών και της προπορείας του σχετικά με την ώρα Ελλάδος κατά 00:01′:10″, αλλά χωρίς την παρουσία εξωτερικού παρατηρητή (σταθμάρχης Σ.Σ Ραφάνης) ή άλλου τεχνικού βοηθήματος δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί.
Δ. Συμπέρασμα
Από την παραπάνω ανάλυση του δοθέντος βιντεοληπτικού υλικού, προκύπτει ότι σε αυτό
ειιφανίζεται η διερχόμενη εμπορική αμαξοστοιχία 63503 που συμμετείχε στο δυστύχημα της 28-
2-2023, στο σύνολο της σύνθεσής της και κατά το χρόνο διέλευσής της, έμφορτη μόνο με όσα
αναγράφονται στη επίσημη λίστα φορτίου, χωρίς να διακρίνεται οποιοδήποτε άλλο φορτίο επί
των φορταμαξών.
Η παρούσα έκθεση αφορά την ταυτοποίηση του εικονιζόμενου συρμού με την εμπορική αμαξοστοιχία 63503 χωρίς να πιστοποιεί την γνησιότητα του βιντεοληπτικού υλικού.
Λάρισα, 13 Φεβρουάριου 2025
Οι πραγματογνώμονες
Δρ. Απόστολος Βασιλάκος, Διπλ. Μηχανολόγος Μηχανικός
Σταύρος Μπατζόπουλος, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός
Λάρισα, 13/02/2025
Δείτε ολόκληρη την έκθεση των πραγματογνωμόνων: