Σε λίγες μέρες θα γίνουν τα… αποκαλυπτήρια σχετικά με τα αναδρομικά που δικαιούνται περίπου 2,3 εκατομμύρια συνταξιούχοι και θεωρητικά θα αφορούν το δεκάμηνο πριν από την ψήφιση του Νόμου Κατρούγκαλου.
Τόσο οι συνταξιούχοι, όσο και η Κυβέρνηση περιμένουν με ιδιαίτερη αγωνία την τελική… ετυμηγορία, από την οποία θα εξαχθούν πολύτιμα οικονομικά αλλά και πολιτικά συμπεράσματα.
Αν η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας δικαιώσει όσους προσέφυγαν με αγωγές, τότε θα εκθέσει ανεπανόρθωτα την κυβέρνηση στα μάτια της συντριπτικής πλειονότητας των συνταξιούχων, οι οποίοι δεν προσέφυγαν στα διοικητικά δικαστήρια της χώρας, υπακούοντας στις παροτρύνσεις της και με βάση τα λεγόμενα για τη διενέργεια της πιλοτικής δίκης που έγινε τον περασμένο Οκτώβριο.
Σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο, η απόφαση του ΣτΕ θα “κλειδώσει” διεκδικήσεις ύψους 3,9 δισεκατομμυρίων ευρώ, οι οποίες θα δοθούν στους δικαιούχους σε βάθος πενταετίας, καθώς ειδικά τώρα, λόγω του κορωνοϊού, έχουν μεταβληθεί θεαματικά οι δημοσιονομικές ισορροπίες. Στην κυβέρνηση θεωρούν ότι η απόφαση του ανωτάτου ακυρωτικού δικαστηρίου θα κρίνει αντισυνταγματικές τις διατάξεις για το διάστημα από τον Ιούνιο του 2015 έως τον Μάιο του 2016, οπότε και τέθηκε σε εφαρμογή ο Νόμος Κατρούγκαλου. Ωστόσο, από το σημείο αυτό αρχίζουν να εγείρονται και τα σοβαρά ερωτηματικά από τους εργατολόγους.
Τα σενάρια σχετικά με την απόφαση του ΣτΕ, σύμφωνα με τους νομικούς είναι τρία:
1. Το βασικό σενάριο προβλέπει την καταβολή των αναδρομικών που αντιστοιχούν στους 11 μήνες που μεσολάβησαν από την απόφαση του ΣτΕ το 2015 και έως την ψήφιση του Νόμου Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016, (επικρατέστερο σενάριο).
2. Το… κακό σενάριο για την κυβέρνηση και καλό για τους συνταξιούχους θέλει την επιστροφή αναδρομικών που θα αντιστοιχούν σε 42 μήνες, μαζί με τα σχετικά δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα και το επίδομα αδείας. Αυτό το σενάριο θα είναι εξαιρετικά δαπανηρό και σίγουρα απογοητευτικό για τον προϋπολογισμό.
3. Το πολύ καλό σενάριο από οικονομικής πλευράς αλλά πολύ κακό από την πολίτική οπτική του, θέλει το ΣτΕ να απορρίπτει το σύνολο των διεκδικήσεων με το αιτιολογικό
ότι ο νόμος Κατρούγκαλου “θεράπευσε” την αντισυνταγματικότητα των περικοπών. Ένα τέτοιο σενάριο θα είναι το πλέον κακό για τους συνταξιούχους και κυρίως γι αυτούς που πλήρωσαν για να διεκδικήσουν τα αναδρομικά, ενώ η κυβέρνηση θα βρεθεί εκτεθειμένη, επικαλούμενη πάντως ότι δεν παρεμβαίνει στις αποφάσεις της Δικαιοσύνης. Το συγκεκριμένο σενάριο συγκεντρώνει τις μικρότερες πιθανότητες, για να μην πούμε μηδαμινές.
Τι λένε οι δικηγόροι
Το “Καρφί” απευθύνθηκε σε νομικούς, οι οποίοι δήλωσαν ότι θα εκπλαγούν αν υπάρξει επιλεκτική δικαίωση με βάση την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας και όχι μια οριζόντια.
Πρακτικά σημαίνει ότι όσοι ξόδεψαν χρήματα θα πάρουν τα ίδια με αυτούς που απλά έστειλαν στον ΕΦΚΑ την αξίωσή τους μόνο και μόνο για να μην παραγραφεί και θα καλύπτονται από την τελική απόφαση του ΣτΕ που υποτίθεται ότι θα είναι ίδια για όλους. Σε αντίθετη περίπτωση μεγάλοι χαμένοι θα είναι όσοι δεν προσέφυγαν υπακούοντας στις παροτρύνσεις της κυβέρνησης και συνεπώς θα είναι κερδισμένοι όσοι κατέθεσαν, είτε ατομικές, είτε συλλογικές αγωγές.
Κάτι τέτοιο φυσικό θα είναι πέρα για πέρα άδικο και θα συνιστά κοροϊδία, αφού όσοι είχαν περικοπές και δεν προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη θα είναι χαμένοι σε σχέση με αυτούς που είχαν τις ίδιες περικοπές αλλά κινήθηκαν νομικά. Τότε η κυβέρνηση θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια μεγάλη “βόμβα”, καθώς αυτοί που δεν προσέφυγαν θα το… θυμηθούν όταν έρθουν οι εκλογές, καθώς θα αισθανθούν ότι πιάστηκαν κορόιδα.
Από την άλλη πλευρά, αν οι δικαστές αποδειχθούν ρυθμιστές των δημοσιονομικών της χώρας με βάση το γράμμα του νόμου, τότε θα δημιουργηθεί ένας μεγάλος πονοκέφαλος για το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Πρέπει να σημειωθεί ότι τυχόν δικαίωση όσων προσέφυγαν δικαστικά θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου και για τις 200.000 αγωγές που κατατέθηκαν στα Πρωτοδικεία και οι οποίες “πάγωσαν” ώστε να βγει η απόφαση στην “πρότυπη δίκη” του περασμένου Οκτωβρίου. Οπότε, στην ουσία θα έχει καταργηθεί η απόφαση της πιλοτικής δίκης.
Μέχρι σήμερα έχουν εκδικαστεί αγωγές που επιδίκασαν ποσά ακόμη και έως 40.000 ευρώ σε κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις, ενώ για χιλιάδες άλλες, οι αξιώσεις ξεκινούν από €20.000 και φτάνουν έως και τις €70.000!
Πάντως, σε κάθε περίπτωση, η Κυβέρνηση διαμηνύει προς όλους ότι όποια και αν είναι η απόφαση των δικαστηρίων για την επιστροφή των αναδρομικών, αυτά θα καταβληθούν σε πολλές ετήσιες δόσεις και σύμφωνα με τις δημοσιονομικές αντοχές.
Τι διεκδικούν όσοι προσέφυγαν
Στα διοικητικά δικαστήρια της χώρας εκκρεμούν περί τις 9.000 αγωγές συνταξιούχων, οι οποίες είναι κυρίως ομαδικές και εγείρουν αξιώσεις πολλών εκατομμυρίων ευρώ.
Στις αγωγές που έχουν κατατεθεί στα δικαστήρια, έχουν περιληφθεί οι εξής αξιώσεις:
1. Η μείωση της κύριας σύνταξης κατά 12%, εφόσον αυτή υπερέβαινε τα €1,300 στις 31/12/2014.
2. Η μείωση κατά 5% των κύριων και επικουρικών συντάξεων με άθροισμα έως €1.000, κατά 10% για τα ποσά έως €1.500, κατά 15% για τα ποσά έως €2.000 και 20% για τα ποσά €3.000.
3. Η μείωση των επικουρικών συντάξεων κατά 10% για τα ποσά έως €250, κατά 15% για ποσά από €250 – €300 και
20% για όσα ποσά υπερέβαιναν τα €300.
4. Η επιστροφή των ποσών που αφορούν στις περικοπές των Δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα καθώς και του επιδόματος αδείας που για τις κύριες συντάξεις ήταν στο ποσό των €800 συνολικά και στις επικουρικές αφορούσε δύο συντάξεις.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η απόφαση του ΣτΕ αφορά τους συνταξιούχους των ταμείων που εποπτεύονται από το υπουργείο Εργασίας, δηλαδή ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ κ.λπ. Όσο για τους συνταξιούχους του Δημοσίου και τους απόστρατους, οι σχετικές αποφάσεις πρέπει να ληφθούν από το Ελεγκτικό Συνέδριο, (δεν έχουν εκδοθεί αποφάσεις ούτε σε πρώτο βαθμό).
Με βάση τα ποσά που αναφέρονται στον σχετικό πίνακα, το κόστος των αναδρομικών ξεπερνάει τα €13 δισ., κάτι που κρίνεται απόλυτα απαγορευτικό για τις αντοχές των δημοσίων οικονομικών.
Ο χάρτης των αναδρομικών
Συνταξιούχοι ΙΚΑ €2.300 – €5.300
Συνταξιούχοι Δημοσίου και απόστρατοι €3.000 – €14.000
Συνταξιούχοι ΟΑΕΕ €1,400 – €3.400
Συνταξιούχοι ΔΕΚΟ – Τραπεζών €2.300 – €9.5
