Σαρώνει η γρίπη – Οι γιορτές φέρνουν 80.000 κρούσματα ιώσεων την ημέρα

Σε κλοιό ιώσεων και λοιμώξεων βρίσκεται η χώρα. Οι ιοί της γρίπης, του κορωνοϊού, του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV) πολιορκούν τους πολίτες και το Σύστημα Υγείας. Περίπου 40.000 περιστατικά γριπώδους συνδρομής την ημέρα είναι ο απολογισμός της τελευταίας εβδομάδας, αριθμός που αναμένεται να διπλασιαστεί μετά τις γιορτές.

Η επιστημονική κοινότητα δεν αιφνιδιάστηκε, καθώς είχε επισημανθεί επανειλημμένως πως επειδή το διάστημα της πανδημίας εφαρμόστηκαν ισχυρά μέτρα προστασίας -που ήταν μονόδρομος για τον έλεγχο του κορωνοϊού- το αποτέλεσμα ήταν να ατονήσουν τα αντανακλαστικά του ανοσοποιητικού μικρών και μεγάλων, γεγονός που θα οδηγούσε σε έξαρση των ιώσεων.

Οι επισκέψεις σε γιατρούς αλλά και οι νοσηλείες σε ιδιωτικά και δημόσια νοσοκομεία είναι στο κόκκινο. Η μεγαλύτερη κυκλοφορία των ιών καταγράφεται στον ανήλικο πληθυσμό, αλλά μοιραία επηρεάζει και τους μεγαλύτερους στο περιβάλλον τους. Οι ευάλωτοι λόγω ηλικίας ή υποκείμενων νοσημάτων αποτελούν πολύ εύκολους στόχους των ιών και η μόλυνσή τους οδηγεί κατά κανόνα σε νοσηλεία.

Υποτονικός εμβολιασμός

Το εμβολιαστικό κενό που εντοπίζεται σε ό,τι αφορά τη γρίπη και τον κορωνοϊό, ιδίως στην πληθυσμιακή ομάδα των ηλικιωμένων και των ευπαθών ομάδων, επιδεινώνει την κατάσταση. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν διαθέσιμα εκατομμύρια εμβόλια και η πρόσβαση για τους πολίτες είναι απλή, εύκολη και δωρεάν, η εμβολιαστική κάλυψη δεν είναι ικανοποιητική. Την τρίτη αναμνηστική δόση για τον κορωνοϊό έχει λάβει μόλις το 1/5 των ατόμων ηλικίας άνω των 60 χρόνων, παρότι αυτοί διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω της μόλυνσης με κορωνοϊό.

Αλλά και ο αντιγριπικός εμβολιασμός φέτος είναι υποτονικός σε σύγκριση με τα χρόνια προ της πανδημίας. Εχουν γίνει περίπου 2,5 εκατομμύρια εμβόλια, όταν ο μέσος όρος πριν από το 2020 ήταν 3 εκατομμύρια. Οι ειδικοί απευθύνουν έκκληση στους πολίτες να ενεργοποιήσουν ακόμη και τώρα το όπλο του εμβολίου και να θωρακιστούν εν όψει του δύσκολου Ιανουαρίου που έρχεται.

Μάλιστα, το υπουργείο Υγείας, σε μια ύστατη προσπάθεια να ενισχύσει το τείχος ανοσίας έναντι των ιών της γρίπης, δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες με χρόνια ή σοβαρά νοσήματα, στα άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω, καθώς και σε όσους βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα για δωρεάν εμβολιασμούς στα φαρμακεία, όπως γινόταν και με το εμβόλιο του κορωνοϊού. Θα μπορούν δηλαδή οι συγκεκριμένοι πολίτες, που χρειάζεται να προστατευτούν άμεσα, να εμβολιάζονται δωρεάν χωρίς το προαπαιτούμενο μέχρι πρότινος της ιατρικής συνταγής.

Η επιδημιολογική εικόνα με βάση τα σχετικά μοντέλα σχηματίζεται αρκετά μελανή για το πρώτο δίμηνο του 2023. «Υπολογίζονται αυτό το διάστημα περίπου 40.000 περιστατικά γριπώδους συνδρομής καθημερινά. Από αυτά, το 1/3 αφορά επιβεβαιωμένη γρίπη, το 1/3 COVID και το 1/3 άλλες ιώσεις, κυρίως λόγω του ιού RSV και αδενοϊών. Ολα μπορούν να οδηγήσουν σε βαριές λοιμώξεις, τόσο στα παιδιά όσο και στους ενηλίκους. Μετά το εορταστικό διάστημα, που ευλόγως αναμένεται με χαρά απ’ όλους μας, τα περιστατικά γριπώδους συνδρομής θα φτάσουν έως και τα 80.000 την ημέρα. Το στοίχημα τώρα είναι με τον εμβολιασμό να αποτραπούν οι νοσηλείες. Ειδάλλως, με τέτοιον αριθμό κρουσμάτων, δύσκολα θα είναι διαχειρίσιμη η κατάσταση στα νοσοκομεία», λέει στο «ΘΕΜΑ» ο καθηγητής Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής Κρήτης, διευθυντής της Πνευμονολογικής Κλινικής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου, Νικόλαος Τζανάκης.

Στο νοσοκομείο οι παθολογικές, πνευμονολογικές και παιδιατρικές κλινικές έχουν πληρότητα με βαριά περιστατικά λοιμώξεων. «Οσοι νοσηλεύονται στην κλινική μου με βαριά λοίμωξη του αναπνευστικού, δεν έχουν εμβολιαστεί για τη γρίπη. Κάνουμε τουλάχιστον 10 εισαγωγές σε κάθε εφημερία. Τα περιστατικά έχουν βαριά συμπτωματολογία. Οι ιώσεις σε ευάλωτους και ηλικιωμένους προκαλούν σοβαρές μικροβιακές λοιμώξεις. Οι πνευμονίες είναι κυρίαρχες αυτή την περίοδο. Και δεν αφορούν μόνο ηλικιωμένους, αλλά και νεότερους», επισημαίνει ο καθηγητής.

Πιέζεται το ΕΣΥ

Στο Νοσοκομείο «Σωτηρία», έπειτα από δύο χρόνια διαχείρισης χιλιάδων περιστατικών COVID, τις τελευταίες εβδομάδες κυριαρχούν οι λοιμώξεις του αναπνευστικού και οι εισαγωγές ασθενών γίνονται με αμείωτο ρυθμό. Την περασμένη εβδομάδα διασωληνώθηκαν τέσσερις ασθενείς λόγω γρίπης. «Στις εφημερίες δεχόμαστε κυρίως περιστατικά αναπνευστικών λοιμώξεων. Η γρίπη προκαλεί εύκολα επιπλοκές, όπως πνευμονία, σε άτομα ευάλωτα. Οσοι πάσχουν από καρδιαγγειακά, μεταβολικά, αναπνευστικά, ογκολογικά νοσήματα εμφανίζουν βαριά κλινική εικόνα», λέει η πνευμονολόγος-φυματιολόγος στο «Σωτηρία», πρόεδρος της Ενωσης Πνευμονολόγων Ελλάδας, Μάτα Τσικρικά.

Οπως εκτιμά, η κατάσταση θα επιδεινωθεί περαιτέρω μετά τις γιορτές: «Ο συγχρωτισμός σε κλειστούς χώρους, για διασκέδαση, οικογενειακά τραπέζια, ψώνια, θα έχει έντονο αποτύπωμα, με δεδομένη τη χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη για την εποχική γρίπη. Η πίεση που θα δεχτεί το ΕΣΥ θα είναι ακόμη μεγαλύτερη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις υπηρεσίες Υγείας που θα παρέχουμε οι επαγγελματίες υγείας και φυσικά για την αντοχή μας. Ακόμη και τώρα ο αντιγριπικός εμβολιασμός θα προσφέρει σημαντικό όφελος στους πολίτες και θα μειώσει τον κίνδυνο που τους απειλεί».

Το ίδιο ηχηρό καμπανάκι κινδύνου χτυπάει και ο αντιπρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), καθηγητής Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Δημήτρης Παρασκευής: «Οι ανεμβολίαστοι βρίσκονται στο στόχαστρο των ιών της γρίπης. Κινδυνεύουν πολύ από τη νόσηση και τις επιπλοκές της γρίπης. Τα δεδομένα δείχνουν ότι η αυξητική τάση στο κύμα της γρίπης που καταγράφεται έντονη τις τελευταίες δύο εβδομάδες θα συνεχιστεί το επόμενο διάστημα. Δεν φαίνεται ακόμη η κορύφωση».

Στην Αυστραλία, που μελετάται από τους ειδικούς πλέον μετά το χειμερινό κύμα γρίπης και κορωνοϊού που καταγράφηκε, χρειάστηκαν περίπου 6 εβδομάδες για να φτάσει το peak, από τα μέσα του περασμένου Απριλίου έως τα τέλη Μαΐου. Στην Ελλάδα το κύμα της γρίπης κινείται ανοδικά από τις αρχές Δεκεμβρίου. Ενδεχομένως, με βάση τα δεδομένα της Αυστραλίας, θα κορυφωθεί μέσα στον Ιανουάριο, όταν ξεκινούσε πριν από την πανδημία η εποχική γρίπη. Ωστόσο, άλλες 5-6 εβδομάδες θα χρειαστούν για την αποδρομή του.