Κεντρικός άξονας πολιτικής με βάση το προσχέδιο του νέου Προϋπολογισμούγια είναι η διασφάλιση της οικονομικής σταθερότητας και η επαναφορά της χώρας στον «αστερισμό» των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων
Ταχύτερη ανάπτυξη, μικρότερη ανεργία και χαμηλότερο πληθωρισμό για φέτος και το 2024 προβλέπει το προσχέδιο του νέου Προϋπολογισμού, που κατατέθηκε στη Βουλή. Κεντρικός άξονας πολιτικής για τον επόμενο χρόνο είναι η διασφάλιση της οικονομικής σταθερότητας και η επαναφορά της χώρας στον «αστερισμό» των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων, υπό το φως της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας.
Εν μέσω κλίματος αβεβαιότητας για την κλιματική κρίση, ο Προϋπολογισμός προβλέπει αποθεματικό 600 εκατ. ευρώ για φυσικές καταστροφές, ενώ ενσωματώνει παροχές και μειώσεις φόρων ύψους 2,5 δισ. Ευρώ, με ανοιχτό το παράθυρο για πρόσθετες παρεμβάσεις, ανάλογα με τα δημοσιονομικά περιθώρια.
Σύμφωνα με τις βασικές παραδοχές, ο πήχυς της ανάπτυξης αναθεωρείται προς τα πάνω στο 2,3% για φέτος, έναντι αρχικής πρόβλεψης για 1,8%, ενώ για το 2024 προβλέπεται επιτάχυνση στο 3%, με βασικές κινητήριες δυνάμεις τις δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν κατά 12,1% τον επόμενο χρόνο, από 8,3% το 2023.
Αρμόδιες πηγές εκτιμούν ότι η «Ελλάδα στέλνει δυνατό σήμα ισχυροποίησης των προοπτικών της οικονομίας, το οποίο προβλέπεται ότι θα συνεχίσει να εμπεδώνεται, έχοντας ευεργετικό αντίκτυπο στην επενδυτική δραστηριότητα που κινείται δυναμικά, με αιχμή το κομμάτι των εξοπλισμών».
Προϋπολογισμός: Η ανάπτυξη
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, μόνο η συμβολή του Ταμείου Ανάκαμψης στον ρυθμό μεγέθυνσης του 2024 αναμένεται να αγγίξει τη 1,7 ποσοστιαία μονάδα και σε συνδυασμό με την αύξηση των εξαγωγών στο 6,3% το 2024, από 2,7% φέτος, η ώθηση που θα λάβουν τα «μοτέρ» της οικονομίας θα είναι ιδιαίτερα σημαντική, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν άλλα έκτακτα γεγονότα που θα επηρεάσουν ασύμμετρα τη χώρα.
Ανοδικά στον ρυθμό ανάπτυξης αναμένεται να επιδράσουν η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας στην επενδυτική βαθμίδα και από τους υπόλοιπους οίκους αξιολόγησης, η πραγματοποίηση μια σειράς κρίσιμων μεταρρυθμίσεων, η αξιοποίηση των τραπεζικών καταθέσεων που διατηρούν τη ρευστότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων σε επιθυμητά επίπεδα και η ευνοϊκότερη του αναμενομένου εξέλιξη της τουριστικής κίνησης.
Προϋπολογισμός: Σε άνοδο το ΑΕΠ
Να σημειωθεί ότι σε ονομαστικούς όρους το ελληνικό ΑΕΠ θα ξεπεράσει σε ταχύτητα το 4,1%, το μέσο δηλαδή επίπεδο της τελευταίας πενταετίας πριν από την είσοδο της χώρας στο πρώτο μνημόνιο. Ωστόσο στο τελικό κείμενο του Προϋπολογισμού για το 2024, που θα κατατεθεί τον Νοέμβριο, θα υπάρχει και εναλλακτικό δυσμενές σενάριο που θα κατεβάζει μία μονάδα τον ρυθμό επέκτασης σε περίπτωση όξυνσης της πληθωριστικής κρίσης και ισχυρών αναταράξεων στο διεθνές περιβάλλον. Παρ’ όλ’ αυτά, η ανάπτυξη θα είναι υψηλότερη από το 1,3% του μέσου όρου της Ευρωζώνης.
Προϋπολογισμός: Ο πληθωρισμός
Στο μέτωπο του πληθωρισμού, παρά τις υψηλές ταχύτητες των τιμών στα τρόφιμα, εκτιμάται ότι θα υπάρξει αποκλιμάκωση του εναρμονισμένου δείκτη στην περιοχή του 4% για το σύνολο του 2023, από 5% που έχει εγγραφεί στον Προϋπολογισμό, για να υποχωρήσει στο 2,4% το 2024. Βέβαια οι ανατιμήσεις στην ομάδα των τροφίμων εξακολουθούν να τρέχουν με υψηλούς ρυθμούς, πάνω από 10,7%, διευρύνοντας την «αιμορραγία» στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Ωστόσο, ανησυχητικές εστίες ανάφλεξης εξακολουθούν να υπάρχουν και συνδέονται με την απώλεια ζωικού και φυτικού κεφαλαίου στις περιοχές που επλήγησαν από την κακοκαιρία και αναμένεται να οδηγήσουν σε περαιτέρω αύξηση των τιμών, καθιστώντας αβέβαιη την ένταση της αποκλιμάκωσης του Γενικού Δείκτη Τιμών τους επόμενους μήνες. Να σημειωθεί ότι ο Προϋπολογισμός συντάσσεται με την πρόβλεψη για μέση τιμή αργού πετρελαίου από 81,8 δολάρια το βαρέλι το 2023 σε 81,2 δολάρια το βαρέλι το 2024.
Προϋπολογισμός: Πλεόνασμα
Στα δημοσιονομικά, η κυβέρνηση διατηρεί ως «κόρην οφθαλμού» την πρόβλεψη για πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ το 2023. Για το 2024 θα απαιτηθεί εκτεταμένη δημοσιονομική προσαρμογή, καθώς ο στόχος για το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος ανεβαίνει στο 2,1% του ΑΕΠ. Επίσης στο κείμενο του προσχεδίου υπάρχει ιδιαίτερη αναφορά για τις καταστροφές που προκλήθηκαν από τις πυρκαγιές της θερινής περιόδου και ιδιαίτερα αυτές από την πρόσφατη κακοκαιρία «Daniel» για τις επιπτώσεις στην οικονομία και το εύρος επίδρασης του κόστους στον Προϋπολογισμό που θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ.
Επίσης το έλλειμμα του ονομαστικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να βελτιωθεί περαιτέρω κατά περίπου 300 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, υποχωρώντας ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 4,2% το 2024, από 4,5% το 2023.
Προϋπολογισμός: Τα μέτρα και η ανεργία
Ο Προϋπολογισμός του 2024 δεν προβλέπει πρόσθετα μέτρα-έκπληξη για την ενίσχυση των νοικοκυριών, πέρα από αυτά που έχουν ήδη εξαγγελθεί και θεσμοθετηθεί. Ωστόσο πηγές του οικονομικού επιτελείου δεν αποκλείουν νέες κινήσεις για τη προστασία και την ενίσχυση των εισοδημάτων με βάση την πορεία του πληθωρισμού και τις εξελίξεις στην πραγματική οικονομία και τα δημόσια οικονομικά.
Η ανεργία αναμένεται να διαμορφωθεί στο 11,2% το 2023 και να αποκλιμακωθεί στο 10,6% το 2024, με βάση τη μεθοδολογία της Ερευνας Εργατικού Δυναμικού, και στο 9% με τους εθνικούς λογαριασμούς, ενώ η συνολική απασχόληση από 1,4% φέτος θα επιβραδυνθεί στο 0,9% το 2024, λόγω της αυξανόμενης στενότητας στην αγορά εργασίας.
