Τα 6+1 μέτρα για φθηνότερη στέγη – Οι ωφελούμενοι – Το χρονοδιάγραμμα
Μέτρα για τη στέγαση πολιτών μέχρι 39 ετών, φοιτητών και ευάλωτων νοικοκυριών ως «ανάχωμα» στις υψηλές τιμές ενοικίων παρουσίασε χθες η κυβέρνηση.
Ειδικότερα, ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης ανακοίνωσε την εφαρμογή έξι νέων δράσεων του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για τη διευκόλυνση απόκτησης στέγης, που περιλαμβάνουν στεγαστικά δάνεια με ευνοϊκούς όρους, καθώς και αξιοποίηση ιδιωτικών κατοικιών και ακινήτων ιδιοκτησίας της ΔΥΠΑ.
Αναλυτικά, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, τα μέτρα είναι τα εξής:
Άτοκα ή χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια
Το μέτρο αφορά στη χορήγηση στεγαστικών δανείων, που θα καλύπτουν έως και το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου, με ανώτατο όριο τις 150.000 ευρώ, για αγορά πρώτης κατοικίας. Το πρόγραμμα θα αφορά την αγορά διαμερισμάτων έως 120 τ.μ. και έτος κατασκευής έως και το 2007.
Οι ωφελούμενοι των ευνοϊκών στεγαστικών δανείων θα είναι 10.000 νέοι ή νέα ζευγάρια 25 έως 39 ετών (με σύμφωνο συμβίωσης ή θρησκευτικό/ πολιτικό γάμο), με ετήσιο καθαρό εισόδημα από 10.000 ευρώ έως το όριο που προβλέπεται για την καταβολή του επιδόματος θέρμανσης.
Ο προϋπολογισμός της δράσης είναι 500 εκατ. ευρώ (375 εκατ. ευρώ από το αποθεματικό της ΔΥΠΑ και 125 εκατ. ευρώ από τις τράπεζες). Στην περίπτωση εξάντλησης των πόρων προβλέπεται ο διπλασιασμός του ποσού των χορηγούμενων δανείων.
Παραδείγματα
Επιδοτούμενο δάνειο – Τι κερδίζει ένα νέο ζευγάρι
– Χωρίς επιδότηση το επιτόκιο θα είναι 4% ενώ με επιδότηση 1%.
– Η χρηματοδότηση αν έχεις μπει στο πρόγραμμα θα είναι 90% με δόση /μήνα 275 ευρώ ενώ χωρίς το πρόγραμμα θα είναι 80% με δόση /μήνα 415 ευρώ.
– Το κέρδος για όλο τον χρόνο είναι 1.680 ευρώ.
Πρόγραμμα «ΚΑΛΥΨΗ»
Μίσθωση -σε πρώτη φάση- άνω των 1.000 κενών ιδιωτικών κατοικιών του προγράμματος ΕΣΤΙΑ για παροχή κατοικιών με χαμηλό ενοίκιο σε νέους και νέα ζευγάρια.
Η εν λόγω δράση αφορά την αξιοποίηση των ακινήτων του προγράμματος ΕΣΤΙΑ, τα οποία θα είναι διαθέσιμα μετά τις 31/12/2022. Όπως αναφέρθηκε, τα εν λόγω ακίνητα, τα οποία ήταν παραχωρημένα από ιδιώτες και ενοικιάζονταν σε μετανάστες, δεν χρειάζονται ιδιαίτερες εργασίες επισκευής/ανακαίνισης, καθότι παραδίδονται τους επόμενους μήνες σε καλή κατάσταση, βάσει του προγράμματος ΕΣΤΙΑ.
Το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων θα προσφέρει για ακόμα τρία έτη στους ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών το ίδιο ποσό ενοικίου που λάμβαναν από το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ από το αποθεματικό της ΔΥΠΑ. Ωφελούμενοι είναι 2.500 νέοι 25-39 ετών, δικαιούχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, ενώ προτεραιότητα θα δοθεί στους πολύτεκνους, τους τρίτεκνους και τις μονογονεϊκές οικογένειες.
Στόχος είναι σε επόμενη φάση το πρόγραμμα να επεκταθεί, βάσει και της προσφοράς κατοικιών, που θα υπάρχει από τους ιδιοκτήτες. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, που έχει τεθεί, έως τον Δεκέμβριο, θα δημοσιευθεί η πρόσκληση προς τους ιδιοκτήτες των ακινήτων του προγράμματος ΕΣΤΙΑ για καταβολή των μισθωμάτων που λάμβαναν, για επιπλέον τρία έτη, έως τον Φεβρουάριο θα δημοσιευθεί η πρόσκληση συμμετοχής προς τους ωφελούμενους και, από τον Μάρτιο, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών επισκευής των διαμερισμάτων, όπου χρειάζεται, θα ξεκινήσει η στέγαση των δικαιούχων.
Ευρωπαϊκά κονδύλια, ύψους 200 εκατ. ευρώ, για αξιοποίηση υφιστάμενων κενών ιδιωτικών κατοικιών
Η δράση αφορά τη χρηματοδότηση μαζικής ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης 4.000 ακινήτων που έχουν μείνει κενά για μεγάλο χρονικό διάστημα, σε συνεργασία με τους ιδιοκτήτες τους, για την άμεση διάθεσή τους ως προσιτές κατοικίες σε νέους και νέα ζευγάρια. Το μέτρο θα ωφελήσει τόσο τους νέους που θα στεγαστούν σε αυτές, όσο και τους ιδιοκτήτες των ακινήτων οι οποίοι θα εξασφαλίσουν εγγυημένο εισόδημα και αναβάθμιση των ακινήτων τους. Από τη δράση αναμένεται να ωφεληθούν 10.000 νέοι και νέα ζευγάρια, ηλικίας 25-39 ετών.
Επιδίωξη είναι να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση από το νέο ΕΣΠΑ, για το οποίο έχουν ήδη ξεκινήσει συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και από το Ταμείο Ανάκαμψης, στο πλαίσιο της επικείμενης αναθεώρησης των πόρων που αντιστοιχούν στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Ως το τέλος του έτους, θα δημοσιευθεί η πρόσκληση προς ενδιαφερόμενους ιδιοκτήτες για παραχώρηση των ακινήτων τους και θα ακολουθήσουν το 2023 η επιλογή και η ανακαίνιση κατοικιών, καθώς και η επιλογή των δικαιούχων.
Πιλοτική δράση κοινωνικής κατοικίας για ευάλωτες ομάδες
Το έργο έχει ήδη ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, με προϋπολογισμό 1,5 εκατ. ευρώ και βρίσκεται στο στάδιο υπογραφής προγραμματικών συμβάσεων με τους δήμους. Αφορά στην ανακαίνιση 70 διαμερισμάτων στον δήμο Αθηναίων και 30 στον δήμο Θεσσαλονίκης, στα οποία θα στεγαστούν τουλάχιστον 200 νέοι και νέα ζευγάρια έως 39 ετών, με κριτήρια που θα καθοριστούν έως το τέλος του έτους. Η δράση καλύπτει, μεταξύ άλλων, το κόστος της ανακαίνισης των σπιτιών και της αποκατάστασης τυχόν φθορών που θα προκύψουν κατά τη διάρκεια της διαμονής των ωφελουμένων. Η αξιολόγηση και η επιλογή των κατοικιών θα ολοκληρωθεί το 2023, η ανακαίνιση των σπιτιών και η επιλογή των ωφελουμένων προγραμματίζεται το 2024.
Αξιοποίηση ακινήτων της ΔΥΠΑ
Θεσμοθετείται η κοινωνική αντιπαροχή για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του τέως ΟΕΚ. Θα παραχωρηθούν, κατόπιν διαγωνισμού, ακίνητα της ΔΥΠΑ, (που είναι διάδοχος του ΟΕΚ) και συνολικά του Δημοσίου, εντός και εκτός αστικών κέντρων, σε τεχνικές εταιρείες, οι οποίες αναλαμβάνουν να κατασκευάσουν με δικά τους έξοδα και με βάση τεχνικές προδιαγραφές της ΔΥΠΑ σύγχρονα κτίρια κατοικίας. Τα μισά από τα διαμερίσματα που θα κατασκευαστούν θα διατίθενται για λογαριασμό του Δημοσίου, με χαμηλά ενοίκια σε νέους έως 39 ετών, βάσει οικονομικών κριτηρίων, με ειδική ποσόστωση για τρίτεκνους και πολύτεκνους. Τα υπόλοιπα μισά ακίνητα θα αξιοποιούνται εμπορικά.
Η δράση στοχεύει την ανέγερση 2.500 κατοικιών, στις οποίες θα στεγαστούν 5.000 ωφελούμενοι. Η επιλογή των οικοπέδων θα ξεκινήσει εφέτος, ενώ ο διαγωνισμός για την επιλογή των αναδόχων προγραμματίζεται για τα μέσα του 2023. Θα ακολουθήσει η ανέγερση των κατοικιών, η πρόσκληση και η επιλογή των ωφελουμένων.
Πρόκειται για το υπόδειγμα φθηνής στέγης που χρησιμοποιούν επιτυχημένα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Αυστρία, η Ολλανδία και η Ισπανία.
Αξιοποίηση ακινήτων του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Τέλος, ο κ. Χατζηδάκης υπογράμμισε ότι το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων συμβάλλει στη συνολική προσπάθεια αντιμετώπισης του στεγαστικού προβλήματος με αξιοποίηση ακινήτων που ανήκαν στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας και σήμερα είναι ανενεργά.
Ειδικότερα, η δράση αφορά στην ανακαίνιση 40 ακινήτων και τη διάθεσή τους ως κοινωνικές κατοικίες σε νεαρά ζευγάρια και νέους έως 39 ετών, εφαρμόζοντας ως μοντέλο διάθεσης είτε το ενοίκιο, (που θα είναι χαμηλό έως μηδενικό), είτε το μοντέλο rent to own. Εκτιμάται ότι οι ωφελούμενοι θα είναι 80 νέοι. Ο προϋπολογισμός είναι 1.750.000 ευρώ και καλύπτεται από πόρους της ΔΥΠΑ.
Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει την έναρξη διάθεσης των κατοικιών στο 4ο τρίμηνο του 2023, αφού ολοκληρωθεί η αναβάθμιση των ακινήτων και η επιλογή των ωφελουμένων. Η δράση έχει δυνατότητα επέκτασης σε επιπλέον διαθέσιμα ακίνητα, κατόπιν σχετικής χαρτογράφησης και προσδιορισμού της κατάστασης του κάθε ακινήτου.
Νέο πρόγραμμα «εξοικονομώ» με δύο πυλώνες
Ακόμη ανακοινώθηκαν δύο νέα προγράμματα, το «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω» για νέους ηλικίας 18-29 ετών και το «Ανακαινίζω-Ενοικιάζω» για ανακαίνιση παλιών κενών κατοικιών.
Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω» έχει προϋπολογισμό 350 εκατ. Ευρώ. Αναμένεται να ενταχθούν 20.000 νέοι προκειμένου να χρηματοδοτήσουν παρεμβάσεις αναβάθμισης της κατοικίας τους αλλά και δαπάνες αγοράς οικιακών συσκευών.
Διαρθρώνεται σε δύο πυλώνες:
Ο πυλώνας της εξοικονόμησης ενέργειας προβλέπει επιδοτήσεις 50-90 % με όριο τις 25.000 ευρώ ενώ για τις επενδύσεις ανακαίνισης το όριο δαπάνης είναι 10.000 ευρώ με ενιαίο ποσοστό επιδότησης 30 % για όλους (δηλαδή η επιδότηση φθάνει μέχρι 3.000 ευρώ). Το ποσό που απομένει μπορεί να χρηματοδοτηθεί για το «Εξοικονομώ» με άτοκο δάνειο και για την ανακαίνιση με χαμηλότοκο δάνειο έως 7.000 ευρώ.
Οι προϋποθέσεις συμμετοχής είναι αντίστοιχα οικογενειακό εισόδημα έως 50.000 ευρώ (εξοικονόμηση) και 20.000 ευρώ (ανακαίνιση). Το σπίτι θα πρέπει να είναι ιδιόκτητο και ιδιοκατοικούμενο ή ο νέος να έχει την επικαρπία και να κατατάσσεται σε ενεργειακή κατηγορία Γ΄ή χαμηλότερη.
Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν στη διάσταση της εξοικονόμησης, αντικατάσταση κουφωμάτων, εξωτερική θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης – ψύξης, συστήματα παροχής Ζεστού Νερού Χρήσης, συσκευές Smart Home και οικιακές ηλεκτρικές συσκευές.
Οι παρεμβάσεις αναβάθμισης που δεν σχετίζονται με την εξοικονόμηση ενέργειας περιλαμβάνουν:
Ανακαίνιση χωρών μπάνιου και ειδών υγιεινής, ανακαίνιση χωρών κουζίνας. αντικατάσταση πόρτας εισόδου. αντικατάσταση και επισκευές ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων, αντικατάσταση και επισκευές υδραυλικών εγκαταστάσεων, αντικατάσταση επιφανειών πατωμάτων, επιχρίσματα και επισκευές δομικών στοιχείων. Το πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσει το Δεκέμβριο.
Το πρόγραμμα «Ανακαινίζω-Ενοικιάζω» επιδοτεί την ανακαίνιση κατοικιών οι οποίες είναι κενές και δεν χρησιμοποιούνται, προκειμένου να διατεθούν σε μισθώσεις διάρκειας τουλάχιστον 3 ετών. Το πρόγραμμα θα έχει προϋπολογισμό 50 εκατ. ευρώ και το ποσοστό επιδότησης των υλικών και εργασιών ανακαίνισης φθάνει έως 40%.
Αφορά κατοικίες μέχρι 100 τ.μ.στις οποίες ο ωφελούμενος θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 50% της επικαρπίας ή της πλήρους κυριότητας, οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ.
Οι ωφελούμενοι θα επιλέγονται με βαθμολογία που πριμοδοτεί όσους έχουν μικρότερη ακίνητη περιουσία και ζητούν μικρότερη ενίσχυση από τη μέγιστη (40%).
Το πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσει να εφαρμόζεται από το πρώτο τρίμηνο του 2023.
