Πόσο κοντά είναι το γενικό lockdown ;

Με την επιδημία κορωνοϊού να επελαύνει στο μεγαλύτερο τμήμα της χώρας, σε Μακεδονία, Θράκη, Ήπειρο και Θεσσαλία, και σειρά στοχευμένων μέτρων να εφαρμόζονται διαβαθμισμένα ανάλογα με τις δύο ζώνες όπου εντάσσονται οι επίμαχες περιοχές, αλλά και τη Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες να διανύουν το δεύτερο 24ωρο του ολικού lockdown, επιστήμονες και κυβέρνηση βάζουν τώρα εκ νέου στο μικροσκόπιο την Αττική. 

Το λεκανοπέδιο καταγράφει προς το παρόν γρήγορη αυξητική τάση στην επιδημία, αλλά το…κακό προηγούμενο της Θεσσαλονίκης αλλά και το μεγάλο αποτύπωμά του στην οικονομική κατάσταση της χώρας δεν αφήνει περιθώριο για εφησυχασμό.  Εν μέσω  της κρίσιμης αυτής συγκυρίας οι αρμόδιοι θέτουν ως ορόσημο το τέλος της άλλης εβδομάδας καθώς θα έχει διανυθεί ένα δεκαήμερο, αγωνιώδες αλλά και καθοριστικό για τις αποφάσεις που θα ακολουθήσουν, μετά και την εφαρμογή των μέτρων που «κλείνουν» την εστίαση, τους χώρους αθλητισμού και πολιτισμού και περιορίζουν τη βραδινή κυκλοφορία στην Αττική.

Δύο είναι οι μείζονες παράμετροι που θα εξεταστούν μετά τις 10 με 15 ημέρες εφαρμογής των μέτρων: αν καταγραφεί επιθετική αύξηση των κρουσμάτων και αν αντέξει το σύστημα υγείας. Πάντως, πλέον το ενδεχόμενο ενός γενικού lockdown στη χώρα δεν αποκλείεται από τους αρμόδιους, οι οποίοι βλέπουν πως πιθανόν η πορεία της χώρας μας να ακολουθήσει την πεπατημένη των άλλων ευρωπαϊκών χωρών στην επιδημία και στην αντιμετώπιση της με lockdown. 

Από τα 2.166 κρούσματα που ανακοίνωσε χθες ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), τα 542 καταγράφηκαν στην Αττική – αριθμός ρεκόρ για το λεκανοπέδιο στην ημερήσια καταγραφή νέων θετικών κρουσμάτων. Η δεύτερη μεγάλη περιφερειακή ενότητα της χώρας, η Θεσσαλονίκη, «έδωσε» χθες 592 κρούσματα, συνεχίζοντας στην εκθετική τροχιά στην οποία βρίσκεται. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε χθες ο επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας, κ. Γκίκας Μαγιορκίνης, η μετάδοση κορωνοϊού στη Θεσσαλονίκη ανά μονάδα πληθυσμού και σε σχέση με την Αττική είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη. Επίσης, η διασπορά που έχει αυτή τη στιγμή η Θεσσαλονίκη είναι πέντε με έξι φορές μεγαλύτερη συγκριτικά με αυτή της Αττικής.

Ενδεικτικό της σοβαρότατης κατάστασης που διαμορφώνεται στη Μακεδονία είναι πως σήμερα μεταβαίνει για τον συντονισμό των νοσοκομείων ο διοικητής του ΕΚΑΒ, κ. Νίκος Παπαευσταθίου με τον διευθυντή Ιατρικής Υπηρεσίας, κ. Δημήτρη Πύρρο.

Το σύστημα Υγείας έχει αρχίσει να πιέζεται σημαντικά, αλλά υπάρχουν ακόμη κενές κλίνες ΜΕΘ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε χθες ο υφυπουργός Υγείας, κ. Βασίλης Κοντοζαμάνης, στη Θεσσαλονίκη μέχρι και τη Δευτέρα υπήρχαν 20 κενές κλίνες ΜΕΘ Covid (από 83 που παραχωρήθηκαν είχαν καταληφθεί οι 63) και στην Αττική 42 κλίνες από τις 136 που διατέθηκαν ειδικά για ασθενείς με κορωνοϊό. Ωστόσο, ο υφυπουργός Υγείας υπογράμμισε πως οι δυνάμεις του ΕΣΥ δεν είναι ανεξάντλητες, παρότι συνεχίζεται η ενίσχυση των νοσοκομείων με προσωπικό και πόρους αλλά και η αναδιάταξη δυνάμεων σε κλίνες ΜΕΘ.

Σε πανελλαδικό επίπεδο χθες το βράδυ νοσηλεύονταν σε ΜΕΘ 202 ασθενείς με λοίμωξη Covid-19 – σημειωτέον ότι οι κλίνες ΜΕΘ που έχουν παραχωρηθεί για την επιδημία είναι 331 και από το υπουργείο Υγείας αναφέρουν πως υπάρχει σχεδιασμός για περαιτέρω παραχώρηση κλινών.

Συνολικά χθες στα νοσοκομεία νοσηλεύονταν περισσότεροι από 1.500 ασθενείς – για την ακρίβεια 1.503. Οι 1.134 βρίσκονταν σε απλές κλίνες και οι 369 σε μονάδες, συμπεριλαμβανομένων και των ΜΕΘ.

Τα σκληρά επιδημιολογικά δεδομένα 

Παρότι η Ελλάδα δεν καταγράφει υψηλό ποσοστό θνητότητας – βρίσκεται στο 1,8% την ώρα που οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν πάνω από 3%- οι απώλειες έχουν πάντα έναν σκληρό, βαρύ πυρήνα. Όπως επισήμανε ο κ. Μαγιορκίνης, χθες στο υπουργείο Υγείας, κατά μέσο όρο καταγράφονται περίπου 10 θάνατοι την ημέρα, αριθμός διπλάσιος σε σχέση με την αρχή του Οκτωβρίου.

Συνολικά έχουν καταγραφεί 655 θάνατοι μέχρι και χθες το μεσημέρι με βάση τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και άλλοι 10 μέχρι αργά το βράδυ. Η πλειονότητα των νεκρών χθες καταγράφηκε στα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης και γενικά της βόρειας Ελλάδας, αποτυπώνοντας και την εκθετική αύξηση της επιδημίας σε αυτές τις περιοχές.

Η επίπτωση της ραγδαίας εξάπλωσης της Covid-19 στην κοινότητα, φαίνεται πλέον από τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Οι δια σωληνωμένοι μέσα σε λίγες ώρες, από το απόγευμα που ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε 169 διασωληνωμένους, ανήλθαν σε 177. Το προηγούμενο 24ωρο είχαν αυξηθεί κατά 16 οι διασωληνωμένοι. Από τους 177 ασθενείς με μηχανική υποστήριξη της αναπνοής οι 80 νοσηλεύονταν σε νοσοκομεία της Αττικής.

Το 55% των διασωληνωμένων βρίσκεται στην υπόλοιπη χώρα, κυρίως στα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης. Στην τελευταία, η οποία βεβαίως σηκώνει τεράστιο βάρος νοσηλειών και από τις άλλες περιοχές της Μακεδονίας, μέσα στο τελευταίο 24ωρο καταγράφηκε αύξηση των ασθενών στις ΜΕΘ κατά 30%. Την περασμένη Δευτέρα νοσηλεύονταν 49 ασθενείς και χθες βράδυ είχαν φτάσει τους 64.

Στο επίκεντρο της επιδημίας παραμένει  η ηλικιακή ομάδα από 19-39 ετών, που “δίνει” 350 διαγνώσεις ανά 1 εκατομμύριο πληθυσμού, όπως ανέφερε ο κ. Μαγιορκίνης. Ακολουθεί η ηλικιακή ομάδα 40 έως 65 ετών με 250 διαγνώσεις ανά 1 εκατομμύριο πληθυσμού. Για την ηλικιακή ομάδα από 65 ετών και πάνω,  οι μολύνσεις ανά 1 εκατομμύριο πληθυσμού ανέρχονται σε 100, ωστόσο με δεδομένο ότι η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα αποτελεί τον κύριο πυρήνα των ευπαθών ομάδων, η διασπορά αυτή προβληματίζει ιδιαίτερα. Τέλος, η ηλικιακή ομάδα 1-18 ετών έχει τη χαμηλότερη συμμετοχή στην επιδημία, με 50 έως 70 διαγνώσεις ανά 1 εκατομμύριο πληθυσμού.

Πότε θα αξιολογηθούν τα μέτρα που εφαρμόζονται 

Στην Αττική οι ειδικοί επισημαίνουν πως καταγράφεται γρήγορη αυξητική και όχι εκθετική τάση. Ωστόσο, η εξέλιξη που είχε η επιδημία στη Θεσσαλονίκη, η οποία την 1η Οκτωβρίου μετρούσε 7 κρούσματα και έναν μήνα αργότερα κατέγραψε πάνω από 800 κρούσματα και μπήκε σε ολική καραντίνα, λειτουργεί ως πυξίδα για τους ειδικούς, με σκοπό να αποτραπεί με κάθε τρόπο ένα τέτοιο αρνητικό ενδεχόμενο για την Αττική.

Είναι ενδεικτικό ότι κατά τη χθεσινή ενημέρωση για την επιδημία κορωνοϊού στο υπουργείο Υγείας,  ο κ. Μαγιορκίνης ανέφερε ότι το λεκανοπέδιο παρουσιάζει αύξηση κατά 30% συγκριτικά με την προηγούμενη εβδομάδα στις ημερήσιες διαγνώσεις κορωνοϊού, αλλά επισήμανε ότι το ποσοστό αυτό δεν είναι μεγάλο, λέγοντας μάλιστα χαρακτηριστικά πως «εάν συνεχίσει έτσι, θα είμαστε καλά». Αν η Αττική δεν συνεχίσει έτσι αλλά αντιθέτως μετράει περισσότερα κρούσματα την άλλη εβδομάδα, οι επιστημονικές εισηγήσεις θα περιέχουν προτάσεις για νέα μέτρα, περιοριστικά που θα παραπέμπουν σε lockdown. Μπορεί στο πλαίσιο αυτό να ενεργοποιηθούν περιορισμοί μετακίνησής από και προς την Αττική, παρά μόνον αν συντρέχουν συγκεκριμένοι και σοβαροί λόγοι. Ή ακόμη και να απαγορευθεί νωρίτερα από τις 12 που ισχύει σήμερα η βραδινή κυκλοφορία. Πάντως η απόφαση για το ολικό lockdown θα είναι η ύστατη λύση για την Αττική. 

Ο ρόλος  της εστίασης στην εξάπλωση της επιδημίας και οι κοινωνικές «φούσκες»

Κάνοντας μια αναδρομή στην δραματική πορεία της επιδημίας τον τελευταίο μήνα στη χώρα μας ο κ. Μαγιορκίνης ανέφερε ότι η μεγάλη αύξηση της επιδημίας συνδέεται με κοινωνικές εκδηλώσεις στις οποίες δεν χρησιμοποιείται μάσκα και οι οποίες λόγω της μείωσης της θερμοκρασίας πραγματοποιούνταν κυρίως σε κλειστούς χώρους.

Αναφέρθηκε μάλιστα συγκεκριμένα στις κοινωνικές συναναστροφές σε κλειστούς χώρους, όπου η μάσκα δεν χρησιμοποιείται λόγω κατανάλωσης φαγητού και ποτού, τις οποίες και χαρακτήρισε εστίες για μεγάλες αλυσίδες μεταδόσεων.  «Η μετάδοση του κορωνοϊού σε κλειστό χώρο συγκριτικά με ανοιχτό, όταν κάποιος δε φοράει μάσκα, είναι έως και δέκα φορές μεγαλύτερη» είπε ο καθηγητής και συνέστησε σε κλειστούς χώρους, όπου είναι αδύνατη η χρήση της μάσκας, να υπάρχει τουλάχιστον επαρκής εξαερισμός των χώρων.

«Περισσότερο από ποτέ πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να έχουμε υπόψη μας τον κίνδυνο που διατρέχουμε όλοι μας. Να συνεχίσουμε τη ζωή μας δημιουργώντας τη μικρή κοινωνική μας “φούσκα”, δηλαδή τον περίγυρο των ανθρώπων με τους οποίους θα ερχόμαστε σε επαφή, να προστατεύουμε τους ηλικιωμένους ανθρώπους γύρω μας, να κρατάμε τις αποστάσεις και να φοράμε μάσκα» είπε ο κ. Μαγιορκίνης, συνθέτοντας έναν σύντομο οδηγό επιβίωσης μπέσα στον επόμενο κρίσιμο μήνα.