Σχεδόν απίθανη θεωρείται από τους ειδικούς η έναρξη της επανεκκίνησης δραστηριοτήτων στις 16 Μαρτίου και όλα δείχνουν ότι τα νέα περιοριστικά μέτρα που έχουν «βάψει» όλη την Ελλάδα «κόκκινη», με Αττική, Θεσσαλονίκη και πολλές άλλες περιοχές στο «βαθύ κόκκινο», να διατηρούνται για κάποιες ημέρες ακόμη, ενδεχομένως και ολόκληρο τον Μάρτιο μέχρι τις πρώτες ημέρες του Απριλίου.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι τις επόμενες ημέρες θα καταγραφεί εκτίναξη του αριθμού των διασωληνωμένων, φτάνοντας ακόμη και το επίπεδο του δεύτερου κύματος, δηλαδή περισσότεροι από 600. Παράλληλα, ένα ασφαλές όριο κρουσμάτων -υπό την αίρεση ότι έχει σταθεροποιηθεί και μειωθεί η πανδημία μέσα στα νοσοκομεία- μπορεί να θεωρηθεί αυτό των 1.000 κρουσμάτων, που δεν είναι τόσο εύκολο να επιτευχθεί με δεδομένη την ταχεία κυκλοφορία των μεταλλαγμένων στελεχών που έχουν αυξήσει κατά 20% τις μεταδόσεις. Ετσι, το ευρύτερο άνοιγμα κοινωνίας και οικονομίας μετατίθεται από τον Απρίλιο και έπειτα.
Κορύφωση
Σύμφωνα με όσα αναφέρει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ και καθηγητής Υγειονομικής και Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Ινστιτούτου Προηγμένων Σπουδών στην Ιταλία, Δημοσθένης Σαρηγιάννης, «την Καθαρά Δευτέρα η πανδημία θα βρίσκεται στο τωρινό ίσως και ελαφρώς υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με σήμερα». Το μοντέλο διαχείρισης υγειονομικού κινδύνου CORE του ερευνητικού κέντρου Heracles του ΑΠΘ δείχνει κορύφωση του μέσου όρου των κρουσμάτων περί τις 12 του μήνα. Επομένως, έως τις 16 που έχουν ισχύ τα νέα μέτρα δεν θα έχει υπάρξει αποκλιμάκωση. Επιπλέον, για να πέσουν τα κρούσματα στα 1.000 χρειάζονται ημέρες και εκτιμάται ότι αυτό θα συμβεί προς το τέλος Μαρτίου.
Αυτό είναι το πρώτο Σαββατοκύριακο με περιορισμούς στη χρήση των SMS σε όλη τη χώρα, με αποτέλεσμα η έξοδος για σούπερ μάρκετ ή άλλο κατάστημα και βασικά της άθλησης και της βόλτας να κινείται κοντά στην οικία. Παράλληλα με τα οριζόντια μέτρα, κάποιες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Θεσσαλονίκης, μπήκαν στο «αττικό» καθεστώς μέτρων. Για ορισμένες εξ αυτών η κορύφωση της πανδημίας δεν έχει φανεί ακόμη, σύμφωνα με τους ειδικούς. Για την Αττική, ενδεχομένως να έχει αρχίσει να μπαίνει σε σταθεροποιητική τάση, αν και είναι ακόμη νωρίς να φανεί, ενώ δεν αφορά στον Πειραιά για τον οποίο η επιδημιολογική κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη.
Η σταδιακή απελευθέρωση των μέτρων, πάντως, δεν αποκλείεται να ξεκινήσει ακόμη και με υψηλό αριθμό κρουσμάτων, αρκεί να έχει μπει η πανδημία σε πτωτική τροχιά. Και αυτό κατά τους επιστήμονες δεν προβλέπεται πριν από τις 20 με 25 του μήνα. Υπενθυμίζεται ότι και στην περίπτωση του ανοίγματος λιανεμπορίου και σχολείων μετά το δεύτερο κύμα τα κρούσματα βρίσκονταν σε ένα σταθερό πλην όμως αρκετά υψηλό επίπεδο. «Το ζητούμενο είναι να βρεθεί η σωστή λύση για να αντέξουμε ανοιχτοί. Να καλέσει η κυβέρνηση για συζήτηση τους παραγωγικούς φορείς, ώστε να εξεταστούν τα μέτρα. Να έχουν, για παράδειγμα, τα καταστήματα συσκευές απολύμανσης. Να γίνονται τεστ», αναφέρει ο κ. Σαρηγιάννης.
Μεταλλάξεις
Η επίπτωση των μεταλλάξεων στο τρίτο κύμα είναι ραγδαία και σε αυτές οφείλεται η έξαρση που σημειώνεται στη χώρα. Η πανδημία, άλλωστε, φούντωσε εν μέσω περιοριστικών μέτρων. Εάν, μάλιστα, δεν ήταν σε ισχύ πολλοί περιορισμοί, η επιδημιολογική καμπύλη θα είχε ξεφύγει πολύ περισσότερο και ο δείκτης αναπαραγωγής Rt θα είχε φτάσει στο 2, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Ειδικά το «βρετανικό» μεταλλαγμένο στέλεχος θεωρείται ότι επικρατεί σταδιακά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δυσκολία διαχείρισης της πανδημίας. Σε Αττική και Κρήτη το 90% των κρουσμάτων οφείλεται στη «βρετανική» μετάλλαξη. Μάλιστα, ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας, Δημήτρης Παρασκευής, τολμά να πει ότι «εάν δεν είχαμε τη “βρετανική” μετάλλαξη, δεν θα υπήρχε τρίτο κύμα».
Πιο συγκεκριμένα, για να γίνει κατανοητή η επίδραση του μεταλλαγμένου στελέχους, ο δείκτης αναπαραγωγής Rt βρίσκεται περίπου στο 1,2. Αυτό σημαίνει ότι 100 νοσούντες γίνονται 120 σε πέντε ημέρες. Εάν δεν υπήρχε διασπορά της μετάλλαξης, το Rt θα βρισκόταν ενδεχομένως στο 0,98.
Συνολικά έως σήμερα έχουν ταυτοποιηθεί 1.667 θετικά δείγματα στη «βρετανική» μετάλλαξη και 48 στη «νοτιοαφρικανική». Στην περίπτωση της δεύτερης η Θεσσαλονίκη συγκεντρώνει τα 41 κρούσματα, δύο έχουν εντοπιστεί στα Ιωάννινα και πέντε στην Αττική. Το «βρετανικό» στέλεχος έχει… απλωθεί σε πολύ περισσότερες περιοχές, με τα περισσότερα περιστατικά να είναι στην Αττική και ειδικά στον Κεντρικό Τομέα Αθηνών, στη Θεσσαλονίκη και το Ρέθυμνο. Ο αριθμός θετικών δειγμάτων σε όλες τις μεταλλάξεις στη χώρα μας είναι 1.755.
«Τρέχουν» οι εμβολιασμοί, πιο κοντά η «Ελευθερία»
Ελπίδα για το δεύτερο τρίμηνο του 2021 προσφέρουν οι εμβολιασμοί, καθώς οι παραδόσεις από τις εταιρίες θα είναι ιδιαίτερα αυξημένες από τον επόμενο μήνα. Ετσι, σύμφωνα με όσα έχει ήδη κάνει γνωστά το υπουργείο Υγείας, μόνο από την Pfizer αναμένονται περισσότερες από ένα εκατομμύριο δόσεις τον Απρίλιο, όπως επίσης και περίπου 400.000 δόσεις από την Johnson & Johnson. Σε ενημέρωσή του ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους, έχει ανακοινώσει πως συνολικά για το δεύτερο τρίμηνο η Ελλάδα θα λάβει από την J&J 1,2 εκατομμύρια δόσεις. Το συγκεκριμένο εμβόλιο θα έρθει στη χώρα μας στις αρχές Απριλίου. Παράλληλα, αυξημένες θα είναι οι παραδόσεις και από την AstraΖeneca -ο ακριβής αριθμός πιθανόν ανακοινωθεί τη Δευτέρα- με τις υγειονομικές Αρχές να πατούν «γκάζι» στους εμβολιασμούς από τον Απρίλιο.
Την εβδομάδα που πέρασε, η χώρα μας ξεπέρασε το ένα εκατομμύριο εμβολιασμών, με τις περίπου 670.000 να αφορούν στην πρώτη δόση και τους υπόλοιπους στη δεύτερη. Εως και την περασμένη Παρασκευή η Ελλάδα ήταν τρίτη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ενωση σε ημερήσιους εμβολιασμούς, ρυθμό που εξακολουθεί να διατηρεί διενεργώντας περισσότερους από 30.000 εμβολιασμούς κάθε μέρα. Η συντριπτική πλειονότητα των εμβολιασθέντων, σύμφωνα με τον κ. Θεμιστοκλέους, είναι από 75 ετών και άνω.
Τις επόμενες ημέρες δεν αποκλείονται ανακοινώσεις σχετικά με την αναπροσαρμογή της στρατηγικής της Ελλάδας για το εμβόλιο της AstraΖeneca, που σήμερα χορηγείται σε άτομα έως 64 ετών, ωστόσο τα νέα επιστημονικά δεδομένα το κρίνουν αποτελεσματικό και για τους μεγαλύτερους.
