Η κλιματική κρίση αλλάζει τη στόχευση του Προϋπολογισμού
Αλλιώς τα περίμενε η κυβέρνηση και αλλιώς της ήρθαν. Οι πρόσφατες καταστροφές από την πυρκαγιά στην Αττική, επηρεάζουν και τη διάθεση του φετινού πρωτογενούς πλεονάσματος.
Οι παρεμβάσεις προς τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες αναθεωρούνται εξ ανάγκης, αφού σημαντικά ποσά θα πρέπει να δοθούν άμεσα στους πληγέντες από τη φωτιά.
Και σε συνδυασμό με τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες που θα ισχύουν από το 2025, στενεύουν τα περιθώρια περαιτέρω στήριξης όσων έχουν ανάγκη.
Αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα βοηθηθούν, απλά θα πρέπει να αναθεωρηθούν οι στοχευμένες παρεμβάσεις, όπως είχαν σχεδιαστεί μέχρι τώρα.
Ήδη, έχουν ξεκινήσει οι συσκέψεις σε υπουργείο Οικονομικών και Μαξίμου, ώστε να καταρτιστεί ένα νέο πλάνο κοινωνικής πολιτικής, το οποίο τις γενικές γραμμές του θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ.
Το πρωτογενές πλεόνασμα αναμένεται να διαμορφωθεί κοντά στο 2,4% με 2,5% του ΑΕΠ, έναντι αρχικής πρόβλεψης για 2,1%.
Το διάστημα Ιανουαρίου – Ιουνίου, ανήλθε σε 5,6 δισ. ευρώ έναντι στόχου 1,6 δισ. ευρώ.
Επίσης, η υπερ-απόδοση στα φορολογικά έσοδα από την εφαρμογή των τεκμηρίων φορολόγησης σε 750.000 επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, η πάταξη της φοροδιαφυγής και τα αυξημένα έσοδα από ΦΠΑ, οδηγούν σε υπέρβαση του στόχου, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα σημαντικό «μαξιλάρι», που υπολογίζεται κοντά στα 800 εκατ. ευρώ.
Όμως, ο προϋπολογισμός επωμίζεται και άλλες δαπάνες εκτός από την ενίσχυση των πληγέντων από την πρόσφατη πυρκαγιά.
Ανάμεσά τους, το κόστος για τις αυξημένες αιτήσεις συνταξιοδότησης, μέρος από τις αποζημιώσεις της καταστροφής στη Θεσσαλία και οι αποζημιώσεις στους κτηνοτρόφους λόγω της πανώλης.
Όλα αυτά συνηγορούν στο ότι οι κυβερνητικές παροχές δεν θα είναι αυτές που λίγους μήνες πριν σχεδιάζονταν από το οικονομικό επιτελείο. Και υπενθυμίζουν, επίσης, ότι η κλιματική κρίση και οι φυσικές καταστροφές έχουν προσθέσει μία κρίσιμη μεταβλητή στο δημοσιονομικό προγραμματισμό.
Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί και μία νέα ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Από το 2025 το σκηνικό αλλάζει, καθώς μπαίνουν σε εφαρμογή οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες που θέτουν ανώτατες «οροφές» στις δαπάνες για μόνιμες ελαφρύνσεις και παροχές.
Οι νέοι κανόνες βάζουν «χαλινάρι» στις κρατικές δαπάνες για τα επόμενα 4 χρόνια, μέσω της μείωσης των οριζόντιων παροχών.
Στη χώρα μας θα επιτραπεί μέγιστη επιτρεπόμενη ετήσια αύξηση (πλαφόν) κρατικών δαπανών επί του προϋπολογισμού σε ποσοστό 3%.
Δηλαδή δεν θα μπορεί να υπερβαίνει ετησίως σε ποσοστό 3% τις πρωτογενείς δαπάνες (φέτος είναι 100 δισ. ευρώ) για τα έτη από το 2025 έως το 2028.
Οι οδηγίες της Κομισιόν προς όλα τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συγκεκριμενοποιηθούν ύστερα από διαπραγματεύσεις, τον ερχόμενο Οκτώβριο, με την κατάθεση του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2025 και την αποστολή του μεσοπρόθεσμου προγράμματος στην Κομισιόν.
