Γερό ταρακούνημα στον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης -Τι θα πουν στον ΣΥΡΙΖΑ τώρα που θα πάρω ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από το Υπερταμείο στο Δημόσιο; – Fake news τα περί ιδιωτικοποίησης του ΕΣΥ
Για τις προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης σε περίπτωση που κερδίσει η Νέα Δημοκρατία, τις σχέσεις με την Τουρκία αλλά και τις οικονομικές εξαγγελίες που θα υλοποιηθούν, μίλησε πρόεδρος του κόμματος, Κυριάκος Μητσοτάκης στην συνέντευξή του στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων και στον Νίκο Χατζηνικολάου.
Ο κ. Μητσοτάκης ξεκαθάρισε πως το αποτέλεσμα των περασμένων εκλογών έδειξε πως οι πολίτες κατάλαβαν πως η ΝΔ μπορεί να διαχειριστεί, να στηρίξει την οικονομία αλλά και να κάνει πράξη όσα έχει υποσχεθεί, όπως συνέβη και την περασμένη τετραετία.
Αναφορικά με τις σχέσεις με την Τουρκία τόνισε πως θα θέσει στον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πως η Ελλάδα δεν θα δεχθεί παρεμβάσεις στα εσωτερικά της με αναφορά συγκεκριμένα στην μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη. Παράλληλα εξαπέλυσε επίθεση στον ΣΥΡΙΖΑ σημειώνοντας πως το Τουρκικό Προξενείο ξέφυγε αυτή τη φορά με τους δύο υποψηφίους οι οποίοι δεν έκαναν κάτι απλό «δεν είπαν πως είναι μέλη τους μουσουλμανικής μειονότητας».
Σχετικά με το οικονομικό πρόγραμμα, τόνισε πως «ο στόχος μου είναι τα 1.500 ευρώ μέσο μισθό. Ήδη αυξήθηκε ο μέσος μισθός από τα 1.040 ευρώ στα 1.200 ευρώ. Στόχος που θα επιτευχθεί, ο κατώτατος μισθός στα 950 ευρώ».
Μιλώντας δε για τον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης σημείωσε πως δεν θα έχει να κάνει με γεωγραφικά κριτήρια, αλλά με το ποιος θα κάνει την καλύτερη δουλειά στην κατάλληλη θέση. «Όσοι ράβουν υπουργικά κοστούμια, έχουμε πολλούς γάμους και βαφτίσεις το καλοκαίρι, δεν θα πάνε χαμένα», είπε χαριτολογώντας.
Σημεία της συνέντευξης:
Για το ναυάγιο στην Πύλο και τη Ροδόπη σε σχέση με τις αντιδράσεις της Τουρκίας: Δεν ήμασταν εμείς που επιρρίψαμε ευθύνες στο Λιμενικό, το έκανε ο κ. Τσίπρας. Δεν είναι τυχαίο ότι τα επιχειρήματα αυτά χρησιμοποιήθηκαν από την Άγκυρα. Μεγάλη μερίδα της κοινωνίας στηρίζουν τη μεταναστευτική πολιτική της Ελλάδας. Δεν ήμασταν εμείς που αναδείξαμε το ζήτημα της Ροδόπης. Η οικογένειά μου έδωσε αγώνες για την ισονομία και ισοπολιτεία στη Θράκη. Ανεξάρτητα τι θα ψηφίσει η μειονότητα, εμείς θα συνεχίσουμε την πολιτική μας. Ξεδιάντροπη η στήριξη που παρείχε σε δύο υποψηφίους του ΣΥΡΙΖΑ. Είπα να το κλείσουμε το θέμα, να υποστηρίξουν πως είναι μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας. Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες για το τι έγραφε το έγγραφο της ΕΥΠ. Ο υποψήφιος της ΝΔ αποσύρθηκε με προσωπική του απόφαση. Επέμεινα γιατί ήθελα να στείλω μήνυμα στην Τουρκία, πως δεν δεχόμαστε παρεμβάσεις. Θα το πω στον Ερντογάν. Το Προξενείο ξέφυγε σε αυτές τις εκλογές.
Για τα ελληνοτουρκικά: Θα πω στον Ερντογάν πως εάν επιμείνει στην πολιτική του δεν έχουμε κάτι άλλο να συζητήσουμε. Θέματα όπως η αποστρατιωτικοποίησης δεν θα τα συζητήσω. Αν η Τουρκία θέλει να έρθει πιο κοντά στην Ευρώπη, αυτό το άνοιγμα περνά από τη μία διαφορά με την Ελλάδα. Κανείς δεν επιδιώκει την ένταση. Έστω και αν δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε, δεν χρειάζεται να βρισκόμαστε στα πρόθυρα θερμού επεισοδίου όπως συνέβη το 2020.
Για τις διαφορές με την Τουρκία: Μόνο θέμα συζήτησης διμερώς ή στη Χάγη είναι η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, δηλαδή ΑΟΖ στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο, δεν θα συζητήσουμε κάτι άλλο.
Για την οικονομία και το πρόγραμμα της ΝΔ και αν είναι κοστολογημένες οι εξαγγελίες: Εμείς αποδείξαμε πως μπορούμε να κάνουμε όσα είχαμε δεσμευτεί το 2019, γι αυτό και οι πολίτες μας εμπιστεύτηκαν αυτό το υψηλό ποσοστό. Ο στόχος μου είναι τα 1.500 ευρώ μέσο μισθό. Αυτό δεν είναι θέμα απόφασης, είναι της αγοράς. Μπορούμε να αυξήσουμε μισθούς μέσα από την ενίσχυση των επιχειρήσεων, μείωση της ανεργίας και αύξηση της ανάπτυξης. Ήδη αυξήθηκε ο μέσος μισθός από τα 1.040 ευρώ στα 1.200 ευρώ. Στόχος που θα επιτευχθεί, ο κατώτατος μισθός στα 950 ευρώ.
Για το Εθνικό Σύστημα Υγείας και τις προσλήψεις: Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να γνωρίζει πως στο Μεσοπρόθεσμο καθορίζεται ότι για κάθε αποχώρηση υπάρχει μία πρόσληψη. Εμείς λέμε για νέες προσλήψεις. Όσο η οικονομία υπεραποδίδει, ο τουρισμός πάει καλά, ειδικά για τον τουρισμό βλέπω από τα πρώτα στοιχεία πως πάει καλά δεν υπάρχει ανησυχία.
Για το ΕΣΥ και την «ιδιωτικοποίηση»: Το fake news για την ιδιωτικοποίηση το ακούω εδώ και πολλά χρόνια. Και εντός της πανδημίας αυξήσαμε προσωπικό και στηρίξαμε το ΕΣΥ. Υπάρχουν όμως ζητήματα. Δεν γίνεται να περιμένει κάποιος μήνες να κάνει τακτικό χειρουργείο. Στο ΕΚΑΒ πρέπει να βελτιώσουμε τους χρόνους απόκρισης. Έχουμε εξασφαλισμένους πόρους για να φτιάξουμε τα επείγοντα περιστατικά στα νοσοκομεία της χώρας. Γυναίκες πήγαν για μαστογραφίες σε ιδιωτικά νοσοκομεία και πλήρωσε το Δημόσιο. Αυτό είναι συνεργασία όχι ιδιωτικοποίηση. Είναι χυδαίο, το είπε ο κ. Τσίπρας, να ακούμε για διαλογή ασθενών στα νοσοκομεία. Ο κ. Πνευματικός τέθηκε εκτός. Στην Ελλάδα έχομε εγκρίνει πανάκριβα αντικαρκινικά φάρμακα που ακόμη δεν υπάρχουν στη Γερμανία. Ο κ. Τσίπρας με μία παντελώς καταστροφολική ρητορική οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ στο 20%. Τώρα θα πάρω ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από το Υπερταμείο στο Δημόσιο, τι θα πουν τότε στον ΣΥΡΙΖΑ;
Για την ακρίβεια: Μείωση ΦΠΑ δεν μειώνει τις τιμές. Το έκανε η Ισπανία, δεν ωφελούνται οι καταναλωτές. Η Αντιπολίτευση να μας πει από πού θα βρει τα χρήματα. Αν μειωθεί ο ΦΠΑ και επανέλθει τότε θα επέλθει νέα αύξηση. Ο πολίτης δοκιμάζεται στο σούπερ μάρκετ. Η λύση είναι έλεγχος και διαφάνεια. Το Market Pass είναι χρήσιμο αλλά δεν είναι μόνιμη λύση.
Για την ενέργεια και την στήριξη στους λογαριασμούς: Κάναμε δραστική παρέμβαση στην ακρίβεια και στους λογαριασμούς. Μειώθηκαν τότε και έφυγε από την επικαιρότητα. Η δομική λύση στο πρόβλημα των τιμών είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ελπίζω να μην χρειαστεί να στηρίξουμε τους λογαριασμούς, εκτιμώ ότι δεν θα χρειαστεί.
Για τα ζητήματα λειτουργίας του κράτους: Εμείς είμαστε αυτοί που κόντρα σε αντιδράσεις προχωρήσαμε στην αξιολόγηση. Θα περάσει σε όλο το Δημόσιο, θα δίνουμε πριμ παραγωγικότητας. Ένας από τους λόγους που πρέπει να υπάρχει αυτοδυναμία της ΝΔ είναι γιατί μόνο εμείς πιστεύουμε σε αυτές τις αλλαγές. Αν υποθέταμε ότι επιβεβαιωνόταν το αποτέλεσμα τς 21ης Μαΐου είναι μεγάλη ευθύνη. Το αποτέλεσμα σημαίνει να λύσουμε τα προβλήματα, είναι να πάμε πιο γρήγορα, όχι πιο αργά. Οι πολίτες μας είπαν, να λύσουμε τα προβλήματα, δεν τους ενδιαφέρει πώς. Είμαι πολύ πιο έμπειρος, πολύ πιο έτοιμος να αντιμετωπίσω τα προβλήματα.
Για τον χαρακτήρα του νέου κυβερνητικού σχήματος: Ο σχηματισμός της κυβέρνησης είναι αποκλειστικό προνόμιο του εκλεγμένου πρωθυπουργού. Η καλύτερη δυνατή κυβέρνηση είναι, δεν είναι θέμα ισορροπιών ή γεωγραφικής κάλυψης. Είναι θέμα δουλειάς και ποιοι θα είναι οι καλύτεροι για τις συγκεκριμένες θέσεις. Όσοι ράβουν υπουργικά κοστούμια, έχουμε πολλούς γάμους και βαφτίσεις το καλοκαίρι, δεν θα πάνε χαμένα.
Για την δεύτερη τετραετία. Συνήθως, οι δεύτερες είναι χειρότερες από τις πρώτες, έτσι συμβαίνει από το 1974 έως σήμερα: Ένα αντίδοτο σε αυτό είναι ένα γερό ταρακούνημα στο σχήμα της κυβέρνησης, να ταράξουμε τα νερά. Πόσω μάλλον όταν στην αντιπολίτευση θα υπάρχει εσωστρέφεια. Πρέπει να ακούμε την κοινωνία, να μην ακούμε τους εαυτούς μας, να βελτιωνόμαστε. Να θυμίσω πως για πρώτη φορά στην ιστορία της πέτυχε να αυξήσει το ποσοστό της ενόσω ήταν κυβέρνηση, ελπίζω να επιβεβαιωθεί στην κάλπη της Κυριακής.
Οι πρώτες μέρες της νέας κυβέρνησης, εάν κερδίσει η ΝΔ: Αρχικά, οι νέοι υπουργοί θα πάρουν τους μπλε φακέλους με τις προτεραιότητες και τα χρονοδιαγράμματα. Είναι έτοιμοι οι φάκελοι αυτοί, δεν σταματά το κυβερνητικό έργο. Στην Σύνοδο της ΕΕ θα μιλήσω και για το μεταναστευτικό και την ανάγκη για ισορροπία μεταξύ της φύλαξης των συνόρων και της προστασίας της ζωής. Τα πρώτα νομοσχέδια είναι η νέα φάση του επιτελικού κράτους και ένα μεγάλο οικονομικό νομοσχέδιο για να δείξουμε πως μπορούμε να υλοποιήσουμε τις δεσμεύσεις μας. Οι πολίτες θα πάνε διακοπές, εμείς θα είμαστε εδώ για να συνεχίσουμε τη δουλειά μας.
Δείτε ολόκληρη τη συνέντευξη:
Ολόκληρη η συνέντευξη του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκου Μητσοτάκη στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1 και στον δημοσιογράφο Νίκο Χατζηνικολάου
Νίκος Χατζηνικολάου: Κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι, καλησπέρα σας. Βρισκόμαστε στον χώρο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, στον Πύργο της Διεθνούς Έκθεσης, με μία εκπληκτική θέα σε αυτή τη μαγική πόλη κι έχω τη χαρά και την τιμή να έχω απέναντί μου τον Πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας, τον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη. Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ και ξεκινώ κατευθείαν, παρότι ο πειρασμός της θέας είναι μεγάλος.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι μεγάλη δυσκολία να συγκεντρωθούμε στη συνέντευξη, κ. Χατζηνικολάου.
Νίκος Χατζηνικολάου: Ακριβώς. Ξεκινώ κατευθείαν με τα ερωτήματα. Θέλω να σας ρωτήσω κάτι που το ακούω από πολλούς συμπολίτες μας. Ρωτούν αν με τα θέματα που έχουν επιλέξει τα κόμματα ως πεδίο αντιπαράθεσης γίνεται ζημιά στη διεθνή εικόνα της χώρας. Αναφέρομαι στο θέμα της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη, αλλά και του ναυαγίου στα διεθνή ύδατα ανοιχτά της Πύλου.
Μόλις προχθές ο εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος Erdoğan μίλησε για δολοφόνους του ελληνικού Λιμενικού. Οι τουρκικές εφημερίδες εκμεταλλεύονται την κόντρα Μητσοτάκη – Τσίπρα, την κόντρα σας με τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, για τις δηλώσεις των μουσουλμάνων υποψήφιων βουλευτών. Μήπως τα κόμματα έχουν επιλέξει λάθος πεδίο αντιπαράθεσης;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, η πρόθεσή μου κατά τη διάρκεια και αυτής της προεκλογικής περιόδου ήταν να εστιάσουμε στον θετικό προγραμματικό λόγο και να μιλήσουμε για τα μεγάλα ζητήματα τα οποία απασχολούν τους πολίτες: πώς θα αυξήσουμε τους μισθούς, πώς θα έχουμε καλύτερη δημόσια υγεία.
Όμως είναι αναπόφευκτο στον δημόσιο διάλογο να μπαίνουν και τα σημαντικά εθνικά θέματα, πόσω μάλλον όταν υπάρχουν ζητήματα τα οποία αφορούν την ίδια την τρέχουσα επικαιρότητα.
Ξεκινώ με το θέμα του τραγικού ναυαγίου. Δεν ήμασταν εμείς αυτοί, κ. Χατζηνικολάου, που επιρρίψαμε ευθύνες στο Λιμενικό γι’ αυτό το οποίο συνέβη. Το έκανε συστηματικά ο κ. Τσίπρας, αναδεικνύοντας θα έλεγα ένα ζήτημα μέσα από την -κατά την άποψή μου- λάθος οπτική γωνία. Εξ ου δεν είναι τυχαίο ότι ακριβώς τα επιχειρήματα αυτά χρησιμοποιήθηκαν από την Τουρκία, η οποία προσπαθεί εδώ και πολλά χρόνια να κατηγορήσει την Ελλάδα ότι «πνίγει πρόσφυγες στο Αιγαίο».
Θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτικός ο κ. Τσίπρας στην κριτική την οποία άσκησε, πιστεύω ότι στο ζήτημα αυτό, κατά την άποψή μου, υπάρχει μία μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών που στηρίζουν τη μεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης, μια δίκαιη αλλά αυστηρή πολιτική προστασίας των συνόρων, και κατά την άποψή μου δεν θα έπρεπε να τοποθετηθεί έτσι στο ζήτημα αυτό.
Έρχομαι τώρα στο ζήτημα της Ροδόπης. Εκεί επιτρέψτε μου να σας πω ότι δεν ήμασταν εμείς αυτοί οι οποίοι αναδείξαμε το θέμα στον δημόσιο διάλογο. Τα ίδια τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, με απανωτές αναρτήσεις, ανέδειξαν πρώτα το ζήτημα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Ο κ. Τσίπρας κατηγορεί προσωπικά εσάς, ότι εσείς το ανεβάσατε αυτό το θέμα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα έρθω και σε αυτά τα οποία λέει ο κ. Τσίπρας. Όμως υπάρχει ένα πραγματικό ζήτημα εδώ, κ. Χατζηνικολάου.
Μιλάτε σε έναν άνθρωπο ο οποίος προέρχεται και από μια πολιτική οικογένεια που έχει δώσει αγώνες για την ισονομία και την ισοπολιτεία στη Θράκη, για τη δυνατότητα των μουσουλμάνων συμπολιτών μας να έχουν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες ευκαιρίες για προκοπή. Και πρέπει να σας πω ότι ανεξαρτήτως του τι θα ψηφίσει η μειονότητα στη Θράκη στις εκλογές που μας έρχονται, εγώ αυτή την πολιτική θα την υπηρετήσω απαρέγκλιτα. Η Τουρκία όμως..
Νίκος Χατζηνικολάου: Τώρα αυτό το λέτε για να διαχωρίσετε τη θέση σας από αυτά που είπε η Ντόρα Μπακογιάννη;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το λέω γιατί αυτή είναι η πάγια άποψή μου, από την οποία δεν πρόκειται να ξεφύγω.
Η Τουρκία έχει μία άλλη προσέγγιση. Θέλει τη μειονότητα απομονωμένη και τη θέλει χειραγωγούμενη από το τουρκικό Προξενείο. Η αλήθεια είναι ότι και πριν από τις εκλογές, αλλά και μετά τις εκλογές, είχαμε πάρα πολλές αποδείξεις για την -θα έλεγα- ξεδιάντροπη στήριξη την οποία παρείχε το τουρκικό Προξενείο σε δύο υποψηφίους του ΣΥΡΙΖΑ.
Το θέμα αυτό θα μπορούσε να κλείσει. Θέλω να σας θυμίσω ότι από την πρώτη φορά που μίλησα για το θέμα αυτό είπα να το κλείσουμε το θέμα. Και πώς μπορούμε να το κλείσουμε το θέμα; Να κάνουν μια πολύ απλή δήλωση οι δύο υποψήφιοι του ΣΥΡΙΖΑ ότι σέβονται τη Συνθήκη της Λωζάνης και ότι εκφράζουν, είναι μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας. Δεν το έκαναν και εξ ου και το θέμα έρχεται και επανέρχεται στον δημόσιο διάλογο.
Αλλά μου λέτε γιατί ανέδειξα το θέμα. Το μήνυμα για εμένα…
Νίκος Χατζηνικολάου: Συγγνώμη για την διακοπή, υπήρχε κι ένας δικός σας όμως υποψήφιος που αναφερόταν στο ίδιο έγγραφο της ΕΥΠ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν θέλω να μπω σε λεπτομέρειες του τι αναφερόταν στο έγγραφο αυτό της ΕΥΠ. Ο κ. Τσίπρας γνωρίζει πάρα πολύ καλά τις πληροφορίες τις οποίες του δώσαμε. Το έγγραφο αυτό ανέφερε με απόλυτη σαφήνεια ότι τη στήριξη το Προξενείο την παρείχε σε αυτούς τους δύο υποψηφίους, όχι στον υποψήφιο της Νέας Δημοκρατίας, ο οποίος, στο κάτω-κάτω της γραφής, απεσύρθη και από τον εκλογικό…
Νίκος Χατζηνικολάου: Αυτός γιατί βρέθηκε εκτός ψηφοδελτίων;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Νομίζω ήταν και μία προσωπική του απόφαση, διότι αισθανόταν ότι μπορεί να δημιουργεί αυτή τη στιγμή ένα πρόβλημα στο κόμμα.
Όμως, πρέπει να σας πω ότι ο λόγος για τον οποίο επέμεινα και εγώ στο ζήτημα αυτό δεν ήταν τόσο για να στείλω ένα μήνυμα στον ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν για να στείλω ένα μήνυμα στην Τουρκία, ότι παρεμβάσεις στα εσωτερικά της χώρας για ένα ζήτημα το οποίο αφορά αμιγώς την ελληνική έννομη τάξη, δεν πρόκειται να δεχθώ.
Θα έλεγα ότι και η Τουρκία πρέπει να επαναξιολογήσει τον τρόπο με τον οποίο κινείται στη Θράκη. Το ζήτημα αυτό θα το συζητήσω ανοιχτά με τον Πρόεδρο Erdoğan μετά τις εκλογές. Το τι γίνεται στη Θράκη και το τι γίνεται με τη μουσουλμανική μειονότητα είναι ζήτημα το οποίο αφορά αποκλειστικά την Ελλάδα. Το Προξενείο ξέφυγε σε αυτές τις εκλογές. Πάντα υπήρχαν παρεμβάσεις, αυτή τη φορά ξέφυγαν τελείως και αυτό δεν είναι κάτι το οποίο είμαι διατεθειμένος να το ανεχτώ από εδώ και στο εξής.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε Πρόεδρε, αναφερθήκατε στο ενδεχόμενο να υπάρξει μια συνάντησή σας με τον Πρόεδρο Erdoğan, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους. Έχετε και στο πρόσφατο παρελθόν δηλώσει θετικός στο ενδεχόμενο μιας τέτοιας συνάντησης. Εκείνος, όμως, εξακολουθεί να μιλάει για αποστρατιωτικοποίηση νησιών, ελληνικών νησιών στο Αιγαίο, να προβάλλει το όραμά του για την λεγόμενη «Γαλάζια Πατρίδα».
Το ερώτημά μου, λοιπόν, είναι: τι νόημα μπορεί να έχει μία τέτοια συνάντηση μαζί του όταν εκείνος επί της ουσίας και μετά τις τουρκικές εκλογές δεν έχει κάνει βήμα πίσω από τις προκλητικές απαιτήσεις και τους επιθετικούς αναθεωρητικούς του σχεδιασμούς.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, ο τουρκικός αναθεωρητισμός, όπως τουλάχιστον εγώ τον βίωσα την τελευταία τετραετία, πράγματι δημιουργεί μεγάλα ζητήματα, διότι έρχεται και θίγει ευθέως την ελληνική κυριαρχία και τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Αυτό είναι κάτι το οποίο το έχω εξηγήσει επανειλημμένως στον κ. Erdoğan και του έχω επαναλάβει ότι η Ελλάδα έχει ένα μείζον ζήτημα το οποίο πρέπει να λύσει με την Τουρκία και αυτό είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, ΑΟΖ, δηλαδή, και υφαλοκρηπίδος, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Και αυτό είναι ένα ζήτημα το οποίο μπορεί να λυθεί με γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο, έστω και αν χρειαστεί να καταλήξουμε τελικά στη Χάγη για να μπορέσει κάποιος τρίτος να το επιλύσει για λογαριασμό μας.
Όμως, αυτή η άποψή μου με αναγκάζει να ξεκαθαρίσω στον Πρόεδρο Erdoğan όταν τον συναντήσω ότι εάν επιμείνει σε αυτή τη ρητορική δεν έχουμε πολλά πράγματα να συζητήσουμε. Καθώς δεν πρόκειται ποτέ να δεχτώ να διευρυνθεί η ατζέντα σε ζητήματα όπως η αποστρατιωτικοποίηση, ή όπως τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την κυριαρχία ελληνικών νησιών. Αυτά τα ζητήματα δεν πρόκειται ποτέ να τα συζητήσω με τον Πρόεδρο Erdoğan, είναι εκτός ατζέντας.
Αν γυρίσετε τον χρόνο πίσω, μέχρι και το 2015, 2016, οι διερευνητικές συζητήσεις οι οποίες γίνονταν αφορούσαν τον στενό ορισμό της ελληνοτουρκικής διαφοράς, όπως την προσδιορίζουμε εμείς. Στη συνέχεια μπήκαν αυτά τα θέματα στην ατζέντα.
Αν λοιπόν η Τουρκία, για να το πω πολύ περιληπτικά, θέλει να έρθει πιο κοντά στην Ευρώπη, θέλει να κάνει ένα καινούριο άνοιγμα στη Δύση, όπως φαίνεται να θέλει ο Πρόεδρος Erdoğan, πρέπει να καταλάβει ότι και αυτό το άνοιγμα περνάει μέσα από την επαναφορά του διαλόγου Ελλάδος και Τουρκίας στη μία βασική διαφορά, την οποία…
Νίκος Χατζηνικολάου: Υπάρχουν πολλοί που λένε ότι ίσως θα έπρεπε να ξαναδούμε τη δική μας τακτική απέναντι στην Τουρκία. Να τους υπενθυμίζουμε, για παράδειγμα, τακτικότερα -και στη διεθνή κοινότητα- τα εγκλήματα της Τουρκίας σε βάρος Ελλήνων στο παρελθόν, και σε βάρος της Ελλάδας. Θέλω να σας ρωτήσω αν αυτή είναι μία εναλλακτική τακτική στην περίπτωση που η Τουρκία συζητήσει…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κοιτάξτε, κάνεις δεν επιδιώκει την ένταση, ούτε είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε με την Τουρκία σε καθεστώς μόνιμης κλιμάκωσης. Δεν πρέπει να είμαστε «στα κόκκινα».
Πρέπει να σας πω ότι έστω κι αν δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε στα μείζονα, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει μονίμως να είμαστε στα πρόθυρα ενός θερμού επεισοδίου, όπως δυστυχώς φτάσαμε τον Αύγουστο του 2020. Μπορούμε να συμφωνούμε ότι διαφωνούμε, χωρίς ο ένας να προκαλεί τον άλλον. Εν προκειμένω, χωρίς η Τουρκία να προκαλεί την Ελλάδα, γιατί εμείς δεν κάνουμε κάτι προκλητικό εις βάρος της Τουρκίας.
Από εκεί και πέρα, υπάρχουν και άλλα ζητήματα τα οποία θα μπορούσαν, ενδεχομένως, να διευρύνουν την ατζέντα προς μια πιο θετική κατεύθυνση. Ζητήματα που έχουν να κάνουν, παραδείγματος χάρη, με συνεργασία σε θέματα πολιτικής προστασίας, οικονομικής συνεργασίας, έχουμε μεγάλο διμερές εμπόριο με την Τουρκία, αλλά όλα εξαρτώνται από την προσέγγιση της Τουρκίας.
Η ελληνική πολιτική την περασμένη τετραετία απέδωσε καρπούς. Πώς; Έχουμε αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι οποίες είναι δεσμευτικές για το πώς η Ευρώπη βλέπει την Τουρκία.
Έχουμε ενισχύσει τις συμμαχίες μας. Έχουμε μια αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία, με τις Ηνωμένες Πολιτείες και φυσικά έχουμε ενισχύσει σημαντικά τις Ένοπλες Δυνάμεις μας, κάτι το οποίο φαίνεται να προκαλεί εκνευρισμό στον κ. Erdoğan. Πλην όμως, οι αποφάσεις αυτές προφανώς δεν υπόκεινται στην έγκριση κανενός.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε Πρόεδρε, θα κλείσω το θέμα με μια ερώτηση που γνωρίζω ότι σας την έχω κάνει και στην προηγούμενη συνέντευξη μας, πριν από την 21η Μαΐου, και μπορεί να είναι ενοχλητικό να το ρωτώ ξανά και ξανά αλλά επειδή ακούω διάφορες φήμες περί του ενδεχομένου μετά τις εκλογές να υπάρξει συζήτηση για συνεκμετάλλευση του Αιγαίου με την Τουρκία και διάφορα άλλα, θέλω να σας ρωτήσω και να έχω με σαφήνεια την απάντησή σας για το ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα στις δύο χώρες που η Ελλάδα αναγνωρίζει ότι πρέπει να συζητηθούν.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, δηλαδή, ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδος, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τίποτα άλλο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Τίποτα άλλο. Παρά ταύτα, η επίλυση αυτής της διαφοράς, δηλαδή η σαφής οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, πιστεύω ότι θα ήταν τελικά προς όφελος και των δύο χωρών, ώστε να λήξει πια αυτή η εκκρεμότητα με έναν τρόπο που προφανώς θα είναι αποτέλεσμα κάποιας συμφωνίας ή της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου, εφόσον συμφωνήσουμε και οι δύο ότι πρέπει να πάμε στη Χάγη.
Νίκος Χατζηνικολάου: Αλλάζω θεματική ενότητα και έρχομαι στην προεκλογική εκστρατεία των κομμάτων και στη σύγκρουση για τα προγράμματα.
Τι συμβαίνει με το προεκλογικό σας πρόγραμμα, κ. Πρόεδρε; Σας ρωτώ γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ σας κατηγορούν ότι οι υποσχέσεις σας για αύξηση του μέσου μισθού κατά 25% την επόμενη τετραετία δεν είναι κοστολογημένες και δεν αναφέρονται στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα που έχετε καταθέσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Λένε, επίσης, ότι αυτό το παραδέχθηκε σε πρόσφατη συνέντευξή του και ο πρώην Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, ο κ. Σκυλακάκης. Το ερώτημά μου είναι σαφές και συγκεκριμένο: θα γίνουν αυτές οι αυξήσεις; Υπάρχουν αυτά τα χρήματα; Έχουν προβλεφθεί; Είναι κοστολογημένες οι εξαγγελίες σας;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, εάν πρόκειται να αντιπαραθέσουμε την αξιοπιστία του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Δημοκρατίας στην υλοποίηση των προγραμματικών μας δεσμεύσεων, θα ήταν πιστεύω ένα πεδίο το οποίο είναι πολύ ευνοϊκό για τη Νέα Δημοκρατία, καθώς εμείς έχουμε πια αποδείξει ότι μπορούμε να κάνουμε αυτά για τα οποία είχαμε δεσμευτεί. Διότι κατά βάση υλοποιήσαμε το προεκλογικό πρόγραμμα του 2019.
Αυτός πιστεύω ότι είναι και ένας από τους λόγους που οι πολίτες μας εμπιστεύτηκαν με αυτό το εξαιρετικά υψηλό ποσοστό στις εκλογές της 21ης Μαΐου.
Το πρόγραμμά μας είναι σαφέστατα κοστολογημένο. Ο κ. Σκυλακάκης έχει δώσει πολύ σαφείς εξηγήσεις. Και μιας και με ρωτάτε για τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα -γιατί για τον ιδιωτικό τομέα μιλάμε- ο στόχος μου είναι να φτάσουμε στα 1.500 ευρώ και μπορούμε να το φτάσουμε. Αυτό δεν είναι ζήτημα υπουργικής απόφασης. Όπως ξέρετε, οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα δεν καθορίζονται από το κράτος, ούτε είναι αντικείμενο κοστολόγησης στο Μεσοπρόθεσμο.
Όποιος τα λέει αυτά δεν καταλαβαίνει βασικά οικονομικά. Εξηγώ, λοιπόν, ότι μπορούμε να αυξήσουμε τους μισθούς μέσα από παραγωγικές επενδύσεις, μέσα από τη μείωση της ανεργίας και μέσα από την ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης των εργαζομένων, καθώς η ανεργία θα μειώνεται.
Και καθώς αυτοί θα αποκτούν περισσότερες δεξιότητες, οι επιχειρήσεις θα χρειάζεται να πληρώνουν υψηλότερους μισθούς. Το βλέπετε εξάλλου ήδη εσείς στα ρεπορτάζ που κάνετε. Το ακούμε συχνά, «δεν βρίσκουμε εργαζόμενους» μας λένε οι επιχειρηματίες. Η απάντησή μου, «πληρώστε περισσότερο και θα τους βρείτε». Και ήδη ο μέσος μισθός έχει αυξηθεί από τα 1.040 ευρώ στα 1.200 ευρώ τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Άρα, ο στόχος να έχουμε μέσο μισθό 1.500 ευρώ είναι απολύτως εφικτός. Ο δε στόχος να έχουμε κατώτατο μισθό ο οποίος είναι καθορισμένος κυβερνητικά στα 950 ευρώ, και αυτός θα επιτευχθεί. Εξάλλου, εμείς πήραμε τον κατώτατο μισθό από τα 650 ευρώ και τον πήγαμε στα 780 ευρώ.
Νίκος Χατζηνικολάου: Ο ΣΥΡΙΖΑ λέει, επίσης, ότι δεν περιλαμβάνονται στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα οι 10.000 προσλήψεις στο Εθνικό Σύστημα Υγείας που έχετε υποσχεθεί. Τι σημαίνει;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ο ΣΥΡΙΖΑ θα έπρεπε να ξέρει καλύτερα ότι στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα συμπεριλαμβάνεται μία βασική υπόθεση: μία πρόσληψη για κάθε μία αποχώρηση. Άρα, όσες συνταξιοδοτήσεις έχουμε άλλες τόσες νέες προσλήψεις έχουμε. Προφανώς αυτός είναι και ο κανόνας τον οποίον ακολουθούμε όλα τα τελευταία χρόνια και αυτό δεν είναι μία πρόσθετη δαπάνη η οποία πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στο Μεσοπρόθεσμο. Διότι συμπεριλαμβάνεται στη δαπάνη της μισθοδοσίας η οποία αναπροσαρμόζεται χρόνο με χρόνο.
Νίκος Χατζηνικολάου: Ναι, αλλά εδώ υπάρχει, κ. Πρόεδρε, μία εικόνα, ότι το ΕΣΥ έχει πρόβλημα, ότι λείπουν άνθρωποι. Δεν χρειάζονται επιπλέον προσλήψεις από τις θέσεις που ήδη υπάρχουν;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό το οποίο εμείς λέμε είναι ότι αυτές είναι νέες προσλήψεις, αλλά μπορεί να συνταξιοδοτείται κάποιος, κάπου αλλού, και να αποφασίσεις εσύ να δώσεις περισσότερες θέσεις στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Και γι’ αυτό και εμείς έχουμε κάνει αυτή τη δέσμευση.
Αλλά, ξέρετε, όλη αυτή η συζήτηση είναι και ενδιαφέρουσα όταν προέρχεται από ένα κόμμα του οποίου το πρόγραμμα είναι κοστολογημένο στα 80-κάτι δισ. ευρώ και το οποίο μας είπε -προσέξτε- στο πρόγραμμά του ότι θα προσλάβει 70.000 προσωπικούς βοηθούς, μόνο και μόνο για να καλύψει τις ανάγκες των αναπήρων. Και τους ρωτήσαμε «τι είναι αυτό το νούμερο». Εμείς λέμε 2.000, προσέξτε, εμείς λέμε 2.000 και ο ΣΥΡΙΖΑ λέει 70.000, για να καταλάβετε την προχειρότητα και την παντελή αδιαφορία η οποία υπήρξε από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ στην κατάθεση του προγράμματός του. Αλλά εμένα δεν με ενδιαφέρει να συγκριθώ με τον ΣΥΡΙΖΑ, γιατί οι πολίτες από εμάς περιμένουν να δεσμευτούμε ότι αυτά τα οποία τους λέμε θα τα κάνουμε πράξη.
Και κάτι τελευταίο, κ. Χατζηνικολάου. Την τελευταία τετραετία πράγματι πέσαμε συχνά έξω στις προβλέψεις μας, αλλά προς το καλύτερο, όχι προς το χειρότερο. Όσο λοιπόν η οικονομία υπεραποδίδει κι όσο βλέπω ότι και φέτος τα στοιχεία του προϋπολογισμού είναι πολύ καλά, ο τουρισμός πηγαίνει καλύτερα, τα έσοδα πηγαίνουν καλύτερα, αυτό μας δίνει…
Νίκος Χατζηνικολάου: Για τον τουρισμό βλέπω μια ανησυχία στο ξεκίνημα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι.
Νίκος Χατζηνικολάου: Όχι;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι δεν το βλέπω, ούτε τα πρώτα στοιχεία που έχω δει το επιβεβαιώνουν αυτό. Αυτό μάς δίνει τη δυνατότητα, πάντα εάν έχουμε ένα επιπρόσθετο δημοσιονομικό πλεόνασμα, να το επιστρέφουμε ως στήριξη των πιο αδύναμων.
Δομικά πια έχουμε αποδείξει κάτι το οποίο όλοι θεωρούσαν ότι ήταν πάρα πολύ δύσκολο: μπορούμε να μειώσουμε φόρους, να πετύχουμε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και να μειώνουμε ταυτόχρονα το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Αυτό μας πιστώνεται όχι μόνο από τους Έλληνες πολίτες αλλά και από τους ξένους οίκους και γι’ αυτό και θα πετύχουμε την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα -είμαι σίγουρος- εντός λίγων μηνών μετά την, όπως εκτιμώ, εκλογική μας νίκη την Κυριακή που έρχεται.
Νίκος Χατζηνικολάου: Θα έρθω ξανά στην επενδυτική βαθμίδα, κ. Πρόεδρε, στη συνέχεια. Θέλω τώρα να μείνω στο χώρο της υγείας. Σας κατηγορεί η αντιπολίτευση ότι απαξιώσατε το Εθνικό Σύστημα Υγείας τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια και ότι ουσιαστικά προωθείτε την ιδιωτικοποίησή του.
Τι απαντάτε και τι προβλέπει το πρόγραμμά σας, ποιες είναι οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνετε απέναντι στους Έλληνες πολίτες για την αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Τα fake news περί ιδιωτικοποίησης της Υγείας τα ακούω εδώ και πολλά χρόνια. Η αλήθεια όμως είναι ότι και μέσω της πανδημίας έγιναν βήματα για τη στήριξη του ΕΣΥ. Διπλασιάσαμε τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, έχουμε ήδη παραπάνω προσωπικό από ό,τι είχαμε πριν από τέσσερα χρόνια και ταυτόχρονα έχουμε αποδείξει ότι το Εθνικό Σύστημα Υγείας μπορεί και πρέπει να στηριχθεί από την κυβέρνηση.
Όμως αυτά δεν φτάνουν, υπάρχουν σημαντικά ζητήματα στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Δεν γίνεται, παραδείγματος χάρη, να περιμένει κάποιος κάποιους μήνες για να κάνει ένα τακτικό χειρουργείο. Δεν γίνεται να πηγαίνει σε τμήματα επειγόντων περιστατικών και η εικόνα την οποία αντικρίζει να μην είναι αυτή την οποία περιμένει από ένα δημόσιο και δωρεάν Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Να σας θυμίσω και το ΕΚΑΒ, όπου είχαμε προβλήματα τελευταία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Για το ΕΚΑΒ, έχω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στους διασώστες του ΕΚΑΒ. Κάνουν μία σπουδαία δουλειά. Όμως και εκεί πρέπει να βελτιώσουμε τους χρόνους απόκρισης.
Τι λέμε, λοιπόν, εμείς; Εκτός από τις 10.000 προσλήψεις, έχουμε ήδη εξασφαλισμένους πόρους για να ξαναφτιάξουμε τα τμήματα επειγόντων περιστατικών στα περισσότερα νοσοκομεία μας, για να ανακαινίσουμε 156 κέντρα υγείας και για να μπορέσουμε να δώσουμε μια πρώτη επαφή του πολίτη με το Εθνικό Σύστημα Υγείας η οποία να είναι αντάξια μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής χώρας.
Ταυτόχρονα, θα επιμείνουμε πάρα πολύ, κ. Χατζηνικολάου, στην πρόληψη. Έχουμε παραπάνω από 500 εκατομμύρια για προληπτικές εξετάσεις. Το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά» έχει σώσει πάρα πολλές γυναίκες. Χιλιάδες γυναίκες εντόπισαν καρκίνο του μαστού σε πρώιμο στάδιο από μία πρωτοβουλία η οποία δίνει τη δυνατότητα σε μία γυναίκα να πάει σε δημόσια ή σε ιδιωτική δομή. Αυτό δεν είναι ιδιωτικοποίηση. Όταν ο ασθενής μπορεί, δωρεάν, να χρησιμοποιήσει μια ιδιωτική δομή, αυτό δεν είναι ιδιωτικοποίηση.
Όταν ο γονιός ο οποίος αξιοποιεί το Dentist Pass -πάλι μία σημαντική πρωτοβουλία δημόσιας υγείας- και για πρώτη φορά θα πάει το παιδί του σε έναν οδοντίατρο για προληπτικές εξετάσεις στοματικής υγιεινής, θα πάει κατά κανόνα σε έναν ιδιώτη οδοντίατρο. Τα λεφτά όμως τα πληρώνει το κράτος. Αυτό δεν είναι ιδιωτικοποίηση, αυτό είναι συνεργασία του Δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα για καλύτερη παροχή δωρεάν υγείας.
Και κάτι τελευταίο για τον καρκίνο γιατί, θυμάστε, έγινε πολλή συζήτηση. Δεν υπάρχει τίποτα πιο χυδαίο -έχω ακούσει πολλά χυδαία πράγματα στη διάρκεια της πολιτικής μου διαδρομής- αυτό που άκουσα, όμως, ότι «θέλουμε να αφήσουμε τους καρκινοπαθείς να πεθαίνουν και να κάνουμε triage» υποτίθεται, διαλογή δηλαδή, των ασθενών με βάση το προσδόκιμο ζωής τους, γιατί με αυτό τον τρόπο εξυπηρετούμε ιδιωτικά συμφέροντα -το είπε ο κ. Τσίπρας- είναι χυδαίο. Και είναι χυδαίο όταν απευθύνεται…
Νίκος Χατζηνικολάου: Έδωσε κάποια περιθώρια ερμηνειών τέτοιων ο κ. Πνευματικός με μια ατυχή δήλωση.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα για αυτό και τέθηκε εκτός ψηφοδελτίων.
Είναι χυδαίο διότι αυτή η κυβέρνηση έχει προσθέσει εκατοντάδες νέα ακριβά αντικαρκινικά φάρμακα, ώστε να μπορεί ο κάθε ασθενής να έχει πρόσβαση στην καλύτερη δυνατή θεραπεία, εφόσον αυτό συνταγογραφήσει και επιλέξει ο γιατρός του.
Άρα, για εμάς δεν είναι ένα ζήτημα κόστους. Αποδείξαμε ότι θα στεκόμαστε δίπλα στους ασθενείς μας και θα έχουν πρόσβαση στις καλύτερες θεραπείες. Ξέρετε ότι στην Ελλάδα έχουμε εγκρίνει αντικαρκινικά φάρμακα τα οποία δεν έχουν εγκριθεί στη Γερμανία; Πανάκριβα αντικαρκινικά φάρμακα, τα έχουμε εγκρίνει εμείς με τις δυνατότητες τις οικονομικές που έχουμε. Και να βγαίνει ο κ. Τσίπρας και να λέει ότι εμείς «θέλουμε να αφήσουμε τους καρκινοπαθείς να πεθαίνουν»;
Μου κάνει, δε, εντύπωση σε πολιτικό επίπεδο. Τα ίδια έλεγαν και πριν από τις εκλογές της 21ης Μαΐου, σας θυμίζω. Μια παντελώς καταστροφολογική αντιπολίτευση. Τους πήγε στο 20% αυτό, κι όμως συνεχίζουν ακάθεκτοι την ίδια πορεία, «ιδιωτικοποιείται το ΕΣΥ», «θα πεθάνουν οι καρκινοπαθείς», «ιδιωτικοποιείται το νερό».
Είμαστε στη Θεσσαλονίκη, θυμάστε σε αυτή την ονειρεμένη θέα, λίγο παρακάτω, στην Πλατεία Αριστοτέλους, έγινε συναυλία γιατί «ιδιωτικοποιούμε το νερό». Και εγώ είπα, «μα συγγνώμη, αν ήθελα να το ιδιωτικοποιήσω θα το είχα ιδιωτικοποιήσει τέσσερα χρόνια». Και τώρα θα επιστρέψω την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ στον έλεγχο του Δημοσίου. Θα την πάρω δηλαδή από το Υπερταμείο και θα την γυρίσω στην εποπτεία του Υπουργείου Υποδομών. Όταν θα γίνει αυτό, διότι θα γίνει αυτό, έχω δεσμευτεί ότι θα είναι σε ένα από τα πρώτα νομοσχέδια, τι θα πουν τότε; Ότι «ήταν Τετάρτη και είχε λιακάδα στη Θεσσαλονίκη»; Ετσι δεν είναι;
Νίκος Χατζηνικολάου: Ακρίβεια. Μέγα πρόβλημα, ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα. Το κράτος έχει εισπράξει πάνω από 5 δισεκατομμύρια, λέει η αντιπολίτευση, από έμμεσους φόρους, που είναι και οι πιο άδικοι γιατί πλήττουν κυρίως τις ασθενέστερες οικονομικές τάξεις.
Δεν θα μπορούσατε να μειώσετε τον ΦΠΑ σε ορισμένα είδη πρώτης ανάγκης για να βοηθήσετε τις οικογένειες, να βοηθήσετε τα νοικοκυριά που έχουν οικονομικό πρόβλημα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έστω και αν αυτό που λέω μπορεί να ακούγεται….
Νίκος Χατζηνικολάου: Και βέβαια, για να μη σας διακόψω ξανά, μήπως πρέπει επίσης να ενταθούν οι έλεγχοι για αισχροκέρδεια;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Με το δεύτερο συμφωνώ, με το πρώτο διαφωνώ. Όμως γιατί -έστω και αν αυτό το οποίο λέω μπορεί να ακούγεται αντιδημοφιλές- μείωση του ΦΠΑ δεν θα οδηγούσε σε μείωση των τιμών; Το δοκίμασαν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, απέτυχαν. Το δοκιμάσαμε εμείς, και εξακολουθούμε να έχουμε χαμηλούς συντελεστές ΦΠΑ στον καφέ, παραδείγματος χάρη, δεν μειώθηκαν οι τιμές. Αν θέλουμε να μειώσουμε τον ΦΠΑ θα ωφελήσουμε τις επιχειρήσεις, όχι τον τελικό καταναλωτή. Άρα, αυτό είναι κάτι το οποίο νομίζω ότι η ίδια η ζωή το έχει απαντήσει και ταυτόχρονα…
Νίκος Χατζηνικολάου: Βέβαια εκεί η αντιπολίτευση λέει: «κάντε ελέγχους».
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα έχουμε ελεύθερη αγορά, τι θα κάνουμε; «Να κάνετε ελέγχους για να προσδιορίσουμε το περιθώριο κέρδους της επιχείρησης»; Αυτά, συγγνώμη, είναι πράγματα τα οποία δεν γίνονται σε καμία χώρα τού κόσμου και προφανώς δεν μπορούν να γίνουν στην Ελλάδα.
Όμως η μείωση του ΦΠΑ θα μας στερούσε πολλά χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό, τα οποία η αντιπολίτευση πρέπει να μας πει από πού θα τα βρει. Και βέβαια, η προσωρινή μείωση του ΦΠΑ, γιατί για προσωρινή μείωση μιλάμε, σημαίνει ότι κάποια στιγμή ο ΦΠΑ θα επανέλθει στις τιμές, το οποίο θα σήμαινε αύξηση των τιμών τότε.
Κοιτάξτε να δείτε, η ακρίβεια είναι μεγάλο πρόβλημα. Ειδικά ο επίμονος πληθωρισμός στα τρόφιμα. Εγώ δεν θα κρυφτώ πίσω από την πραγματικότητα ότι έχουμε από τους χαμηλότερους πληθωρισμούς στην Ευρώπη. Ναι έχουμε, παρά ταύτα δοκιμάζεται ο πολίτης στο σούπερ μάρκετ.
Η μόνιμη λύση για την ακρίβεια είναι δύο πράγματα: έλεγχοι και διαφάνεια στις τιμές, γιατί υπάρχουν φαινόμενα ολιγοπωλιακής συμπεριφοράς. Και τελικά, η αύξηση των μισθών και η μείωση των φόρων για τη στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματος.
Το Market Pass είναι χρήσιμο, αλλά δεν είναι λύση. Μπορεί να υπάρξει και δεύτερο Market Pass, οι πολίτες θα το πάρουν, θα τους ανακουφίσει σίγουρα, αλλά δεν θέλω να δίνεται αυτή η εντύπωση -θα ήταν και λάθος μας- ότι στηρίζουμε τους πολίτες μόνο με επιδόματα, χωρίς να αντιμετωπίζουμε τη διαρθρωτική αιτία του προβλήματος.
Νίκος Χατζηνικολάου: Αναφερθήκατε στο Market Pass και να ρωτήσω, επ’ ευκαιρία, αν θα συνεχίσει να στηρίζει η κυβέρνηση τους πολίτες στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος, της ενέργειας ή αν αυτή η στήριξη θα σταματήσει, γιατί ακούω συζητήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έντονες, για το αν η πολιτική τους πρέπει να γίνει αυστηρότερη και πιο λιτή, σε ό,τι αφορά τα επιδόματα και τις ενισχύσεις.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κατ’ αρχάς, να θυμηθούμε πόσες κρίσεις διαχειρίστηκε αυτή η κυβέρνηση, η προηγούμενη κυβέρνηση, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας την προηγούμενη τετραετία. Πολύ σημαντική κρίση, το θυμάστε εξάλλου που το κουβεντιάζαμε, η «έκρηξη» των τιμών του φυσικού αερίου.
Το θυμάστε τότε, όταν ξαφνικά ανέβαιναν οι λογαριασμοί του ηλεκτρικού ρεύματος και κάναμε μια δραστική παρέμβαση. Φορολογήσαμε τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας και χρησιμοποιήσαμε τους πόρους από αυτή τη φορολόγηση για να στηρίξουμε τους λογαριασμούς του ρεύματος. Και ξαφνικά το θέμα, το θυμάστε και εσείς, έφυγε από την επικαιρότητα, διότι πολύ απλά συμπιέσαμε τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος.
Αυτή τη στιγμή δεν χρειάζεται κάποια ουσιαστική στήριξη. Πολύ απλά διότι οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν πέσει πολύ και γιατί η χώρα μας παράγει πολλή ηλεκτρική ενέργεια από τον ήλιο και από τον άνεμο.
Αυτή είναι η δομική λύση στο πρόβλημα των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας. Και γι’ αυτό και επιμένω τόσο πολύ στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, στα προγράμματα όπως το «Εξοικονομώ», το «Αλλάζω Θερμοσίφωνα».
Ξέρετε, έχει πολύ ενδιαφέρον, μιλάμε για τα μεγάλα πολιτικά ζητήματα, ξαφνικά διαπιστώνουμε ότι οι πολίτες ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο για το «Εξοικονομώ» και το «Αλλάζω Θερμοσίφωνα» παρά…
Νίκος Χατζηνικολάου: Για την καθημερινότητα τους.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτά, όμως, είναι όλα προγράμματα τα οποία εμείς τα δρομολογήσαμε και θα τα συνεχίσουμε. Ελπίζω να μην προκύψει ξανά ανάγκη να στηρίξουμε τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος, που δεν εκτιμώ ότι θα συμβεί αυτό. Νομίζω ότι αυτή η κρίση πια πέρασε.
Νίκος Χατζηνικολάου: Αυτοκριτική, κ. Πρόεδρε, για λάθη, παραλείψεις, καθυστερήσεις στην πρώτη τετραετία, έχετε κάνει; Παράδειγμα: διαβάζω σήμερα για τα Τέμπη, από το πόρισμα, ότι αποδεικνύεται ότι δεν λειτουργούσε ούτε ο τοπικός πίνακας ελέγχου.
Θα προχωρήσετε την δεύτερη τετραετία στη δημιουργία ενός σύγχρονου σιδηροδρόμου; Και με ποιο χρονοδιάγραμμα; Και αυτό είναι ένα ερώτημα που απασχολεί όλους τους πολίτες.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχω αναλάβει τις δεσμεύσεις μου απέναντι στους Έλληνες πολίτες. Και ειδικά αυτή η δέσμευση είναι μια δέσμευση την οποία την οφείλουμε στην ελληνική κοινωνία και πρωτίστως, ειδικά, στα νέα παιδιά τα οποία χάθηκαν τόσο άδικα. Θα τελειώσει το έργο, το περιβόητο, μέσα στους επόμενους μήνες. Έχουμε σημαντικούς πόρους εξασφαλισμένους για να επενδύσουμε στα τρένα.
Ήμουν, παραδείγματος χάρη, στην Πάτρα πριν από λίγες μέρες. Εκεί προχωράμε σε μια σημαντική υπογειοποίηση του τρένου εντός της Πάτρας, για να μπορέσει το τρένο να φτάσει μέχρι το λιμάνι.
Θα έχουμε, τουλάχιστον στο δίκτυο κορμού, δηλαδή από την Πάτρα μέχρι την Αθήνα, από την Αθήνα μέχρι τα σύνορα και μετά μέχρι την Αλεξανδρούπολη και το Ορμένιο, μια σύγχρονη και παντελώς ασφαλή σιδηροδρομική γραμμή. Αλλά μου θέσατε ένα ευρύτερο ερώτημα για τα θέματα της αυτοκριτικής.
Νίκος Χατζηνικολάου: Ναι, ας πούμε, για παράδειγμα, αλλαγές στο λεγόμενο «βαθύ κράτος» θα κάνει η Νέα Δημοκρατία στη δεύτερη τετραετία; Η πικρή εμπειρία των όσων έγιναν γύρω από τις τηλεφωνικές παρακολουθήσεις έχει οδηγήσει σε κάποια συμπεράσματα; Τι θα κάνετε για να προστατεύσετε και να βελτιώσετε την ποιότητα των δημοκρατικών μας θεσμών και της λειτουργίας τους;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Για τα ζητήματα αυτά έχουμε τοποθετηθεί πολλές φορές και πιστεύω ότι τα πρώτα αποτελέσματα για τη λειτουργία της νέας ΕΥΠ είναι ορατά.
Για το δε «βαθύ κράτος» στο οποίο αναφερθήκατε: ξέρετε, εμείς είμαστε αυτοί που, κόντρα σε πολλές αντιδράσεις, προχωρήσαμε και επιμείναμε στην έννοια της αξιολόγησης. Το κάναμε στην παιδεία, ξεκινήσαμε με τα σχολεία, τις σχολικές δομές, τώρα πηγαίνουμε στην αξιολόγηση του προσωπικού.
Αυτό είναι κάτι το οποίο περνάει πια σε ολόκληρο το Δημόσιο. Θέλουμε να επιβραβεύουμε τους δημοσίους υπαλλήλους και με βάση τα αποτελέσματα της δουλειάς τους, να τους δίνουμε ένα πριμ παραγωγικότητας. Όλες αυτές, ξέρετε, είναι μεγάλες μεταρρυθμίσεις τις οποίες μόνο εμείς πιστεύουμε.
Και ένας από τους λόγους για τους οποίους η αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας είναι τόσο απαραίτητη δεν είναι μόνο για να κυβερνηθεί η χώρα -διότι δεν υπάρχει εταίρος από τη στιγμή που το ΠΑΣΟΚ μας λέει «πηγαίνετε με την ακροδεξιά να κάνετε κυβέρνηση, εμένα δεν με ενδιαφέρει να μπω σε μια κυβέρνηση»- είναι ακριβώς διότι μόνο εμείς πιστεύουμε σε αυτές τις μεγάλες αλλαγές, οι οποίες πρέπει να γίνουν, ειδικά στη λειτουργία του κράτους.
Επειδή σε αυτό έχουμε ήδη δώσει κάποια πρώτα σημαντικά διαπιστευτήρια, νομίζω οι πολίτες ξέρουν ότι θα επιμείνουμε σε αυτό. Και πρέπει να σας πω, δε, ότι αν υποθέταμε ότι επιβεβαιωνόταν απλά το εκλογικό αποτέλεσμα της κάλπης της 21ης Μαΐου, αυτό είναι μία πολύ ισχυρή εντολή την οποία μάς δίνει ο ελληνικός λαός και μια μεγάλη ευθύνη στους δικούς μου ώμους.
Την αισθάνομαι αυτή την ευθύνη και η ευθύνη έχει να κάνει με το ότι οι πολίτες μάς λένε: «τρέξτε πιο γρήγορα», όχι «πηγαίνετε πιο αργά». «Κάντε πιο τολμηρές αλλαγές. Έχετε πρόβλημα με το ΕΚΑΒ; Δεν με νοιάζει πώς, λύστε το. Φέρτε ελικόπτερα, βρείτε οδηγούς για τα ασθενοφόρα». Δεν υπάρχει πια η δικαιολογία «δεν μπορώ να το κάνω» ή «καθυστερώ». Ναι, κάποια προβλήματα δεν λύνονται από τη μια στιγμή στην άλλη. Έχουμε όμως μια πλήρη αίσθηση της βαριάς ευθύνης που εναποθέτουν οι πολίτες στους ώμους μας.
Και μπορώ να σας πω ότι, εφόσον επιβεβαιωθεί το αποτέλεσμα αυτό την Κυριακή, ότι είμαι πολύ πιο αποφασισμένος, πολύ πιο έμπειρος και πολύ πιο έτοιμος να κάνω και τις απαραίτητες συγκρούσεις για να υλοποιήσω αυτή την προσδοκία των πολιτών.
Δεν είναι μόνο δικό μου όραμα. Αυτό θέλει η πλειοψηφία των πολιτών να κάνουμε στη χώρα σήμερα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Νέα κυβέρνηση. Αν κερδίσετε τις εκλογές την Κυριακή, έρχονται δομικές αλλαγές; Τι χαρακτήρα θα έχει το νέο κυβερνητικό σχήμα; Σας ακούω το τελευταίο διάστημα να χρησιμοποιείτε μία ποδοσφαιρική έννοια, το rotation, εννοώντας ότι θα κάνετε αλλαγές.
Πρέπει να σας πω ότι αυτό έχει τρομάξει, έχει ανησυχήσει κάποια από τα στελέχη σας και διερωτώμαι μήπως προκαλέσει μία εσωκομματική αναταραχή μετά τις εκλογές.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κοιτάξτε, ο σχηματισμός της κυβέρνησης είναι αποκλειστικό προνόμιο του εκλεγμένου Πρωθυπουργού, με τις δυσκολίες που πάντα αυτό συνεπάγεται, γιατί ξέρετε και εσείς πολύ καλά ότι πάντα τα αιτήματα είναι πολύ περισσότερα από τις θέσεις που υπάρχουν. Αυτό είναι κάτι το οποίο είναι δεδομένο.
Όμως η δική μου αποστολή είναι να κάνω την καλύτερη δυνατή κυβέρνηση και η καλύτερη δυνατή κυβέρνηση στο δικό μου το μυαλό δεν είναι μια κυβέρνηση ισορροπιών ή γεωγραφικής εκπροσώπησης, όπως παλιά θεωρούσαμε ότι όλα αυτά πρέπει να καλύπτονται. Είναι ποιος μπορεί να κάνει τη δουλειά στο συγκεκριμένο Υπουργείο ή Υφυπουργείο όπου θα πάει.
Άρα, θα είναι μία κυβέρνηση δουλειάς, μία κυβέρνηση με ανθρώπους που θα με έχουν πείσει για την αποτελεσματικότητά τους. Και, ναι, το rotation πιστεύω ότι είναι χρήσιμο, διότι πιστεύω ότι πάντα υπάρχει η ανάγκη για καινούργιες προκλήσεις. Αυτή η ανανέωση, δηλαδή να φύγει ένας πρωτοκλασάτος Υπουργός και να πάει σε ένα άλλο Υπουργείο, νομίζω ότι τελικά μας βγάζει από αυτή τη «βολή» μας και νομίζω ότι γενικά όλους μάς κάνει με κάποιο τρόπο καλύτερους.
Από εκεί και πέρα, δεν θέλω να μιλήσω πολύ για την κυβέρνηση. Όπως καταλαβαίνετε έχουμε ακόμα τρεις μέρες προεκλογικής εκστρατείας, δεν προεξοφλώ το εκλογικό αποτέλεσμα. Καταλαβαίνω όμως τη δημοσιογραφική περιέργεια.
Νίκος Χατζηνικολάου: Ξέρετε, σας ρωτώ γιατί ορισμένοι ράβουν κοστούμια και υπάρχει μια ανησυχία μήπως μείνουν αφόρετα τα κοστούμια αυτά.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχουμε τόσες βαφτίσεις, γάμους το καλοκαίρι, σίγουρα ένα καλό κοστούμι δεν μπορεί να πάει χαμένο.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε Πρόεδρε, κλείνω με ένα ερώτημα που φαντάζομαι είναι στη σκέψη των Ελλήνων πολιτών.
Συνήθως οι δεύτερες τετραετίες των κυβερνήσεων είναι χειρότερες από τις πρώτες. Τουλάχιστον από το 1974 μέχρι σήμερα αυτό έχουμε νιώσει όλοι, ότι στη δεύτερη τετραετία λίγο η αλαζονεία ότι είναι κανείς κυρίαρχος για πολλά χρόνια, λίγο η κόπωση, λίγο το ότι νιώθουν πιο σίγουροι οι Υπουργοί και οι αρχηγοί και οι Πρωθυπουργοί, οδηγούν σε χειρότερο αποτέλεσμα απ’ ό,τι στην πρώτη τετραετία.
Το ερώτημά μου είναι αν αυτό το έχετε σκεφτεί και αν έχετε στο μυαλό σας το αντίδοτο, τρόπους για να είναι η δεύτερη τετραετία καλύτερη από την πρώτη.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κατ’ αρχάς ένα πρώτο αντίδοτο είναι ένα γερό ταρακούνημα στον σχηματισμό της κυβέρνησης, έτσι δεν είναι; Να ταράξουμε λίγο τα νερά.
Ναι, ο κίνδυνος αυτός τον οποίο λέτε υπάρχει και προφανώς με προβληματίζει και εμένα, πόσω μάλλον όταν και στην αντιπολίτευση θα επικρατούν συνθήκες εσωστρέφειας, εκτιμώ, με το αποτέλεσμα αυτό. Θα σας έλεγα ότι πρέπει…
Νίκος Χατζηνικολάου: Γιατί το λέτε; Νομίζετε ότι μπορεί να έχουμε αλλαγές στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Φαντάζομαι ότι αυτό είναι ένα ζήτημα το οποίο, αν και όταν βρεθείτε με τον κ. Τσίπρα, φαντάζομαι ότι κάποια στιγμή θα τοποθετηθεί γι’ αυτό, θα ερωτηθεί και από τους δημοσιογράφους.
Το λέω διότι το αποτέλεσμα αυτό είναι ένα αποτέλεσμα το οποίο σίγουρα δημιουργεί αναταράξεις στην αντιπολίτευση. Χρέος μας είναι, εκτός από τη δουλειά που θα κάνει η αντιπολίτευση, όπως την κάνει, είναι να…
Νίκος Χατζηνικολάου: Πάντως η ισχυρή αντιπολίτευση, η καλή αντιπολίτευση κάνει καλύτερη την κυβέρνηση.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα γι’ αυτό το λέω. Επειδή δεν ξέρω αν θα υπάρξει μια τέτοια αντιπολίτευση, χρέος μας είναι να είμαστε και εμείς η αντιπολίτευση του εαυτού μας.
Αυτό σημαίνει να ακούμε την κοινωνία, να μην κλεινόμαστε, να μην θεωρούμε ότι έχουμε πάντα δίκιο και να αυτοδιορθωνόμαστε συνέχεια και με ακόμη μεγαλύτερη ένταση σε σχέση με το πώς το κάναμε την πρώτη τετραετία.
Από εκεί και πέρα, επειδή μού αρέσει, όσο μπορώ, να ξαναγράφουμε τους κανόνες, θέλω να σάς θυμίσω ότι για πρώτη φορά στην ιστορία της η Νέα Δημοκρατία πέτυχε να αυξήσει το ποσοστό της ούσα στην κυβέρνηση.
Δεν το έχει κάνει ποτέ από το 1974 και μετά. Το πέτυχε για πρώτη φορά τώρα, ελπίζω να το ξανακάνουμε στην κάλπη της Κυριακής, της 25ης Ιουνίου. Και είμαι σίγουρος ότι η δεύτερη τετραετία θα είναι καλύτερη από την πρώτη, χωρίς να θέλω να βάλω βαθμό στην πρώτη τετραετία. Νομίζω οι πολίτες έβαλαν τον βαθμό στην πρώτη τετραετία, αλλιώς δεν θα μας έδιναν το ποσοστό αυτό, αλλά πρέπει να είμαστε ακόμα καλύτεροι.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κλείνω, τελευταίο ερώτημα. Θέλω να μου περιγράψετε τις πρώτες προτεραιότητες, τις πρώτες μέρες, στην περίπτωση που κερδίσετε την Κυριακή, τι περιλαμβάνει η πολιτική ατζέντα σας. Το πολιτικό ημερολόγιο για τις πρώτες 10-15 μέρες.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Λοιπόν, κατ’ αρχάς, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα ορκιστεί κυβέρνηση και οι καινούργιοι Υπουργοί θα πάρουν τους μπλε φακέλους τους, όπως έγινε και το 2019, με τα χρονοδιαγράμματα…
Νίκος Χατζηνικολάου: Τους οποίους έχετε έτοιμους;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Βεβαίως και είναι έτοιμοι, γιατί το κυβερνητικό έργο δεν σταματάει, συνεχίζεται, για να γνωρίζουν ποιες είναι οι προτεραιότητές τους για το επόμενο χρονικό διάστημα και ποιοι είναι οι στόχοι για τους οποίους είχαμε δεσμευτεί. Διότι δεν σταματάει το κυβερνητικό έργο, θα υπάρχει μια συνέχεια.
Από εκεί και πέρα θα έχουμε πολλές διεθνείς υποχρεώσεις. Έχουμε μία Σύνοδο Κορυφής την Πέμπτη και την Παρασκευή στις Βρυξέλλες, πολύ σημαντική, όπου θα συζητήσουμε και τα ζητήματα της μετανάστευσης και θα είναι μια ευκαιρία ακόμα να επαναλάβω την ανάγκη για ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και τη σημασία την οποία αποδίδουμε σε αυτή την ισορροπία μεταξύ φύλαξης συνόρων αλλά και της εσωτερικής διαχείρισης του προσφυγικού προβλήματος.
Δεν γίνεται να αφήνονται…
Νίκος Χατζηνικολάου: Το Δουβλίνο ΙΙ φορτώνει τις χώρες του νότου με όλες τις…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα γι’ αυτό δεν γίνεται η Ελλάδα, η Ιταλία να «τραβάνε το κάρο» και κάποιοι άλλοι να σφυρίζουν αδιάφορα.
Υπάρχει μια ακόμα διεθνής υποχρέωση, που είναι η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στην οποία ενδεχομένως να μπορώ να συναντηθώ και με τον κ. Erdoğan.
Και εκτιμώ ότι θα ξεκινήσουμε άμεσα…
Νίκος Χατζηνικολάου: Τα πρώτα νομοσχέδια;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Τα δύο πρώτα νομοσχέδια, για τα οποία έχω ήδη μιλήσει, είναι η νέα φάση του επιτελικού κράτους, όπως το κάναμε και την πρώτη φορά, και ένα μεγάλο οικονομικό νομοσχέδιο στο οποίο θα αποτυπωθούν πια νομοθετικά όλες οι δεσμεύσεις μας για την επόμενη τετραετία. Για να σταματήσει και αυτή η κουβέντα αν μπορούμε ή δεν μπορούμε να υλοποιήσουμε το προεκλογικό μας πρόγραμμα, για να μην υπάρχει καμία αμφιβολία. Αυτά θα αποτυπωθούν νομοθετικά, είτε αμέσως πριν τις διακοπές του Αυγούστου είτε αμέσως μετά, αλλά σίγουρα πριν από τη Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης.
Και βέβαια, να πω ότι η τρέχουσα επικαιρότητα της διακυβέρνησης δεν σταματάει. Εμείς 25 ψηφίζουμε, 26, εφόσον τα πράγματα έρθουν όπως το πιστεύουμε, σηκώνουμε μανίκια. Υπάρχουν πολλά πράγματα τα οποία τρέχουν και πρέπει να ολοκληρωθούν.
Οι πολίτες θα πάνε και θα κάνουν, νομίζω, πιο χαλαροί τις διακοπές τους. Εμείς θα είμαστε στις επάλξεις και θα πρέπει να συνεχίσουμε τη δουλειά μας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Σας ευχαριστώ θερμά, κ. Πρόεδρε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Και εγώ σας ευχαριστώ.
