Η συμπλήρωση του μηχανογραφικού πάντοτε αποτελούσε μια σύνθετη και δύσκολη διαδικασία για τους υποψηφίους των πανελλαδικών. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπου μαθητές με πολύ υψηλές βαθμολογίες και στοχευμένες επιλογές φαινομενικά είχαν ευκολότερο έργο, οι υπόλοιποι, κάθε χρόνο, καλούνται να απαντήσουν σε πολλά και σύνθετα ερωτήματα για το μηχανογραφικό τους.
Αποτελεί κοινό τόπο το γεγονός πως, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις μαθητών που, αν και είχαν αρκετά καλές βαθμολογίες, δεν δώσανε τη δέουσα προσοχή στη διαδικασία και εν τέλει δεν κατάφεραν να επιφέρουν τα καλύτερα αποτελέσματα. Από την άλλη, μαθητές οι οποίοι ασχοληθήκαν σοβαρά, αφιέρωσαν χρόνο και ζητήσαν και τη συνδρομή ειδικών επιστημόνων και συμβούλων επαγγελματικού προσανατολισμού με την ανακοίνωση των βάσεων, βρεθήκαν μπροστά σε ευχάριστες εκπλήξεις!
Σε κάθε περίπτωση, η φετινή χρονιά με την επαναφορά των συντελεστών αυξημένης βαρύτητας στον υπολογισμό των μορίων, με την εφαρμογή της ελάχιστης βάσης εισαγωγής, αναμένεται να επιφέρει αρκετές δυσχέρειες στο δυσεπίλυτο «γρίφο» του μηχανογραφικού.
Για το λόγο αυτό, κρίνεται σκόπιμο να ακολουθήσουμε ορισμένες βασικές αρχές και να προσέξουμε συγκεκριμένα σημεία κατά τη διαδικασία έτσι όπως τα έχουμε εντοπίσει κατά την πολυετή ενασχόληση μας με θέματα εκπαίδευσης και επαγγελματικού προσανατολισμού.
Ειδικότερα:
1. Η εφαρμογή της ελάχιστης βάσης εισαγωγής φέτος αποτελεί καταλυτικό παράγοντα στους μαθητές που θα κινηθούν σε χαμηλότερες βαθμολογίες. Με την εφαρμογή της Ε.Β.Ε., εκ των πραγμάτων, ένας αριθμός μαθητών θα περιορίσει σημαντικά τις δυνητικές επιλογές του και -εν τέλει- αρκετοί μαθητές δεν θα μπορέσουν να συμπληρώσουν μηχανογραφικό καθώς δεν θα «πιάνουν» κανένα τμήμα λόγω της ΕΒΕ. Έτσι, όσοι υποψήφιοι βρεθούν σε χαμηλές βαθμολογίες, θα πρέπει να εξαντλήσουν τις επιλογές τους και να μην παραλείψουν κάποιο τμήμα που τους ενδιαφέρει και μπορούν να δηλώσουν.
2. Οι φετινοί υποψήφιοι θα πρέπει να δημιουργήσουν -ανεξαρτήτως βαθμολογίας- ένα «δίκτυ ασφαλείας». Η διαφορετική κατανομή στους εισακτέους, (τμήματα με περισσότερες/λιγότερες θέσεις), η επίδραση της πανδημίας στις επιλογές των μαθητών και πλέον η περιορισμένη δυνατότητα μετεγγραφών, μπορεί να δημιουργήσει απρόβλεπτες διακυμάνσεις βάσεων. Συνεπώς, οι μαθητές φέτος θα πρέπει να ανοίξουν σημαντικά την «ψαλίδα» των επιλογών τους.
3. Οι διαφοροποιήσεις στις αντιστοιχίες των τμημάτων. Όσοι μαθητές ενδιαφέρονται να διεκδικήσουν μετεγγραφή-μετακίνηση, θα πρέπει να εξετάσουν πολύ προσεκτικά τις αντιστοιχίες που διαμορφωθήκαν -υπό την παρούσα μορφή- την περσινή χρονιά και κρύβαν εκπλήξεις, Για παράδειγμα, τα τμήματα ψυχολογίας ήταν όλα μεταξύ τους αντίστοιχα εκτός του τμήματος της Φλώρινας. Το τμήμα Διοικητικής Επιστήμης & Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών ήταν μη αντίστοιχο, εν αντιθέσει με τα υπόλοιπα νεοσύστατα τμήματα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας στην Κοζάνη, την Πάτρα, τον Άγιο Νικόλαο, την Καβάλα και την Τρίπολη, και στα οποία επιτρεπόταν οι μετεγγραφές μεταξύ των φοιτητών τους.
4. Τα κριτήρια επιλογής και κατάταξης των τμημάτων. Κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, πέρα από τις ατομικές επιθυμίες, επιδιώξεις και ενδιαφέροντα, η ιεράρχηση των επιλογών σε ομοειδή τμήματα και προγράμματα σπουδών αποτελεί «πονοκέφαλο» για μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικούς και συμβούλους. Μια άμεση βοήθεια είναι να ανατρέξουν σε ειδικές εκδόσεις που παραθέτουν σημαντικές πληροφορίες για τις προοπτικές των τμημάτων, για διακρίσεις τους σε διεθνείς κατατάξεις κ.λπ. Μια άλλη επιλογή είναι να εξετάσουμε τα τμήματα προσέχοντας στοιχεία όπως: α) Η Έρευνα. Οι επιδόσεις του προσωπικού ενός τμήματος στην έρευνα συνήθως αναδεικνύει το σημαντικό έργο που επιτελείται σε ένα τμήμα, β) Ο αριθμός των διδασκόντων και γενικότερα των στελεχών. Δεν μπορούμε να έχουμε υψηλές προσδοκίες π.χ. από ένα πρόγραμμα σπουδών με 50-60 μαθήματα και εργαστήρια και να μην έχει τουλάχιστον 20 καθηγητές! γ) Οι διακρίσεις του τμήματος. Είτε τα μέλη ΔΕΠ, είτε οι διδάκτορες είτε και οι ίδιοι οι φοιτητές όταν έχουν να επιδείξουν σημαντικές διακρίσεις, αναμφίβολα αυτό κάτι σημαίνει για το έργο που επιτελείται στο τμήμα. Τέλος, δ) η γενικότερη εικόνα και εντύπωση που σας δίνει το τμήμα. Ένα τμήμα με μια «παρατημένη» ιστοσελίδα, μη επικαιροποιημένους οδηγούς σπουδών κ.λπ. δεν είναι καλό σημάδι, δίχως φυσικά αυτό είναι απόλυτο κριτήριο αλλά ενδεικτικό.
5. Οι ονομασίες των τμημάτων και το γνωστικό τους αντικείμενο. Πολύ συχνά προγράμματα σπουδών που δεν εμπίπτουν στις γνωστές επιστήμες όπως π.χ. Ιατρική, Φιλολογία, Νομική, Μαθηματικό κ.λπ., δεν «πέφτουν» στην αντίληψή μας. Και όμως, εάν ψάξω, με λίγη λεπτομέρεια παραπάνω, θα διαπιστώσω, για παράδειγμα, πως στο τμήμα Διοίκησης Εφοδιαστικής Αλυσίδας του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος κρύβεται η δυνατότητα να ασχοληθεί κάποιος με ένα τρομερά δυναμικό πεδίο όπως αυτό το Logistics. Εάν περιηγηθώ στην ιστοσελίδα του τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, θα διαπιστώσω πως πρόκειται για ένα καινοτόμο πρόγραμμα σπουδών που ασχολείται με πεδία όπως οι Πολιτισμικές Σπουδές, οι εφαρμογές των Τεχνολογιών Πληροφορικής για την παραγωγή και διαχείριση Ψηφιακού Πολιτιστικού Περιεχομένου κ.ά. Επιπρόσθετα, και σε τμήματα που έχουμε μια γενική εικόνα, κρίνεται σκόπιμο να διερευνήσουμε ακόμη περισσότερο το γνωστικό τους αντικείμενο. Λόγου χάρη, ψάχνοντας πιο στοχευμένα το τμήμα Γεωγραφίας στο Χαροκόπειο, θα διαπιστώσουμε πως ασχολείται με πολλά και διαφορετικά γνωστικά πεδία, όπως η γεωμορφολογία, η κλιματολογία, η χαρτογραφία, η επιστήμη των γεωγραφικών πληροφοριών, η τηλεπισκόπηση και αρκετά ακόμη και όχι μόνο με τη διδασκαλία του αντίστοιχου μαθήματος όπως πιστεύουν πολλοί μαθητές!
Επιλογικά, αυτό που έχει σημασία κατά τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού είναι, πριν προχωρήσουμε σε οποιαδήποτε οριστικοποίηση, να έχουμε κάνει μια σοβαρή προεργασία. Να έχουμε εντοπίσει τις απαραίτητες πληροφορίες, να έχουμε αξιολογήσει σχετικά δεδομένα από έγκυρες και έγκριτες πηγές (όπως π.χ. επίσημους φορείς, Επιμελητήρια, Επαγγελματικούς Συλλόγους κ.λπ.), να έχουμε συγκεντρώσει έξυπνες πληροφορίες από ιστοσελίδες των ΑΕΙ ή από εξειδικευμένους και αναλυτικούς οδηγούς σπουδών και φυσικά να αφιερώσουμε χρόνο. Μόνο τότε, θα διασφαλίσουμε πως, αν υπάρξει οποιαδήποτε έκπληξη τον Αύγουστο με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων και των βάσεων, θα είναι αποκλειστικά ευχάριστη!
