Αρχικά το Φανάρι είχε ενημερωθεί προφορικά ότι δεν θα δοθεί φέτος άδεια για να τελεστεί η Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά.
Αιχμηρή απάντηση στις κατηγορίες που δέχεται το τελευταίο διάστημα από φανατικούς κύκλους της Τουρκίας περί παραβίασης της Συνθήκης της Λωζάννης, επειδή θα λειτουργήσει τον Δεκαπενταύγουστο στην Παναγία Σουμελά, έδωσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. «Άλλοι δεν εφαρμόζουν τη Λωζάννη», είπε και απαρίθμησε σειρά αδικιών που υφίσταται το Φανάρι, με εμφανή την αγανάκτηση στον λόγο του.
Κατά την παράκληση που τέλεσε προχτές στην Παναγία Κουμαριώτισσα στο Νιχώρι του Βοσπόρου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης ανέφερε ότι ακόμη δεν έχει φτάσει στο Φανάρι η γραπτή άδεια για τη λειτουργία στη Σουμελά τον Δεκαπενταύγουστο. Υπενθυμίζεται ότι αρχικά το Φανάρι είχε ενημερωθεί προφορικά ότι δεν θα δοθεί φέτος άδεια για να τελεστεί η Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά και στη συνέχεια ενημερώθηκε, πάλι προφορικά, ότι τελικά δίνεται η άδεια.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης στο κήρυγμά του στηλίτευσε την αντίδραση Τούρκου βουλευτή του Κόμματος Νέας Ευημερίας. «Χθες το βράδυ διάβαζα τα αποκόμματα των εφημερίδων για τις αντιδράσεις που προέκυψαν μετά την έκδοση της θετικής άδειας. Ένας βουλευτής ενός μικρού καινούργιου κόμματος κατέθεσε επερώτηση στη Βουλή στην Άγκυρα, αντιδρώντας και διαμαρτυρόμενος για τη μετάβασή μου εκεί για τη Λειτουργία που θα κάνω συν Θεώ, εάν θα την κάνω τελικά… Και έλεγε ο κ. βουλευτής ότι με τη λειτουργία αυτή παραβιάζεται η Συνθήκη της Λωζάννης. Από πού και ως πού;», αναρωτήθηκε.
«Αν υπάρχει παραβίαση της Λωζάννης, αυτή υπάρχει στην Ίμβρο και την Τένεδο, υπάρχει στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης […] Η Λωζάννη λέει και άλλα πράγματα. Για την πατρίδα μου την Ίμβρο και ευρύτερα. Για τα καθ’ ημάς και το δικαίωμά μας για τη θεολογική εκπαίδευση. Η Χάλκη παραμένει κλειστή. Η Λωζάννη λέει πράγματα που τα στερούμεθα, δεν μας τα έδωσαν έως τώρα. Και έρχεται να μας πει ο κ. βουλευτής ότι εμείς παραβιάζουμε τη συνθήκη», δήλωσε ο Βαρθολομαίος με νόημα στον γεμάτο αγανάκτηση λόγο που εκφώνησε.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρθηκε και στην ακύρωση, κατόπιν πιέσεων που δέχθηκε η Τουρκάλα δημοσιογράφος Μελικέ Τσαπάν, της έκθεσης για τα γεγονότα του 1964 στην γενέτειρά του, την Ίμβρο. Με αφορμή το Κυπριακό το 1964, οι τουρκικές Αρχές έκλεισαν τα ελληνικά σχολεία και δήμευσαν τη γη των κατοίκων για να εγκατασταθούν στο νησί αγροτικές φυλακές, με αποτέλεσμα τον αποδεκατισμό του ομογενούς πληθυσμού.
«Να πω ενδεικτικά ότι η Ίμβρος είχε 7-8 χιλιάδες χριστιανούς και με τα γεγονότα του ’64 έμειναν 300. Και σήμερα με την αλλαγή προς το καλύτερο των συνθηκών οι 300 έγιναν 600. Αλλά πού οι 7 χιλιάδες και πού οι 600; Απαγόρευσαν στην κοπέλα αυτή λοιπόν να κάνει την έκθεση σε λίγες μέρες, που θα γινόταν, διότι -λέει- δεν μπορούμε να μιλάμε για τα όσα συνέβησαν τη δεκαετία του ’60. Ας μη συνέβαιναν! Ας μη συνέβαιναν!», δήλωσε, με εμφανή συναισθηματική φόρτιση. «Γιατί να ντρεπόμαστε να αντιμετωπίζουμε την πραγματικότητα; Πρέπει να συμφιλιωνόμαστε με την ιστορία μας, με το παρελθόν μας. Να λέμε τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη», πρόσθεσε.
Ο Πατριάρχης συμπλήρωσε ότι «δεν μας αφήνουν να χαρούμε τη χαρά της Λειτουργίας στη Σουμελά. «Γιατί; Τόσο απλά πράγματα! Για λίγες ώρες θα πάμε να προσευχηθούμε κατά την πίστη μας, κατά τη θρησκεία μας και θα γυρίσουμε στα σπίτια μας. Ούτε μία μέρα. Λίγες ώρες».
Ανέφερε επίσης ότι ο ίδιος ζήτησε και πέρυσι και φέτος να κάνει και τον Εσπερινό της παραμονής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου σε ένα παλαιό, γυναικείο, ελληνικό μοναστήρι στα υψόμετρα της Τραπεζούντας, στην Παναγία Θεοσκέπαστο, και είπαν «όχι, μόνο Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά».
Υπενθυμίζεται ότι αρχικά το Φανάρι είχε ενημερωθεί προφορικά ότι δεν θα δοθεί φέτος άδεια για να τελεστεί η Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά και στη συνέχεια ενημερώθηκε, πάλι προφορικά, ότι τελικά δίνεται η άδεια. Τελικά, σύμφωνα με πληροφορίες, η άδεια εστάλη και γραπτώς στο Φανάρι χθες το μεσημέρι.
«Είμαστε πολίτες, όπως και οι υπόλοιποι πολίτες της χώρας αυτής, οι οποίοι έχουν άλλο θρήσκευμα και εμείς άλλο θρήσκευμα. Σεβόμαστε, πρέπει να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον και να ζούμε ειρηνικά, αρμονικά, όμορφα, όπως θα ήθελε ο Θεός, ο οποίος είναι ο Θεός της ειρήνης και της αγάπης», κατέληξε στο κήρυγμά του ο Βαρθολομαίος.
