Όταν ξύπνησαν, αντίκρισαν ένα απροσδόκητο και εξαίσιο θέαμα. Το πρόσωπο του Κυρίου άστραφτε σαν τον ήλιο και τα φορέματά του ήταν λευκά σαν το χιόνι. Τον περιστοίχιζαν και συνομιλούσαν μαζί Του δύο άνδρες, ο Μωυσής και ο Ηλίας, δύο από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Ήταν η πρώτη φορά που έγινε ιδιαίτερα αισθητή από τους ανθρώπους η Θεότητα του Χριστού.
Η Θεολογία της Μεταμόρφωσης
Καθώς ο χρόνος πλησιάζει για να έρθει ο Κύριος στο εκούσιο Πάθος Του, που θα Τον οδηγήσει στη Σταύρωση και στην Ανάστασή Του, ο Λυτρωτής Χριστός δρα και λειτουργεί πολλές φορές όχι μόνο ως άνθρωπος, αλλά και ως Θεός.
Η αμιγής φανέρωση της Θεϊκής φύσης του Κυρίου δεν γίνεται προς όλους. Ο Ιησούς θα φανερώσει Αυτήν μόνο σε τρεις εκλεκτούς μαθητές τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, οι οποίοι έχουν την πνευματική και ψυχική διαύγεια να κατανοήσουν και να ομολογήσουν ότι ο Χριστός, είναι ο Μεσσίας, ο ίδιος ο Θεός, χωρίς την παραμικρή υποψία και δισταγμό – Μεσσιανική Ομολογία :
Ο Κύριος παρουσιάζεται στους τρεις εκλεκτούς των εκλεκτών των μαθητών γιατί:
α) θέλει να δείξει την θεϊκή Του φύση και να ορίσει ότι τα όσα υποσχέθηκε στους ανθρώπους στην Π.Δ. θα πραγματοποιηθούν.
β) με τη Μεταμόρφωσή Του ο Κύριος δηλώνει ότι ο Θεός κατέρχεται στη γη για να ενωθεί ξανά με τον άνθρωπο.
γ) ο Κύριος είναι «Θεατός» στην πλήρη Του Δόξα και Δύναμη μόνο από τους αληθινά πιστούς κι από όσους είναι έτοιμοι να Τον δεχτούν ελεύθερα.
δ) ο Κύριος φανερώνει τον τρόπο με τον οποίο θα μεταμορφωθούν τα σώματα των «Δικαίων εν Χριστώ» που θα μετέχουν στην Ουράνια βασιλεία.
Εκκλησιαστικά
Μέχρι τον 4ο αιώνα η Μεταμόρφωση του Χριστού γιορταζόταν πριν από το Πάσχα, αλλά από την ημέρα των εγκαινίων του Ναού της Μεταμορφώσεως, τον οποίο έχτισε η Αγία Ελένη στο όρος Θαβώρ, επικράτησε ο εορτασμός του γεγονότος να γίνεται στις 6 Αυγούστου, ακριβώς μεταξύ των εορτών του Πάσχα και των Χριστουγέννων .
Μόνο την ημέρα της εορτής της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος κάμπτεται η αυστηρή νηστεία, που προηγείται του Δεκαπενταύγουστου, καθώς επιτρέπεται η ιχθυοφαγία.
Το απολυτίκιο της ημέρας:
Μετεμορφώθης ἐν τῷ ὄρει Χριστὲ ὁ Θεός, δείξας τοῖς Μαθηταῖς σου τὴν δόξαν σου, καθὼς ἠδύναντο. Λάμψον καὶ ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, τὸ φῶς σου τὸ ἀΐδιον, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, φωτοδότα δόξα σοι.
Λαογραφία
Στις αγροτικές περιοχές συνηθίζεται ανήμερα της Μεταμόρφωσης να προσκομίζονται στις εκκλησίες για να ευλογηθούν με ειδική ευχή τα πρώτα σταφύλια της χρονιάς, τα οποία στη συνέχεια διανέμονται στο εκκλησίασμα.
Στις 6 Αυγούστου λήγουν οι «δρίμες», όπως ονομάζονται οι έξι πρώτες ημέρες του μήνα. Τις μέρες αυτές, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες, επενεργούν ανεξιχνίαστες δυνάμεις και όποιος κάνει μπάνιο στη θάλασσα κινδυνεύει να πάθει μεγάλο κακό (ίσως να συνδέεται με τα μπουρίνια και τα μελτέμια), ενώ όποιος ή όποια πλένει ρούχα αυτά κινδυνεύουν να καταστραφούν. Μόνο αν ρίξει ένα καρφί στο νερό μπορεί να «καρφώσει» τις δρίμες και να τις εξουδετερώσει.
