«Πυρετώδεις» είναι πλέον οι διαβουλεύσεις στο Μέγαρο Μαξίμου για τον ακριβή χρόνο της διεξαγωγής των εθνικών εκλογών, με τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα να εξετάζει τις επόμενες κινήσεις του, έπειτα από έναν καταιγισμό πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων που σημειώθηκαν το αμέσως προηγούμενο διάστημα.
Μετά την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, την ψήφιση του κατώτατου μισθού και την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της συνταγματικής αναθεώρησης, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε τα ονόματα του τελευταίου ανασχηματισμού της κυβέρνησής του, ώστε να μπορεί με άνεση πλέον να αποφασίσει πότε θα στηθούν κάλπες.
Ο μίνι ανασχηματισμός, άλλωστε, που έγινε την Παρασκευή (15/02) έδωσε τη δυνατότητα στον πρωθυπουργό να πραγματοποιήσει το πολυπόθητο «άνοιγμα στην Κεντροαριστερά», με «αφίξεις» νέων προσώπων που είχαν θητεύσει παλαιότερα στο Κίνημα Αλλαγής, αλλά και την ανάδειξη της νέας γενιάς ΣΥΡΙΖΑ, με υπουργοποίηση στελεχών όπως οι Μπάρκας και Χατζηγεωργίου.
Όπως αναφέρουν πληροφορίες, ο A. Τσίπρας δέχεται ήδη εισηγήσεις από τους συνεργάτες του σχετικά με την ημερομηνία των εκλογών.
Τα επικρατέστερα σενάρια – Οι τάσεις
Το 2019 είναι, ξεκάθαρα, έτος εκλογικών αναμετρήσεων. Στο πολιτικό «μενού» υπάρχουν οι ευρωεκλογές που έχουν οριστεί για τις 26 Μαΐου, οι αυτοδιοικητικές (δημοτικές – περιφερειακές) εκλογές και, βεβαίως, η «Μητέρα όλων των Μαχών», οι βουλευτικές εκλογές.
Το ζητούμενο, όμως, στο κυβερνητικό «στρατόπεδο» είναι να βρεθεί η σωστή φόρμουλα των ημερομηνιών, ώστε ο ΣΥΡΙΖΑ να έχει το στρατηγικό πλεονέκτημα.
Στην παρούσα φάση, στο κυβερνών κόμμα διαμορφώνονται δύο τάσεις:
Η πρώτη επιμένει στην εξάντληση της τετραετίας, δηλαδή να στηθούν κάλπες τον Οκτώβριο. Οι θιασώτες αυτού του σεναρίου εκτιμούν πως εάν στις ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου, η διαφορά ανάμεσα στο ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ είναι περίπου τρεις έως τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες, τότε μπορεί να είναι αναστρέψιμη. Οι υπέρμαχοι αυτής της άποψης χρησιμοποιούν ως επιχείρημα πρόσφατες δημοσκοπήσεις, όπως, για παράδειγμα εκείνη της Kapa Research που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Έθνος της Κυριακής» και κατέγραφε διαφορά τεσσάρων μονάδων ανάμεσα στα δύο κόμματα.
Η δεύτερη τάση περιλαμβάνει όλα εκείνα τα στελέχη που εισηγούνται προς τον κ. Τσίπρα να προσφύγει σε πρόωρες εκλογές το Μάιο και χρησιμοποιούν ως παραδείγματα τις δύο τελευταίες αναμετρήσεις των ευρωεκλογών, του 2009 και του 2014, αντίστοιχα. Μάλιστα, επισημαίνουν πως το 2014, αν και η διαφορά ανάμεσα σε ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ ήταν μικρότερη των τεσσάρων μονάδων, λειτούργησε ως μοχλός για το άνοιγμα της «ψαλίδας» ανάμεσα στα δύο κόμματα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το δεύτερο σενάριο είναι αυτό, ακριβώς, που φαίνεται ότι βάζει σε σκέψεις τον πρωθυπουργό και πλέον αρχίζει σταδιακά να κερδίζει έδαφος στο μυαλό του.
Παρά το γεγονός ότι ο Α. Τσίπρας δεν έχει αποφασίσει ακόμα τις επόμενες κινήσεις του και κρατά κλειστά τα χαρτιά του υπάρχει μια ουσιαστική παράμετρος που δείχνει ότι ο πρωθυπουργός κλίνει προς τη δεύτερη τάση: Το γεγονός ότι ο ίδιος έχει ζητήσει από όλα τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου να έχουν «στοχοπροσήλωση» και να επισπεύσουν το κυβερνητικό έργο, αλλά και να υπάρξει άμεση επίλυση όλων των τεχνικών προβλημάτων, τα οποία πιθανώς να προκύψουν εξαιτίας της ταυτόχρονης διεξαγωγής πολλαπλών εκλογικών αναμετρήσεων.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ένα τέτοιο πρόβλημα είναι αυτό των ετεροδημοτών και, όπως όλα δείχνουν, είναι δύσκολο να ξεπεραστεί. Γι’ αυτό το λόγο ο Αλέξης Τσίπρας προσανατολίζεται στο «σενάριο των τριών Κυριακών».
Αυτό, πρακτικά, σημαίνει ότι 19 και 26 Μαΐου να γίνουν οι αυτοδιοικητικές και οι ευρωεκλογές και την πρώτη Κυριακή του Ιουνίου οι εθνικές εκλογές.
Μία παραλλαγή αυτού του σεναρίου είναι να πάει ο πρώτος γύρος των αυτοδιοικητικών στις 12 Μαΐου, ο δεύτερος στις 19 και να στηθούν ταυτόχρονα οι κάλπες για ευρωεκλογές και εθνικές στις 26 Μαΐου. Το τελευταίο σενάριο ενισχύει και η βούληση της κυβέρνησης να αποδοθεί ισχυρή πολιτική σημασία στην κάλπη των ευρωεκλογών, κάτι που στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν ότι θα ενισχύσει τη συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ στις εθνικές.
Τι έχει δείξει η προϊστορία σε ευρωεκλογές – εθνικές εκλογές το 2009 και το 2014-2015
Για να αντιληφθεί κανείς πόσο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει στο εκλογικό αποτέλεσμα η «εξίσωση» ευρωεκλογών – εθνικών εκλογών, θα πρέπει να εξετάσει προγενέστερες εκλογικές «μάχες», κατά τις οποίες το διάστημα που μεσολαβούσε ανάμεσα στη μία και την άλλη δεν ήταν παρά μονάχα λίγοι μήνες.
Τι έγινε το 2009
Τον Ιούνιο του 2009 διεξάγονται οι ευρωεκλογές, με κυβέρνηση τη ΝΔ του Κώστα Καραμανλή. Το ΠΑΣΟΚ κερδίζει με ποσοσστό 36,65%, με τη ΝΔ να τερματίζει δεύτερη με 32,3%, μια διαφορά περίπου 4,3 μονάδων.
Λίγους μήνες αργότερα, τον Οκτώβριο του 2009, πραγματοποιούνται οι βουλευτικές εκλογές, όπου αυτή η διαφορά μεγαλώνει και από τις 4,3 μονάδες ξεπερνά τις 10, με το Γιώργο Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ να κερδίζουν τη μάχη της κάλπης.
H περίπτωση 2014 – 2015…
Τον Ιούνιο του 2014 κι ενώ η Ελλάδα βρίσκεται σε βαθύ Μνημόνιο και με κυβέρνηση ΝΔ επί Αντώνη Σαμαρά, διεξάγονται οι ευρωεκλογές. Ο ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα κερδίζει με ποσοστό 26,56% έναντι 22,72% που συγκεντρώνουν οι «γαλάζιοι», μια διαφορά περίπου τεσσάρων μονάδων.
Ύστερα από λίγους μήνες, τον Ιανουάριο του 2015 οι τέσσερις μονάδες έγιναν 8,5, με τον Αλέξη Τσίπρα να κερδίζει τη μάχη για την πρωθυπουργία: ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε 36,64% έναντι 27,81% που είχε λάβει σε ψήφους η ΝΔ.
Ο κρυφός «άσσος»
Την ίδια στιγμή, κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει το γεγονός ότι επειδή ακριβώς η πρωτοβουλία των κινήσεων για τον ακριβή χρόνο διεξαγωγής των εκλογών βρίσκεται στο χέρι του πρωθυπουργού, υπάρχει πάντα ανοικτό το ενδεχόμενο ενός αιφνιδιασμού.
Χρήσιμα συμπεράσματα
Με γνώμονα, όμως τα παραπάνω, αντιλαμβάνεται κανείς εύλογα πως ο χρόνος που μεσολαβεί έως τις ευρωεκλογές είναι εξαιρετικά κρίσιμος, εξ ου και το «πρεσάρισμα» του πρωθυπουργού προς τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου να «τρέξουν» το κυβερνητικό έργο.
Από την άλλη πλευρά, οι ευρωεκλογές είθισται παραδοσιακά να ευνοούν τα κόμματα της αντιπολίτευσης και σίγουρα διαδραματίζουν ρόλο «καταλύτη», εφόσον οι εθνικές εκλογές διεξάγονται σε κοντινό χρονικό διάστημα κι αν δημοσκοπικά καταγράφεται πτώση της δημοτικότητας του κυβερνώντος κόμματος.
Οι επόμενες κινήσεις του Α. Τσίπρα θυμίζουν, δίχως υπερβολή, μια κλασική παρτίδα σκάκι: Σημασία δεν έχει η γρήγορη και – πολλές φορές – απρόσεκτη κίνηση όσο η στρατηγικά μελετημένη τακτική που θα φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα.