Την πεποίθηση πως τα «κλειδιά» για ένα αποτελεσματικό σύστημα πολιτικής προστασίας που θα θωρακίζει τη χώρα και τους πολίτες, είναι να βασίζεται σε ένα μοντέλο αποκέντρωσης πόρων και αρμοδιοτήτων αλλά και οι αρμόδιοι να θεσμοθετούν με γνώμονα το εθνικό και όχι το κομματικό συμφέρον, διατύπωσε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης.
Σε παρέμβαση του στην Ημερίδα που διοργάνωσε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας με θέμα «Φυσικές Καταστροφές: Πρόληψη, Πολιτική Προστασία και Έργα Υποδομής», επικαλούμενος τις πρόσφατες τραγωδίες στο Μάτι αλλά και στη Μάνδρα, υπογράμμισε πως οι επιστήμονες προειδοποιούν αλλά αυτοί που έχουν την ευθύνη διαχείρισης και πρόληψης είναι η νομοθετική και η εκτελεστική εξουσία.
«Φτάνουν οι διαπιστώσεις. Το κράτος νομοθετεί και οι Περιφέρειες διαχειρίζονται τα κονδύλια για την πολιτική προστασία της χώρας και των πολιτών. Αυτοί έχουν την ευθύνη και όχι η Τοπική Αυτοδιοίκηση Α΄ Βαθμού που προσπαθεί σε ένα ασφυκτικό οικονομικό περιβάλλον και χωρίς ουσιαστικές αρμοδιότητες, να προσφέρει υπηρεσίες στον πολίτη. Αλλά και εκείνοι που είχαν τους πόρους, είχαν την αρμοδιότητα, είχαν και τις μελέτες δεν έκαναν τίποτα. Και αναφέρομαι στη περίπτωση της Περιφέρειας Αττικής και στο θέμα της Μάνδρας που η Περιφέρεια ενεργοποιήθηκε κατόπιν εορτής αφού χάθηκαν ανθρώπινες ζωές και περιουσίες. Πού ήταν ο σχεδιασμός πολιτικής προστασίας; Ανύπαρκτος. Ακούσαμε να λένε ότι προσπαθούν από το 2001 να διευθετήσουν τα ρέματα. Πόσα χρόνια χρειάζονται δηλαδή; Είναι ακόμα μεγαλύτερες οι ευθύνες αυτές της Περιφέρειας γιατί είχε όλα τα δεδομένα και το χρόνο για να υλοποιήσει τα έργα αντιπλημμυρικής θωράκισης της περιοχής» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παρεμβάσεις έκαναν επίσης ο Υφ. Περιβάλλοντος κ Ενέργειας Γ. Δημαράς, ο Αντιπεριφερειάρχης Αττικής Ν. Αναγνωστόπουλος, ο βουλευτής της ΝΔ Κ. Χατζηδάκης, ο βουλευτής της ΔΗ.ΣΥ Γ. Μανιάτης και ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γ. Στασινός.
Η Πρόταση της ΚΕΔΕ
Σε αυτό το πλαίσιο ο Γ. Πατούλης τόνισε πως η ΚΕΔΕ έχει καταθέσει στην πολιτεία, στους φορείς, στην ίδια τη κοινωνία το δικό της σχέδιο για ένα αποτελεσματικό σύστημα όχι μόνο διαχείρισης καταστροφών αλλά μιας συνολικής πολιτικής προστασίας που έχει ανάγκη η χώρα, με τις εξής προϋποθέσεις:
α) Αναγνώριση, ανάλυση και εκτίμηση των κινδύνων ξεχωριστά για κάθε αιτία κινδύνου σε επίπεδο Δήμου ή ομάδας Δήμων.
β) Αποκεντρωμένη οργάνωση και λειτουργία ενός αυτάρκους μηχανισμού πολιτικής προστασίας στη βάση της εγγύτητας αλλά και με γνώμονα τη γεωμορφολογία του ελλαδικού χώρου
γ) Ξεκάθαρο, απλουστευμένο και σταθερό θεσμικό πλαίσιο με συγκεκριμένες και αποκλειστικές αρμοδιότητες για κάθε επίπεδο της διοίκησης και με πολύ συγκεκριμένες για τους φορείς της αυτοδιοίκησης α’ και β΄ βαθμού. Δε μπορεί τη στιγμή που καίγονται σπίτια και χάνονται ζωές να ψάχνουμε στο χάρτη αν η φωτιά πέρασε τα διοικητικά όρια ενός Δήμου για να μεταβιβαστεί αυτόματα για παράδειγμα η αρμοδιότητα της εκκένωσης από το Δήμο στη Περιφέρεια.
δ) Κεντρικό επιχειρησιακό σχεδιασμό που θα εστιάζει στο επίπεδο της θέσπισης κανόνων, εγχειριδίων επιχειρησιακής λειτουργίας, μοντέλου οργάνωσης, περιεχομένου εκπαίδευσης στελεχών και εθελοντών
ε) Ειδικό πρόγραμμα αντισεισμικού ελέγχου σε όλα τα Σχολικά κτίρια αλλά και τα Δημοτικά κτίρια.
στ) Επιχειρησιακά σχέδια σε κάθε Δήμο και οργάνωση τοπικών μηχανισμών που θα εγγυώνται την άμεση παρέμβαση του μηχανισμού διαχείρισης φυσικών καταστροφών και πολιτικής προστασίας με την ελάχιστη χρονική απόκριση. Παράλληλα πρόσληψη και εκπαίδευση στελεχών στους Δήμους που θα στελεχώσουν τις αντίστοιχες υπηρεσίες.
Σε αυτό το πλαίσιο πρόσθεσε πως η ΚΕΔΕ και το ΙΤΑ με την επιστημονική συνδρομή του ΕΚΠΑ έχει σχεδιάσει την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ενημέρωσης και εκπαίδευσης σε θέματα πρόληψης και διαχείρισης κινδύνων από φυσικές ή άλλες καταστροφές. Το πρόγραμμα θα αφορά τη σχολική κοινότητα, τους τοπικούς φορείς, εθελοντικές ομάδες και τους ίδιους τους πολίτες.
«Περιμένουμε από την Πολιτεία να το στηρίξει και οικονομικά» ανέφερε ο κ. Πατούλης.
«Δώστε στην Αυτοδιοίκηση τους Πόρους από το Πράσινο Ταμείο»
Στη συνέχεια της ομιλίας του ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ τόνισε πως αποτελεσματική πολιτική προστασία χωρίς πόρους δεν μπορεί να οργανωθεί, εστιάζοντας στα κονδύλια από το Πράσινο Ταμείο που αντί να πηγαίνουν στην Αυτοδιοίκηση για έργα προς όφελος των πολιτών, καλύπτουν τα ελλείμματα ενός σπάταλου και αναποτελεσματικού κράτους.
«Θεωρούμε εγκληματική τη τακτική αυτή, αφού στέρησε από τους Δήμους και τους πολίτες που κατέβαλαν πρόστιμα και τέλη τη δυνατότητα πολεοδομικών και ρυμοτομικών ρυθμίσεων. Θα ζητήσει κανείς καμία συγγνώμη για τα 2 δις που εισέπραξαν και δεν μας απέδωσαν;
Απαιτούμε έστω και τώρα την άμεση αποδέσμευση ποσοστού τουλάχιστον 10% των πόρων του Πράσινου Ταμείου και την άμεση απόδοσή τους στους Δήμους για την υλοποίηση έργων και δράσεων που θα ανακουφίσουν πολεοδομικά τους Δήμους μας και δράσεων που θα ενισχύσουν τη περιβαλλοντική προστασία, τις παρεμβάσεις πρόληψης και αναχαίτισης κινδύνων από φυσικές καταστροφές και την ποιότητα ζωής στους οικισμούς» ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Επιπρόσθετα προτείνουμε την δέσμευση πόρων στα πλαίσια του Θεματικού Στόχου 5 του ΕΣΠΑ 2014-2020 και προτείνουμε να εξειδικευτεί αντίστοιχη πρόσκληση στα πλαίσια του προγράμματος ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ για την εξασφάλιση εξοπλισμού και μέσων οργάνωσης της πολιτικής προστασίας από τους φορείς της αυτοδιοίκησης» επισήμανε.
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο Γ. Πατούλης υπογράμμισε πως αποτελεσματική πολιτική προστασία χωρίς αποκεντρωμένη λειτουργία, αλλά και χωρίς τον ενεργό ρόλο της αυτοδιοίκησης και της κοινωνίας των πολιτών δεν υφίσταται.