Φοροελαφρύνσεις και αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις φέρνει το 2021 [αναλυτικά παραδείγματα και πίνακες]

Τρεις σημαντικές αλλαγές στη φορολογία των εισοδημάτων από μισθούς και συντάξεις φέρνει το 2021.

Η φορολογική κλίμακα με την οποία οι υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων θα υπολογίσουν τα ποσά των φόρων που αναλογούν στα εισοδήματα αυτά, κατά την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων, που θα υποβάλουν φέτος οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, θα είναι ευνοϊκότερη, σε σύγκριση με την περυσινή, καθώς θα έχει φορολογικούς συντελεστές μειωμένους.

Επιπλέον, φέτος, οι μισθωτοί εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα με φορολογητέα ποσά μηνιαίων αποδοχών άνω των 857 ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν σε μικτά (ακαθάριστα) ποσά μισθών άνω των 1.000 ευρώ, θα δουν τις μηνιαίες φορολογικές κρατήσεις τους να μειώνονται λόγω της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, η οποία προβλέπεται να ισχύσει προσωρινά γι’ αυτούς επί των αποδοχών του τρέχοντος έτους. Επίσης όσοι μισθωτοί εργαζόμενοι έλαβαν το 2020 πέραν των χρηματικών αποδοχών και παροχές σε είδος, οι οποίες θεωρούνται φορολογητέες αποδοχές, θα δουν τις φορολογικές επιβαρύνσεις τους επί των παροχών αυτών να μειώνονται αισθητά.

Αναλυτικά, κατά το τρέχον έτος, θα ισχύσουν οι ακόλουθες τρεις σημαντικές αλλαγές στη φορολογία των εισοδημάτων των μισθωτών και των συνταξιούχων:

1 Αναμόρφωση της κλίμακας υπολογισμού του φόρου για εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις. Στην κλίμακα εκκαθάρισης του φόρου για τα εισοδήματα αυτά επέρχονται οι ακόλουθες αλλαγές:

α) Μείωση εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή από 22% στο 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ του ετησίου εισοδήματος.

β) Μείωση του φορολογικού συντελεστή που αντιστοιχεί στο τμήμα του εισοδήματος από τα 20.000,01 έως τα 30.000 ευρώ, από το 29% στο 28%.

γ) Μείωση του φορολογικού συντελεστή που αντιστοιχεί στο τμήμα του εισοδήματος από τα 30.000,01 έως τα 40.000 ευρώ, από το 37% στο 36%.

δ) Μείωση του φορολογικού συντελεστή που αντιστοιχεί στο τμήμα του εισοδήματος πάνω από τα 40.000 ευρώ, από το 45% στο 44%.

ε) Μείωση της ετήσιας έκπτωσης φόρου που παρέχεται για τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις, ως εξής:

• Από 1.900 σε 777 ευρώ για κάθε φορολογούμενο χωρίς εξαρτώμενα τέκνα.
• Από 1.950 σε 810 ευρώ για κάθε φορολογούμενο με ένα εξαρτώμενο τέκνο.
• Από 2.000 σε 900 ευρώ για κάθε φορολογούμενο με δύο εξαρτώμενα τέκνα.
• Από 2.100 σε 1.120 ευρώ για κάθε φορολογούμενο με τρία εξαρτώμενα τέκνα.
• Από 2.100 σε 1.340 ευρώ για κάθε φορολογούμενο με τέσσερα εξαρτώμενα τέκνα.
• Από 2.100 σε 1.560 ευρώ για κάθε φορολογούμενο με πέντε εξαρτώμενα τέκνα.
• Από 2.100 σε 1.780 ευρώ για κάθε φορολογούμενο με έξι εξαρτώμενα τέκνα.
• Από 2.100 σε 2.000 ευρώ για κάθε φορολογούμενο με επτά εξαρτώμενα τέκνα.

στ) Περιορισμός της ισχύουσας κατά περίπτωση έκπτωσης φόρου των 777-1.340 ευρώ κατά 20 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ ετησίου εισοδήματος πάνω από τα 12.000 ευρώ, για μισθωτούς και συνταξιούχους χωρίς εξαρτώμενα τέκνα ή με 1 έως 4 εξαρτώμενα τέκνα.

Οι μεταβολές που θα προκαλέσουν στον φόρο εισοδήματος οι παραπάνω αλλαγές στην κλίμακα φορολόγησης των εισοδημάτων από μισθούς και συντάξεις αποτυπώνονται στους αναλυτικούς πίνακες παραδειγμάτων που παραθέτουμε.

2 Προσωρινή κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για όσους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα θα αποκτήσουν φέτος εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ από μισθούς. 

Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης επιβαρύνει κάθε χρόνο, από το 2011 και μετά, κάθε φυσικό πρόσωπο που έχει ετήσιο συνολικό ατομικό – πραγματικό ή τεκμαρτό – εισόδημα μεγαλύτερο των 12.000 ευρώ από όλες τις πηγές. Επιβάλλεται κλιμακωτά, με συντελεστές 2,2%-10%, στο τμήμα του ετησίου εισοδήματος άνω των 12.000 ευρώ. Συνεπώς, η προσωρινή κατάργηση της επιβολής ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στους μισθούς που αποκτούν φέτος οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα θα αφορά μόνο όσους εξ αυτών θα αποκτήσουν κατά το χρονικό διάστημα από 1-1-2020 έως 31-12-2020 εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ από μισθούς. Πιο συγκεκριμένα, θα αφορά τους μισθωτούς εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα των οποίων οι αποδοχές του 2021, μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών και πριν την φορολόγησή τους, υπερβαίνουν τα 857 ευρώ το μήνα ή τα 12.000 ευρώ σε ετήσια βάση. Για τους συγκεκριμένους φορολογούμενους η απαλλαγή θα έχει την μορφή της μη επιβολής μηνιαίων κρατήσεων ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης επί των μισθών που θα εισπράττουν από τον Ιανουάριο μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021. Δηλαδή, για τους φορολογούμενους αυτούς η μη εφαρμογή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των καθαρών μηνιαίων αποδοχών τους.

Τα ετήσια και τα μηνιαία οφέλη που θα έχουν οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα με φορολογητέες μηνιαίες αποδοχές άνω των 857 ευρώ από την μη επιβολή κρατήσεων ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στους μισθούς τους αποτυπώνονται στον αναλυτικό πίνακα παραδειγμάτων που παραθέτουμε. 

3 Μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων για τις παροχές σε είδος που λαμβάνουν χιλιάδες μισθωτοί εργαζόμενοι. Συγκεκριμένα:

 α) Αυξάνεται από 14.000 ευρώ σε 17.000 ευρώ το όριο της Λιανικής Τιμής Προ Φόρων (ΛΠΤΦ) μέχρι το οποίο δεν λαμβάνεται υπόψη ως φορολογητέα παροχή σε είδος, δηλαδή ως πρόσθετο φορολογητέο εισόδημα, η αξία οχήματος που παραχωρείται από ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα σε εργαζόμενο αποκλειστικά για επαγγελματικούς σκοπούς. Δηλαδή με τη νέα αυτή διάταξη εξαιρείται και δεν θεωρείται πλέον φορολογητέα παροχή σε είδος, κάθε όχημα που παραχωρείται στον εργαζόμενο αποκλειστικά για επαγγελματικούς σκοπούς και έχει ΛΤΠΦ έως 17.000 ευρώ, αντί 14.000 ευρώ, η οποία ίσχυε προ της τροποποίησης της εν λόγω διάταξης. 

β) Η αξία ενός οχήματος που παραχωρήθηκε σε έναν εργαζόμενο από ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, για οποιοδήποτε διάστημα εντός του φορολογικού έτους, θα υπολογίζεται πλέον με βάση κλίμακα συντελεστών επί της Λιανικής Τιμής Προ Φόρων (ΛΤΠΦ) του οχήματος, εφόσον η τιμή αυτή υπερβαίνει τα 17.000 ευρώ. Οι συντελεστές θα ανέρχονται σε:

• 4% για το τμήμα της ΛΠΤΦ από 0 έως 14.000 ευρώ,
  • 20% για το τμήμα της ΛΠΤΦ από τα 14.001 έως τα 17.000 ευρώ,
  • 33% για το τμήμα της ΛΠΤΦ από τα 17.001 έως τα 20.000 ευρώ,
  • 35% για το τμήμα της ΛΤΠΦ από τα 20.001 έως τα 25.000 ευρώ,
  • 37% για το τμήμα της ΛΤΠΦ από τα 25.001 έως τα 30.000 ευρώ,
  • 20% για το τμήμα της ΛΤΠΦ πάνω από τα 30.000 ευρώ.

Η αξία που προκύπτει από την εφαρμογή της παραπάνω κλίμακας σε κάθε περίπτωση παραχώρησης οχήματος με ΛΤΠΦ άνω των 17.000 ευρώ σε εργαζόμενο θα εξακολουθεί να θεωρείται φορολογητέο εισόδημα από μισθούς και να προστίθεται στις χρηματικές παροχές που έλαβε ως μισθούς ο εργαζόμενος προκειμένου το άθροισμα να φορολογηθεί με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος που περιγράψαμε παραπάνω. Το γεγονός όμως ότι αν η ΛΤΠΦ του οχήματος είναι μεγαλύτερη των 17.000 ευρώ ο υπολογισμός της αξίας του οχήματος που παραχωρείται θα γίνεται με την εφαρμογή διαφορετικού συντελεστή σε κάθε τμήμα της ΛΤΠΦ, εν αντιθέσει με το προηγούμενο σύστημα, όπου το σύνολο της αξίας του οχήματος υπαγόταν σε έναν και μόνο συντελεστή, θα έχει ως συνέπεια τη μείωση της συνολικής φορολογικής επιβάρυνσης επί των αποδοχών του εργαζομένου.

Για την καλύτερη κατανόηση του νέου τρόπου υπολογισμού της αξίας παραχώρησης ενός οχήματος, παρατίθεται το ακόλουθο παράδειγμα:

Παραχωρείται όχημα με ΛΤΠΦ 17.100 ευρώ σε εργαζόμενο επιχείρησης. Το όχημα αυτό έχει αποκτηθεί ως καινούριο από την επιχείρηση, προ ενός έτους και άρα η αξία από την παραχώρησή του, δεν υπόκειται σε μείωση λόγω παλαιότητας. Με βάση τον παλαιό τρόπο υπολογισμού, η αξία της παραχώρησης για τον εργαζόμενο ανερχόταν σε 2.394 ευρώ (17.100 ευρώ Χ 14%). Το ποσό αυτό αποτελούσε φορολογητέο εισόδημα από μισθωτή εργασία το οποίο προστίθετο στο ετήσιο φορολογητέο ποσό των μισθών του εργαζομένου και φορολογείτο με τους συντελεστές της φορολογικής κλίμακας.

Με βάση το νέο τρόπο υπολογισμού, η αξία της παραχώρησης για τον εργαζόμενο, για το ίδιο όχημα θα προκύπτει, κλιμακωτά, ως εξής:

• 14.000 ευρώ Χ 4% = 560 ευρώ
• 3.000 ευρώ Χ 20% = 600 ευρώ
• 100 ευρώ Χ 33% = 33 ευρώ

Το συνολικό ποσό αξίας προσδιορίζεται πλέον στα 1.193 ευρώ (560 ευρώ + 600 ευρώ + 33 ευρώ).

Συνεπώς, με βάση το νέο τρόπο υπολογισμού, η αξία της παραχώρησης του οχήματος προσδιορίζεται σε χαμηλότερο επίπεδο, δηλαδή προκύπτει φορολογητέο ποσό παροχής σε είδος πολύ χαμηλότερο και άρα προκύπτει μικρότερη επιβάρυνση για το ίδιο όχημα. 

γ) Αν η συνολική αξία των παροχών σε είδος προς ένα εργαζόμενο υπερβαίνει τα 300 ευρώ, θα θεωρείται φορολογητέο εισόδημα μόνο το άνω των 300 ευρώ τμήμα της αξίας αυτής και όχι ολόκληρο το ποσό της, όπως ισχύει σήμερα.  

δ) Παύει να θεωρείται παροχή σε είδος η προκαταβολή τριών μισθών.  

ε) Απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος, καθώς παύουν να θεωρούνται πλέον φορολογητέο εισόδημα από μισθωτή εργασία, οι ακόλουθες παροχές σε είδος από επιχειρήσεις προς εργαζομένους:

• Η αποζημίωση για αγορά μηνιαίων ή ετήσιων καρτών απεριορίστων διαδρομών μέσων μαζικής μεταφοράς
• Η αγοραία αξία της παραχώρησης ενός οχήματος μηδενικών ή χαμηλών ρύπων έως 50 g CO_2/Km προς ένα εργαζόμενο, για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα εντός του φορολογικού έτους. και με ΛΤΠΦ έως 40.000 ευρώ, προς έναν εργαζόμενο από ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα εντός του φορολογικού έτους, με το υπόλοιπο της αξίας να θεωρείται φορολογητέο εισόδημα
• Η παροχή σε είδος με τη μορφή μετοχών που λαμβάνει ένας εργαζόμενος από νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα ανεξαρτήτως, εάν συνεχίζει να ισχύει η εργασιακή σχέση, εφόσον ασκηθεί το δικαίωμα προαίρεσης και οι μετοχές που αποκτώνται, μεταβιβαστούν μετά από τη συμπλήρωση είκοσι τεσσάρων (24) ή τριάντα έξι (36) μηνών από την απόκτησή τους ανάλογα με την περίπτωση
• Το άνευ χρηματικού ανταλλάγματος κόστος φόρτισης επιβατικού αυτοκινήτου μηδενικών ή χαμηλών ρύπων έως 50 γρ. CO₂/χλμ. στις εγκαταστάσεις του εργοδότη.
• Η παροχή σε είδος με τη μορφή μετοχών που λαμβάνει ένας εργαζόμενος από νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα στο πλαίσιο προγραμμάτων δωρεάν διάθεσης μετοχών στα οποία τίθεται ως προϋπόθεση η επίτευξη συγκεκριμένων στόχων ή η επέλευση συγκεκριμένου γεγονότος, ώστε να πραγματοποιηθεί η διάθεση των μετοχών.
• Η αξία των διατακτικών εσωτερικού τουρισμού συνολικής αξίας έως 300 ευρώ.