Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα εξωτερικών υποθέσεων, Πίτερ Στάνο, υπενθύμισε ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019 είναι παράνομο και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα
«Το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης του 2019 παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα (legal consequences) για τρίτα κράτη» τονίζει σε γραπτή ανακοίνωσή του, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα εξωτερικών υποθέσεων Πίτερ Στάνο σε συνέχεια των σημερινών ανακοινώσεων για υπογραφή «μνημονίου συνεργασίας» των δύο χωρών και υπογραμμίζει ότι πρέπει να «αποφεύγονται ενέργειες που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την περιφερειακή σταθερότητα».
Ειδικότερα, ο κ. Στάνο σημειώνει ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση καταγράφει τις αναφορές που επισημαίνουν ότι η Τουρκία και η λιβυκή Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας υπέγραψαν συμφωνία για τους υδρογονάνθρακες με βάση το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης του 2019 για την οριοθέτηση περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο».
«Η ΕΕ υπενθυμίζει ότι η θέση της σχετικά με αυτό το Μνημόνιο έχει δηλωθεί με σαφήνεια από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2019 και παραμένει αμετάβλητη: Το Μνημόνιο Συνεννόησης Τουρκίας-Λιβύης του 2019 παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα για τρίτα κράτη» προσθέτει.
Τέλος, αναφέρει ότι «η νέα συμφωνία δεν έχει δημοσιοποιηθεί ακόμη. Απαιτούνται περαιτέρω διευκρινίσεις για το περιεχόμενό της. Πρέπει να αποφεύγονται ενέργειες που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την περιφερειακή σταθερότητα».
Η αντίδραση της Αθήνας
Διπλωματικός «πυρετός» επικρατεί στην Αθήνα μετά τις συμφωνίες που υπέγραψε στη Λιβύη ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, και αφορούν σε έρευνες υδρογονανθράκων στην περιοχή από τουρκικές εταιρείες.
Στο πλαίσιο αυτό, εσπευσμένα στο Κάιρο για διαβουλεύσεις μεταβαίνει την προσεχή Κυριακή ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Ο κ. Δένδιας συνομίλησε με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Σάμεχ Σούκρι αναφορικά με τις πρόσφατες εξελίξεις. Και οι δύο πλευρές αμφισβήτησαν τη νομιμότητα της λιβυκής κυβέρνησης εθνικής ενότητας να υπογράψει το εν λόγω μνημόνιο κατανόησης.
Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών συναντήθηκε και με τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζορτζ Τσούνη, με τον οποίο συζήτησαν τις τελευταίες εξελίξεις στη Λιβύη.
Σχεδόν αμέσως, η Αθήνα εξέδωσε ανακοίνωση, ξεκαθαρίζοντας ότι η χώρα μας έχει κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή και θα τα υπερασπιστεί με όλα τα νόμιμα μέσα.
Ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ αναφορικά με την υπογραφή “μνημονίου συνεργασίας” μεταξύ της κυβέρνησης εθνικής ενότητας (GNU) της Λιβύης και Τουρκίας στον τομέα των υδρογονανθράκων
Η Ελλάδα παρακολουθεί ιδιαίτερα στενά τις εξελίξεις στη Λιβύη και ιδιαίτερα τη σημερινή υπογραφή “μνημονίου συνεργασίας” μεταξύ της κυβέρνησης εθνικής ενότητας (GNU) της Λιβύης και της Τουρκίας στον τομέα των υδρογονανθράκων, αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών.
Και προστίθεται: «Η Ελλάδα έχει κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή, τα οποία προτίθεται να υπερασπιστεί με όλα τα νόμιμα μέσα, με πλήρη σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα έχει προβεί σε οριοθέτηση της ΑΟΖ της με την Αίγυπτο, συμφωνία, η οποία έχει συναφθεί με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Παράλληλα, η Ελλάδα διατηρεί, όπως ορίζει η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, δικαίωμα ipso facto et ad initio σε υφαλοκρηπίδα, η οποία, ελλείψει διμερούς συμφωνίας ορίζεται με τη μέση γραμμή.
Τέλος, επισημαίνεται ότι το τουρκο-λιβυκό “μνημόνιο” του 2019 είναι παράνομο, άκυρο και ανυπόστατο. Ως εκ τούτου, ουδείς έχει κανένα δικαίωμα να το επικαλείται.
Οποιαδήποτε αναφορά ή ενέργεια σε εφαρμογή του εν λόγω “μνημονίου” θα είναι εκ των πραγμάτων παράνομη και αναλόγως της βαρύτητας της, θα υπάρξει αντίδραση τόσο σε διμερές επίπεδο, όσο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΝΑΤΟ.
Η Ελλάδα θα συνεχίσει να ενημερώνει τους εταίρους και συμμάχους της για τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας.
Εκφράζεται η ικανοποίηση για τις δηλώσεις του Προέδρου, καθώς και της Επιτροπής Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της λιβυκής Βουλής των Αντιπροσώπων, αναφορικά με την ακυρότητα και έλλειψη νομιμότητας του μνημονίου που υπεγράφη σήμερα στην Τρίπολη».
Τα μνημόνια που υπέγραψαν Τουρκία και Λιβύη
Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης, Αμπντουλχαμίτ Ντιμπέιμπα με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου προχώρησαν στην υπογραφή δύο «Μνημονίων Συναντίληψης», επιχειρώντας να δημιουργήσουν νέα δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Τα δύο «Μνημόνια Συναντίληψης» αφορούν στους Υδρογονάνθρακες και το Πρωτόκολλο αντίστοιχα, ενώ ο Τούρκος ΥΠΕΞ προανήγγειλε την υπογραφή ειδικής συμφωνίας και για το φυσικό αέριο, ως έκφραση της περαιτέρω εμβάθυνσης της συνεργασίας των δύο χωρών. Δίνοντας ένα πρώτο στίγμα, «συζητήσαμε τα βήματα προς μια πολιτική λύση και τις σχέσεις μας με τον Πρωθυπουργό Ντιμπέιμπα. Υπογράψαμε Μνημόνια Συναντίληψης στους τομείς των Υδρογονανθράκων και του Πρωτοκόλλου», τόνισε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος έχει τεθεί επικεφαλής πολυμελούς υψηλής αντιπροσωπείας που επισκέπτεται από σήμερα το πρωί την Τρίπολη, πυροδοτώντας ραγδαίες εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή.
Έρευνα και γεώτρηση
Αναφερόμενος στην ειδική συμφωνία για το φυσικό αέριο, ο Τούρκος ΥΠΕΞ τόνισε ότι «βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση μεταξύ των υπουργείων Ενέργειας μας», στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησαν τα δύο συμβαλλόμενα μέρη μετά τις υπογραφές, προσθέτοντας πως «η συμφωνία υδρογονανθράκων που μόλις υπογράψαμε στοχεύει στη συνεργασία μεταξύ τουρκικών εταιρειών και λιβυκών εταιρειών, όπως η έρευνα και η γεώτρηση, τόσο στη στεριά στη θάλασσα, με αμοιβαία κατανόηση».
Επιπλέον, ο Τούρκος ΥΠΕΞ τόνισε πως υπάρχουν πολλά προσχέδια συμφωνιών που πρέπει να ολοκληρωθούν σε πολλούς διαφορετικούς τομείς, υποδεικνύοντας το επίπεδο συνεργασίας και διμερών σχέσεων. Με αφορμή τις σημερινές συνομιλίες, μάλιστα, η υπουργός Εξωτερικών της Λιβύης, Νάιλα Αλ Μανγκούς γνωστοποίησε ότι συζητήθηκαν και οι προετοιμασίες για τη συνεδρίαση του Λιβυκοτουρκικού συμβουλίου στην Τρίπολη, ενισχύοντας το πλαίσιο συνεργασίας των δύο χωρών.
