Η επιδείνωση των ελληνοαλβανικών σχέσεων θεωρείται δεδομένη, όπως και το πλήρες πάγωμα των προσπαθειών για εξεύρεση λύσης στο ζήτημα της συμφωνίας για την ΑΟΖ στην ελληνοαλβανική μεθόριο
Για υπονόμευση της προοπτικής ένταξης της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, λόγω του χειρισμού της υπόθεσης Μπελέρη και της αντιμετώπισης της ελληνικής μειονότητας, κάνει λόγο ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής, Μαργαρίτης Σχοινάς, σε επιστολή του προς τον επίτροπο Γειτονίας και Διεύρυνσης, Όλιβερ Βάρχελι.
Στην επιστολή του καλεί τον επίτροπο να αναλάβει δράση και να έρθει σε επαφή με τους Αλβανούς αρμόδιους, όπου θα τους επισημανθεί με ένταση ο εκτροχιασμός από την ευρωπαϊκή νομιμότητα στον χειρισμό του θέματος του δημάρχου της Χειμάρρας. Την ίδια στιγμή διπλωματικές πηγές στην Αθήνα επισημαίνουν ότι σε επίπεδο πολιτικών και διπλωματικών χειρισμών η Ελλάδα έχει σχεδόν εξαντλήσει τις προσπάθειες με τη γειτονική Αλβανία και στην παρούσα φάση εξετάζεται ακόμα και η λήψη σκληρών μέτρων, όπως το «μπλόκο» σε ευρωπαϊκά κονδύλια προς τα Τίρανα.
Η επιδείνωση των ελληνοαλβανικών σχέσεων θεωρείται δεδομένη, όπως και το πλήρες πάγωμα των προσπαθειών για εξεύρεση λύσης στο ζήτημα της συμφωνίας για την ΑΟΖ στην ελληνοαλβανική μεθόριο. Όπως δεδομένο θεωρούν ότι οι κινήσεις του πρωθυπουργού Έντι Ράμα βρίσκονται σε απόσταση από τις απαντήσεις του στα ελληνικά διαβήματα. Πρόσφατα ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, είχε μια «δύσκολη» τηλεφωνική επικοινωνία με την ομόλογό του, Όλα Τζάτσκα, κατά την οποία σύμφωνα με διπλωματικές πηγές εξήγησε με αρκετά σαφή τρόπο ότι οι ανακοινώσεις του Ειδικού Πρωτοδικείου της Αλβανίας (SPAK) παραβιάζουν μια σειρά από δικαιώματα του κατηγορούμενου Μπελέρη, με πρώτο και κύριο το τεκμήριο της αθωότητας. Η Αθήνα εκτιμά ότι γενικά η αλβανική κυβέρνηση κωφεύει και η στάση της δημιουργεί σοβαρό προηγούμενο στην αντιμετώπιση της αλβανικής μειονότητας που δεν μπορεί να αγνοήσει.
Προειδοποίηση
Ο Έλληνας αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, στην επιστολή του κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας, σημειώνοντας: «Η Αλβανία είναι υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ. Ο πλήρης σεβασμός της δημοκρατίας, των ανθρώπινων δικαιωμάτων και του κράτος δικαίου αποτελεί προϋπόθεση και βασικό σημείο αναφοράς για την αξιολόγηση της προόδου της χώρας. Είναι προς το συμφέρον της Αλβανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διασφαλίσουν ότι αυτές οι θεμελιώδεις αξίες υποστηρίζονται και προωθούνται συστηματικά στην πράξη. Μια τόσο σοβαρή οπισθοδρόμηση πρέπει να αντιμετωπίζεται ως προτεραιότητα και απαιτεί άμεση απάντηση…
Ως μακροχρόνιος υπερασπιστής της ευρωπαϊκής προοπτικής της Αλβανίας, ελπίζω ότι οι αλβανικές Αρχές θα λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για την ταχεία επίλυση του ζητήματος. Αν δεν συμβεί αυτό, διακρίνω έναν σοβαρό κίνδυνο αυτό το θέμα να επηρεάσει αρνητικά τη συνολική αξιολόγηση της προόδου και τη δέσμευση της Αλβανίας για προώθηση του κράτους δικαίου στην έκθεση του 2023 για την Αλβανία, η οποία πρόκειται να εγκριθεί από την Επιτροπή το φθινόπωρο».
Ο Μ. Σχοινάς σημειώνει τέλος ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να μείνει αδιάφορη μπροστά σε αυτή την υπόθεση, οι επιπτώσεις της οποίας είναι πολύ ευρύτερες από την ατομική περίπτωση του κ. Μπελέρη. Όπως υπογραμμίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο πρόσφατα εγκριθέν ψήφισμά του σχετικά με την έκθεση του 2022 για την Αλβανία, ‘‘αυτό το θέμα συνδέεται με τον συνολικό σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, την εκκρεμότητα με τις περιουσίες μελών της ελληνικής εθνικής μειονότητας στον δημοτικό χώρο και τις κατηγορίες των καταπατήσεων εις βάρος του κράτους’’. Δεν αρκεί λοιπόν να παρακολουθούμε απλώς τις εξελίξεις, είναι αδήριτη η ανάγκη διασφάλισης της δέουσας διαδικασίας», καταλήγει.
