Μετανάστες στα σύνορα: O Ερντογάν στήνει «θερμά επεισόδια» σε στεριά και θάλασσα – Ποια είναι η στρατηγική της Άγκυρας που κλιμακώνει την ελληνοτουρκική κρίση με αφορμή το Μεταναστευτικό – Ο ρόλος των 1.000 «φονιάδων» που έστειλε η Τουρκία στα σύνορα
Η πολιορκία των ελληνικών συνόρων στον Έβρο από χιλιάδες μετανάστες που σπρώχνουν οι Τούρκοι συνεχίζεται, την ώρα που η Άγκυρα προσπαθεί να προκαλέσει επεισόδιο στο Αιγαίο και ο Ερντογάν να δαιμονοποιήσει τον Κυριάκο Μητσοτάκη κατηγορώντας τον εμμέσως ως δολοφόνο και δηλώνοντας ότι δεν θέλει να βρεθεί στον ίδιο χώρο ή να φωτογραφηθεί μαζί του.
«Οι Έλληνες έχουν σκοτώσει τουλάχιστον πέντε άτομα στα σύνορα, βουλιάζουν βάρκες και η προσέγγισή τους είναι βίαιη», υποστήριξε ο πρόεδρος της Τουρκίας, ενώ έδωσε τη δική του εξήγηση για το γεγονός ότι δεν συμφώνησε με την ιδέα του Βούλγαρου πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ για τριμερή συνάντηση στη Σόφια. «Δεν θέλω να βρεθώ στον ίδιο χώρο και στην ίδια φωτογραφία με εκείνον. Προσπάθησαν αρκετά να με πείσουν, αλλά δεν τα κατάφεραν. Αυτά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Πολιτικοί σαν αυτόν πρέπει να γνωρίζουν ότι οι ανθρώπινες ζωές δεν είναι τόσο φτηνές», είπε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η απόπειρα του Ερντογάν να ενοχοποιήσει τον Έλληνα πρωθυπουργό για υποτιθέμενους θανάτους μεταναστών στον Έβρο δεν είναι καθόλου τυχαία, αλλά κρίσιμο στοιχείο της τουρκικής στρατηγικής για κλιμάκωση της ελληνοτουρκικής κρίσης με αφορμή το Μεταναστευτικό.
Εκτός από την πολεμική ρητορική, η τουρκική πλευρά αναπροσαρμόζει διαρκώς την τακτική της έναντι της Ελλάδας και στο πεδίο, αφού η αρχική προσπάθεια αιφνιδιασμού με το άνοιγμα των τουρκικών συνόρων στην περιοχή του Εβρου αποκρούστηκε από τη συνδυασμένη επιχείρηση της Ελληνικής Αστυνομίας και του Στρατού. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, από το προηγούμενο Σάββατο 29 Φεβρουαρίου μέχρι το απόγευμα της 9ης Μαρτίου στην Ελλάδα προσπάθησαν να εισβάλουν 41.060 άτομα, αλλά αποτράπηκαν και συνελήφθησαν 293 μετανάστες που εντοπίστηκαν σε ελληνικό έδαφος.
Από το Σάββατο η Άγκυρα έστειλε στην περιοχή της Αδριανούπολης 1.000 πλήρως εξοπλισμένους κομάντος της Τουρκικής Αστυνομίας, οι οποίοι θα έχουν στο οπλοστάσιό τους υδροφόρα οχήματα και ταχύπλοα με τα οποία θα επιχειρήσουν να κινηθούν μέσα στο ποτάμι του Έβρου με το πρόσχημα ότι θέλουν να σταματήσουν την απώθηση των μεταναστών προς το εσωτερικό της Τουρκίας!
Η συγκέντρωση μεγάλου αριθμού αστυνομικών δυνάμεων από τις δύο πλευρές των ελληνοτουρκικών συνόρων στον Εβρο προμηνύει κλιμάκωση της έντασης που δεν θα σταματήσει εύκολα. «Δεν αποκλείω καθόλου ένα συνοριακό επεισόδιο μικρομεσαίας κλίμακας μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων αστυνομικών. Είναι μάλλον απίθανο ο Ερντογάν να δεχτεί ότι το σχέδιό του να πλημμυρίσει την Ελλάδα με μετανάστες απέτυχε», μας λέει διπλωματικός παράγοντας.
Πώς θα εξελιχθεί το τουρκικό σχέδιο; «Το κακό σενάριο είναι να γίνουν όσα υπονόησε ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, να ενεργοποιηθούν δηλαδή οι 1.000 κομάντος της Τουρκικής Στρατοχωροφυλακής με φουσκωτά σκάφη μέσα στον Εβρο επιχειρώντας να μεταφέρουν μετανάστες στην ελληνική πλευρά του ποταμού, γεγονός που θα δημιουργήσει συνθήκες για πρόκληση ενός θερμού επεισοδίου», μας λέει πρόσωπο με γνώση των καθημερινών κινήσεων της τουρκικής πλευράς στα ελληνοτουρκικά σύνορα.
Η κόκκινη ζώνη στον Εβρο, δηλαδή η ελληνοτουρκική μεθόριος, είναι σχεδόν 220 χιλιόμετρα, από τα οποία περίπου τα 180 είναι παραποτάμια περιοχή, τα 11 προστατεύονται από φράχτη τον οποίο οι μετανάστες προσπαθούν να καταστρέψουν χρησιμοποιώντας ακόμη και επαναφορτιζόμενα ψαλίδια, ενώ στα άλλα «ελεύθερα» 29 χιλιόμετρα περιπολούν μεικτά κλιμάκια της Αστυνομίας και του Στρατού.
«Τις τελευταίες ώρες βλέπουμε αυξημένη ένταση στα σύνορα. Εγιναν απόπειρες να κάψουν τον φράχτη που έχουμε. Εκτοξεύτηκαν πολυάριθμα δακρυγόνα εναντίον των δυνάμεών μας. Συνεπώς, φοβούμαι ότι πρόκειται για μια συνεχιζόμενη και πολύ συστηματική πρόκληση εκ μέρους της Τουρκίας που ουδεμία σχέση με τα δεινά αυτών των ανθρώπων», επισήμανε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στο CNN.
Το modus operandi του Ερντογάν και το ενδεχόμενο προβοκάτσιας
«Είναι δύσκολο να εκτιμήσω αν θα γίνει θερμό επεισόδιο γιατί αυτό εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες», αναφέρει στο «ΘΕΜΑ» κυβερνητικό στέλεχος, διευκρινίζοντας ότι ομοίως δεν είναι δυνατόν να αποκλειστεί η πιθανότητα προβοκάτσιας από την τουρκική πλευρά. Η ανησυχία της ελληνικής πλευράς για τις εξελίξεις δεν μπορεί να κρυφτεί κάτω από το χαλί.
Την Πέμπτη 5 Μαρτίου, στο πρωθυπουργικό γραφείο και στα υπουργεία Εξωτερικών και Εθνικής Αμυνας οι αρμόδιοι επιτελείς παρακολουθούσαν λεπτό προς λεπτό τις εξελίξεις από τη συνάντηση του Ταγίπ Ερντογάν με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στη Μόσχα. Η απόφαση για εκεχειρία στο Ιντλίμπ με παράλληλη δέσμευση των τουρκικών και των συριακών δυνάμεων ότι σταματούν «εκεί που είναι» και δεν επιτίθενται στους αντιπάλους έχοντας την εξασφάλιση ότι δεν θα γίνουν στόχος επίθεσης από την άλλη πλευρά αποδεικνύει το εύθραυστο της ισορροπίας και την απόφαση της Μόσχας και της Αγκυρας «to kick the can», δηλαδή να μεταθέσουν τη διευθέτηση του βασικού προβλήματος.
«Ο Ερντογάν κλιμακώνει σιγά-σιγά», παρατηρεί διπλωματικός παράγοντας, υπενθυμίζοντας ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας είχε απειλήσει για πρώτη φορά ότι θα πλημμυρίσει την Ευρώπη με μετανάστες στις αρχές Οκτωβρίου του 2019 και τελικώς αποπειράθηκε να υλοποιήσει την απειλή του στα τέλη Φεβρουαρίου του 2020. «Οι Τούρκοι προσπαθούν να μας κάνουν πόλεμο φθοράς, βλέπουν τις αντιδράσεις των Ευρωπαίων, των Αμερικανών και των Ρώσων, καταγράφουν τις αντιδράσεις των ισχυρών περιφερειακών παικτών της περιοχής και παράλληλα μεταφέρουν μετανάστες προς την περιοχή της Αδριανούπολης, ενώ ενισχύουν τις αστυνομικές δυνάμεις τους στην περιοχή γύρω από τον ποταμό Εβρο», τονίζει ο ίδιος αξιωματούχος περιγράφοντας το modus operandi του Ταγίπ Ερντογάν.
Στο Αιγαίο, όπου η ελληνική πλευρά έχει αναπτύξει περίπου 52 πλοία του Πολεμικού Ναυτικού, του Λιμενικού Σώματος και σκάφη ανορθόδοξου πολέμου των Ειδικών Δυνάμεων, ενώ παραλλήλως πλέουν πλοία της ευρωπαϊκής δύναμης Frontex για τη φύλαξη των συνόρων και φρεγάτες του ΝΑΤΟ, οι Τούρκοι ακολουθούσαν στάση παρατηρητή. Η εντύπωση αυτή όμως διαλύθηκε την Παρασκευή όταν αποκαλύφθηκε βίντεο που έδειχνε μια ακταιωρό της Τουρκικής Ακτοφυλακής να καταδιώκει σκάφος του Λιμενικού κάνοντας επικίνδυνους ελιγμούς με πρόθεση να το εμβολίσει. Τι θα συμβεί τις επόμενες ημέρες;
Στο ερώτημα πώς θα επιλέξουν να κινηθούν οι Τούρκοι σε περίπτωση που ο ελληνικός στόλος συνεχίσει να φρουρεί τα ελληνικά χωρικά ύδατα σε 24ωρη βάση για να αποτρέψει την κίνηση φουσκωτών με παράνομους μετανάστες προς τα νησιά, η απάντηση που δίνουν αρμόδιοι παράγοντες στην Αθήνα είναι ότι η κλιμάκωση με την έξοδο τουρκικών πλοίων θεωρείται πιθανό ενδεχόμενο. «Χρειάζονται πολύ προσεκτικές κινήσεις, οι Τούρκοι μοιάζουν σαν να επιδιώκουν να οδηγήσουν την ελληνική πλευρά να διαπράξει το λάθος ή να κλιμακώσει την κρίση», παρατηρεί έμπειρος διπλωματικός παράγοντας.
Τις τελευταίες 10 ημέρες όλος ο Ελληνικός Στρατός βρίσκεται σε επιφυλακή, κατάσταση που μπορεί να διατηρηθεί για έναν μήνα, όμως δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ άπειρον. Κι αυτό διότι η διαρκής κίνηση δεκάδων πολεμικών πλοίων στο Αιγαίο μπορεί να έχει αποτελέσματα στη μείωση των μεταναστευτικών ροών, κοστίζει όμως εκατομμύρια ευρώ την εβδομάδα σε καύσιμα και ανταλλακτικά. «Ο πόλεμος φθοράς μπορεί να φτάσει την ελληνική πλευρά στα όριά της. Υπάρχει ένα όριο αντοχής στο όλο σύστημα», προειδοποιεί κυβερνητικό στέλεχος, σημειώνοντας ότι λαμβάνεται μέριμνα για σταδιακή ενεργοποίηση κατάλληλων δυνάμεων και συμπληρωματικών μονάδων με τρόπο ώστε να υπάρχει αλληλοκάλυψη και να μη σημειωθούν φαινόμενα κόπωσης.
Η κατάσταση στα νησιά
Η κατάσταση στα νησιά βελτιώθηκε οριακά αυτή την εβδομάδα τόσο επειδή μετακινούνται στην ηπειρωτική Ελλάδα όσοι έχουν λάβει άσυλο, όσο και επειδή οι αριθμοί των νέων μεταναστών που έφταναν, ενδεικτικά την Πέμπτη και την Παρασκευή, ήταν περίπου 100 άτομα το 48ωρο. Κι αυτό διότι ο Ερντογάν επιλέγει να εμφανίσει άλλο πρόσωπο στον Έβρο και άλλο στα νησιά.
Τούρκοι αξιωματούχοι είπαν στους Ευρωπαίους ότι η κοινή δήλωση του 2016 για το Μεταναστευτικό αφορά μόνο τα νησιά -απ’ όπου την προηγούμενη Τετάρτη δέχτηκαν ακόμη και επιστροφές μεταναστών που δεν δικαιούνταν άσυλο-, αλλά δεν τους δεσμεύει για τα χερσαία σύνορα. Έτσι, εμμέσως παραδέχτηκαν αυτό που είναι αντιληπτό διά γυμνού οφθαλμού στην Ελλάδα, όμως ακόμη δεν έχει αποδειχτεί στη διεθνή κοινή γνώμη: η προσπάθεια εισβολής μεταναστών από την Τουρκία στην Ε.Ε. μέσω του Έβρου είναι πλήρως ενορχηστρωμένη και οργανωμένη από το καθεστώς Ερντογάν.
Ο Τούρκος πρόεδρος απαιτεί από τις Βρυξέλλες περισσότερα κονδύλια για τους μετανάστες και διαμαρτύρεται για την απόφαση της Κομισιόν να εκταμιεύσει προς την Ελλάδα 700 εκατ. ευρώ σε δύο δόσεις, ενώ οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες αρνούνται να ικανοποιήσουν τον εκβιασμό του για χρήματα. Κάποιοι Ευρωπαίοι μάλιστα, όπως ο Γερμανός Μάνφρεντ Βέμπερ, προτείνουν ακόμη και παύση της συμφωνίας τελωνειακής ένωσης με την Τουρκία για να πιεστεί η Άγκυρα, όμως το Βερολίνο φαίνεται πως είναι έτοιμο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για μια νέα μεταναστευτική συμφωνία με την Τουρκία, επί τη βάσει της παροχής οικονομικών ανταλλαγμάτων για να μείνουν οι μετανάστες σε τουρκικό έδαφος.
Σχεδιασμένη πολιτική εισβολής αμάχων;
Ενα σενάριο που εξετάζεται από τα συναρμόδια υπουργεία είναι το ενδεχόμενο, σε κάποια στιγμή, οι Τούρκοι να επιχειρήσουν να οργανώσουν τους μετανάστες που έχουν μεταφέρει σε καταυλισμούς κοντά στα σύνορα με την Ελλάδα και να τους κινητοποιήσουν να κάνουν πορεία για να σπάσουν τον αστυνομικό κλοιό. Θυμίζουν τι συνέβη τον Οκτώβριο του 2018, όταν καραβάνια μεταναστών που ξεκίνησαν από την Ονδούρα και ενισχύονταν με όλο και περισσότερους ανθρώπους από χώρες της Κεντρικής Αμερικής ήθελαν να φτάσουν στα Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής αλλά την τελευταία στιγμή απωθήθηκαν από χιλιάδες Μεξικανούς αστυνομικούς. Σε μια άλλη περίπτωση, το 1975, περίπου 350.000 Μαροκινοί έκαναν πορεία δεκάδων χιλιομέτρων στη δυτική Σαχάρα και τελικώς κατάφεραν να πετύχουν την ενσωμάτωση της ημιαυτόνομης, μέχρι τότε ελεγχόμενης από τη Μαδρίτη, ισπανικής Σαχάρας στο Μαρόκο. Ήταν το λεγόμενο «Green March» που κατάφερε να αλλάξει ξαφνικά το καθεστώς μιας τεράστιας περιοχής.
Το επόμενο διάστημα, αν ανοίξουν στον Έβρο οι πύλες της κολάσεως, οι μετανάστες θα επιχειρήσουν να κινηθούν προς την Ευρώπη. Στις Βρυξέλλες γνωρίζουν ότι σκοπός των παράνομων μεταναστών είναι να φτάσουν στις πλούσιες ευρωπαϊκές χώρες. Έτσι, πέρα από την προφορική αλληλεγγύη, η Αθήνα αναμένει την αποστολή των 100 συνοριοφυλάκων της Frontex στον Έβρο όχι μόνο για την ενίσχυση της δύναμης αποτροπής, αλλά κυρίως για να σταλεί στην Τουρκία το μήνυμα ότι τα βορειοανατολικά σύνορα της Ελλάδας είναι τα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε.
«Πρέπει να είμαστε έτοιμοι για όλα. Ο Ερντογάν δεν έχει κανέναν ενδοιασμό να βγάλει κι ένα πλοίο για έρευνες υλοποιώντας τις απειλές του στη γενικότερη αναμπουμπούλα», προειδοποιεί πρόσωπο που συνομιλεί με τους κορυφαίους θεσμικούς παράγοντες της χώρας. «Ο Τούρκος πρόεδρος είναι ικανός για όλα, μπορεί να διατάξει τις δυνάμεις του να σκοτώσουν κάποιον μετανάστη για να μας ενοχοποιήσει – άλλωστε τα τουρκικά ψέματα για δήθεν νεκρούς από ελληνικά πυρά βρήκαν στέγη σε ΜΜΕ όπως το Sky News, αλλά και σε γαλλικές ιστοσελίδες. Πρέπει να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας γιατί δεν ξέρω πόσο ακόμη θα κρατήσει αυτή η κατάσταση», σημειώνει κυβερνητικό στέλεχος.