Οι τεχνικές ομάδες των δύο χωρών κατέληξαν στο τελικό κείμενο, το οποίο θα υπογραφεί επισήμως από τον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών και τον ομόλογό του Μάικ Πομπέο, κατά την επίσκεψη του δεύτερου στην Αθήνα σε περίπου δύο εβδομάδες.
Ολοκληρώθηκε η διαπραγμάτευση ανάμεσα στις τεχνικές ομάδες Ελλάδας και ΗΠΑ σχετικά με την τροποποίηση του παραρτήματος της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας (MDCA), σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «Καθημερινής», ύστερα από 2,5 μήνες διαβουλεύσεων, στις οποίες τον συντονιστικό ρόλο και την κύρια ευθύνη για τη διεξαγωγή της διαπραγμάτευσης είχε από ελληνικής πλευράς ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Η χρονική διάρκεια της νέας συμφωνίας δεν προσδιορίζεται πια, είναι ανοικτή σε βάθος χρόνου και μπορεί να ακυρωθεί μόνο εφόσον καταγγελθεί από τη μία ή την άλλη πλευρά.
Χθες το πρωί οι τεχνικές ομάδες των δύο χωρών κατέληξαν στο τελικό κείμενο, το οποίο θα υπογραφεί επισήμως από τον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών και τον ομόλογό του Μάικ Πομπέο, κατά την επίσκεψη του δεύτερου στην Αθήνα σε περίπου δύο εβδομάδες.
Η ολοκλήρωση της νέας συμφωνίας για τις αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα αποτελεί καρπό στενής συνεργασίας του Μεγάρου Μαξίμου με το υπουργείο Εξωτερικών, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να είναι διαρκώς ενήμερος για τις διαπραγματεύσεις.
Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισαν επίσης ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, η διπλωματική σύμβουλος του πρωθυπουργού Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Αλέξανδρος Διακόπουλος.
Από πλευράς του υπουργείου Εξωτερικών, η στόχευση ήταν εξαρχής γεωπολιτική και σαφώς ευρύτερη από μια απλή συμφωνία στρατιωτικού περιεχομένου.
Με βάση αυτή την ευρύτερη αντίληψη, έπρεπε να επιτευχθεί η αναβάθμιση της στρατηγικής σημασίας της χώρας και η αύξηση των διασφαλίσεων, μέσω της διεύρυνσης του αποτυπώματος της παρουσίας των ΗΠΑ στην Ελλάδα σε μια περίοδο διαδεδομένης αβεβαιότητας στην περιοχή.
Η ενδυνάμωση των σχέσεων της Ελλάδας με τις ΗΠΑ ήταν κεντρική θέση της κυβέρνησης. Αυτό φάνηκε από τις επαφές του κ. Μητσοτάκη στο Βερολίνο και στο Παρίσι και, στη συνέχεια, στη συνάντηση του κ. Δένδια με τον Γερμανό ομόλογό του.
Η καλή χημεία ανάμεσα στη νέα κυβέρνηση στην Αθήνα και την Ουάσιγκτον είχε φανεί αρκετά νωρίτερα, όταν, λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο κ. Δένδιας συναντήθηκε με τον κ. Πομπέο στην Ουάσιγκτον.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η επιδίωξη –και επιτυχία– της Αθήνας να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση με τις ΗΠΑ προτού η Ελλάδα προχωρήσει σε υψηλές επαφές με την Τουρκία, προετοιμάζοντας το έδαφος για μια πιθανή επανεκκίνηση των σχέσεων, ακριβώς διότι μέσα από τη συμφωνία αναδεικνύεται η απτή αναβάθμιση της γεωστρατηγικής σημασίας και του ειδικού βάρους της χώρας στην περιοχή.
Πότε άρχισαν
Επί της ουσίας των διαπραγματεύσεων, αυτές άρχισαν σχεδόν αμέσως μετά την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης. Μακριά από το φως της δημοσιότητας, το τεχνικό βάρος των διαπραγματεύσεων σήκωσαν διπλωμάτες όπως ο γ.γ. του ΥΠΕΞ Θεμιστοκλής Δεμίρης και ο πολιτικός διευθυντής Κυριάκος Λουκάκης, καθώς και το νομικό τμήμα του υπουργείου Εξωτερικών, με τη βοήθεια των επιτελών του ΓΕΕΘΑ, του υποναυάρχου Δημήτρη Καβουλάκου και του αρχιπλοιάρχου Μιχάλη Ναούμ.
Στις επαφές που θα έχουν στη Νέα Υόρκη, ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Δένδιας δεν θα συζητήσουν μόνο για τη συμφωνία, αλλά ευρύτερα για την περιφερειακή ασφάλεια, με σκοπό να έχουν ολοκληρωθεί όλα πριν από την άφιξη Πομπέο στην Αθήνα. Οι δίαυλοι επικοινωνίας ανάμεσα στα δύο υπουργεία Εξωτερικών λειτούργησαν ουκ ολίγες φορές τις τελευταίες εβδομάδες, όπως έγινε και την προηγούμενη εβδομάδα, όταν και παρουσιάστηκε εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις.
Συγκεκριμένα, την περασμένη Παρασκευή (20/9) ο κ. Δένδιας συγκάλεσε σύσκεψη στο υπουργείο Εξωτερικών στην αίθουσα διαχείρισης κρίσεων, όπου διαμορφώθηκε ύστερα από δύο ώρες η τελική ελληνική πρόταση, ενώ μίλησε τηλεφωνικά και με τον Αμερικανό πρέσβη Τζέφρεϊ Πάιατ, τον οποίο είχε συναντήσει και μία ημέρα νωρίτερα, μεταφέροντας με σαφήνεια τις ελληνικές θέσεις.
Το απόγευμα της Παρασκευής ακολούθησε τηλεδιάσκεψη με την αμερικανική πλευρά, με την οποία κατέληξαν σε μια μικρή λίστα τριών εναλλακτικών επί των τελευταίων εκκρεμοτήτων για την ολοκλήρωση της νέας συμφωνίας.
Από αυτές, η Αθήνα έκανε την επιλογή της, την οποία και ανακοίνωσε στην αμερικανική πλευρά. Εν συνεχεία, ο κ. Δένδιας ενημέρωσε τηλεφωνικά τον πρωθυπουργό. Την επομένη, το Σάββατο 21/9, λίγο πριν από τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, ο υπουργός Εξωτερικών ενημέρωσε τον κ. Μητσοτάκη και εκ του σύνεγγυς. Ο πρωθυπουργός έδωσε τις τελευταίες κατευθύνσεις και ενέκρινε το τελικό κείμενο. Αργότερα μέσα στην ημέρα, ο κ. Δένδιας ενημέρωσε και τον κ. Πάιατ, με αποτέλεσμα να φύγει για τη Νέα Υόρκη με μία ημέρα καθυστέρηση.
Στη νέα συμφωνία οριοθετείται το πλαίσιο της αμερικανικής λειτουργίας στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, στο οποίο, για ευνόητους γεωπολιτικούς λόγους, ο κ. Δένδιας έριξε ιδιαίτερο βάρος, όπως και για την ευρύτερη γεωγραφική διασπορά.
Διευκρινίζονται, επίσης, θέματα που αφορούν τους όρους λειτουργίας του προβλήτα στο Μαράθι της Σούδας.
Επίσης, εξασφαλίζεται και η δημιουργία εγκαταστάσεων υψηλής τεχνολογίας επί ελληνικού εδάφους και εντός ελληνικών βάσεων και στρατοπέδων στην Κεντρική Ελλάδα.
