Το «καλό κλίμα» των τελευταίων ημερών ανάμεσα σε Τουρκία και Ελλάδα φαίνεται πως παρερμηνεύτηκε για πολλοστή φορά από την τουρκική πλευρά. Εκφραστής αυτής της παρερμηνείας ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου
«Αυτή η προσέγγιση (με την Ελλάδα) είναι καλή, αλλά δεν πρέπει να περιμένουμε έναν άλλο σεισμό ή μια καταστροφή για να λύσουμε τα προβλήματα. Βέβαια, για να είναι μόνιμη αυτή η θετική ατμόσφαιρα, είναι απαραίτητο να γίνουν βήματα για την επίλυση πολύπλοκων προβλημάτων, τα οποία δεν έχουν λυθεί εδώ και χρόνια. Είναι απαραίτητο να εγκαταλείψουμε τις εντάσεις ειδικά στο Αιγαίο και να εγκαταλείψουμε τις παραβιάσεις», διεμήνυσε τη Μεγάλη Δευτέρα (10/4/2023) ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου μιλώντας στο κανάλι Α Χαμπέρ.
«Επιπλέον, πρέπει να δώσουμε έμφαση στη συνεργασία στην ανατολική Μεσόγειο, δεν εποφθαλμιούμε τα δικαιώματα κανενός, αλλά λέμε ότι πάντα θα προστατεύουμε τα δικαιώματά μας και τα δικαιώματα του τουρκικού λαού της Βόρειας Κύπρου και της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου, αλλά στην ανατολική Μεσόγειο, υπάρχει μόνο η Ελλάδα. Εγώ λέω ότι στην Κύπρο υπάρχουν και οι δύο πλευρές, το Ισραήλ, υπάρχει η Αίγυπτος, υπάρχει ο Λίβανος, υπάρχει η Συρία, αύριο, όταν διαμορφωθούν οι συνθήκες, η Λιβύη, υπάρχει επίσης η Παλαιστίνη. Πρέπει να πάμε σε συνεργασία.
Ελληνοτουρκικά: Δήλωση-«βόμβα» Τσαβούσογλου για τα νησιά του Αιγαίου
Όσον αφορά στα νησιά του Αιγαίου, υπάρχουν νησιά με αδιευκρίνιστο καθεστώς, υπάρχουν οι παραβιάσεις που ανέφερα προηγουμένως, υπάρχει το θέμα του εναέριου χώρου, υπάρχουν κάποιες συζητήσεις για αύξηση των χωρικών υδάτων από τα 6 μίλια στα 12 μίλια κατά καιρούς, όλα αυτά είναι θέματα διαφωνίας, θέματα που δεν έχουν λυθεί εδώ και χρόνια.
Τσαβούσογλου: Μπορεί να γίνει ένα ατύχημα – Θα πρέπει να συνεχιστεί η θετική ατμόσφαιρα
Τώρα εν μέσω αυτής της θετικής ατμόσφαιρας, πρέπει να τα διαπραγματευτούμε και πρέπει να αποφασίσουμε πώς θα τα λύσουμε. Κατά τη γνώμη μου, πρέπει να τα λύσουμε όλα ως πακέτο, γιατί αν λύσουμε το ένα και δεν λύσουμε το άλλο, η ένταση θα συνεχιστεί. Ξέρετε αυτά είναι αλληλένδετα προβλήματα. Οπότε μπορεί να μην αρκεί να λύσουμε ένα από αυτά ή δεν μπορούμε να πάρουμε πολιτικά ρίσκα σε αυτά τα θέματα, εννοώ.
Στο παρελθόν, η Τουρκία ήταν για την ελληνική πλευρά ένα ευαίσθητο θέμα, γιατί η πίεση στην ελληνική πλευρά είναι μεγαλύτερη. Φυσικά, αν θα πάμε στο διεθνές δικαστήριο…, αλλά για να πάμε στο διεθνές δικαστήριο… Αν κάτι τέτοιο πρόκειται να συμβεί, δηλαδή αν πρόκειται να υπάρξει κάτι τέτοιο ή αν πρόκειται να υπάρξει μια άλλη εναλλακτική λύση, δεν χρειάζεται να διαπραγματευτούμε άλλες εναλλακτικές λύσεις, όπως η σύγκρουση κ.λ.π», είπε ο Τούρκος ΥΠΕΞ.
Και συνέχισε: «Τελικά, για να είναι μόνιμη αυτή η θετική ατμόσφαιρα, θα πρέπει να γίνουν βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, πρώτα στις συνομιλίες που λέμε διερευνητικές και μετά στις συνομιλίες που λέμε διαβουλεύσεις. Δυστυχώς, στο παρελθόν, στην περίοδο πριν από εμάς, υπήρχαν αμοιβαίες προτάσεις, υπήρχαν διαπραγματεύσεις, αλλά δεν υπήρχαν συγκεκριμένα βήματα…
Μπορεί, Θεός φυλάξοι, να συμβεί ένα ατύχημα. Αυτή η θετική ατμόσφαιρα μπορεί να εξαφανιστεί σε λίγο. Για να μην εξαφανιστεί, χρειάζεται αμοιβαία γενναιότητα από τις δύο χώρες. Φαίνεται επίσης ότι μπορεί να υπάρξει ένας συμβιβασμός, αλλά δυστυχώς το περασμένο καλοκαίρι και σε κάποιες περιόδους, ειδικά στις γιορτές κ.λπ. η Ελλάδα τις παραβίασε λίγο. Σε αυτό το τεταμένο περιβάλλον, υπήρξαν συναντήσεις μεταξύ στρατιωτικών, κάποιες από αυτές ακυρώθηκαν, οι συμφωνίες πρέπει να συνεχιστούν, είναι έτοιμη η τουρκική πλευρά, δηλαδή να μην πραγματοποιήσει την άσκηση. Άρα η συνέχιση αυτής της πρακτικής δεν βλάπτει κανέναν, αντίθετα θα συμβάλει στη συνέχιση αυτού του θετικού κλίματος».
«Βλέπουμε ότι οι ΗΠΑ έχουν διαταράξει τις ισορροπίες στην Ελλάδα και στον ελληνοκυπριακό τομέα. Η Ελλάδα παραβίασε το καθεστώς της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών. Τα τεθωρακισμένα οχήματα από τις ΗΠΑ πήγαν σε αυτά τα νησιά. Αν οι ΗΠΑ θέλουν να είναι ένας καθαρός μεσολαβητής, θα πρέπει να είναι πιο αντικειμενικοί».
Τσαβούσογλου για F-16
«Είδαμε ότι η κυβέρνηση έχει καταβάλει μεγάλη προσπάθεια για το θέμα των F-16. Υπήρχαν κάποιοι αντιρρησίες στο Κογκρέσο και πρέπει να πειστούν. Εάν η αμερικανική κυβέρνηση παραμείνει σταθερή, μπορεί να τους υπερκεράσει. Βλέπουμε ότι η κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένου του πρέσβη στην Άγκυρα, έχει εργαστεί σκληρά όσον αφορά το Κογκρέσο τελευταία. Δεν είναι ότι περιμένουμε τα F-16 λόγω εκλογών. Τα F-16 δεν είναι ζήτημα ενός κόμματος, πρόκειται για ένα ζήτημα που αφορά μια χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, στην οποία πρέπει να παραδοθούν. Από την αρχή λέγαμε ότι δεν είναι δυνατόν να τα πάρουμε με όρους. Η αμερικανική κυβέρνηση πρέπει να παρέμβει πιο αποτελεσματικά στο Κογκρέσο», συνέστησε ο Τσαβούσογλου.
Τι δήλωσε ο Τσαβούσογλου σχετικά με την Αίγυπτο
«Στη συνέντευξη Τύπου που δώσαμε στην Αίγυπτο σχετικά με τον διορισμό πρεσβευτών, είπαμε ότι έχουμε ήδη αρχίσει να εξετάζουμε μαζί με τον Σούκρι για τον διορισμό πρεσβευτών, έχουμε καθορίσει τα ονόματα.
Εάν πάει για μετά τις εκλογές, ίσως μπορούμε να το ανακοινώσουμε αυτό κατά τη διάρκεια της ανταποδοτικής επίσκεψης στην Άγκυρα, ή μπορούμε να το ανακοινώσουμε και τις επόμενες ημέρες, δηλαδή αυτή την εβδομάδα. Θεού θέλοντος, οι συνεργάτες μας εργάζονται πάνω σε αυτό, ίσως θα κάνουμε μια ανακοίνωση την Τετάρτη, δηλαδή δύο ημέρες αργότερα.
Είναι πολύ πιθανό να συναντηθούν οι 2 ηγέτες αυτή τη στιγμή. Πριν από τις εκλογές».
Δένδιας: Εγκληματικό λάθος η μη προσέγγιση με Τουρκία
Θα ήταν εγκληματικό λάθος η Ελλάδα να μην τείνει χείρα φίλιας ανάλογη της χείρας φίλιας που αυτή τη στιγμή τείνει η Τουρκία, επισήμανε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας στον ΣΚΑΪ και την εκπομπή Σήμερα. Είναι λίγες οι πιθανότητες να τα καταφέρουμε, άλλα είναι εθνική υποχρέωση να το επιχειρήσουμε παρατήρησε.
«Οφείλουμε να είμαστε αισιόδοξοι, επίσης όμως προσεκτικοί και όχι αφελείς» σημείωσε ο Νίκος Δένδιας, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα δεν αφίσταται των παγίων θέσεών της στην εξωτερική της πολιτική και ότι οι βασικές της γραμμές παραμένουν ο σεβασμός στο διεθνές δίκαιο και στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας.
Για την αποκλιμάκωση στο Αιγαίο σχολίασε ότι «η Ελλάδα έχει υποχρέωση απέναντι σε αυτή τη συμπεριφορά να δείξει ότι την αντιλαμβάνεται, και ότι είναι και η ίδια έτοιμη και να προσέλθει σε μια έντιμη συζήτηση».
«Όλα θα φανούν μετά τις εκλογές στην Τουρκία»
Ειδικότερα, ανέφερε ότι στην παρούσα συγκυρία είναι πιθανόν, καθόλου βέβαιο, η Τουρκία να έχει δει τα γεωπολιτικά συμφέροντα με ένα πιο «καθαρό μάτι». Από εκεί και πέρα όμως, όλα θα φανούν μετά τις εκλογές στην Τουρκία. Η Ελλάδα δεν αφίσταται των παγίων θέσεών της στην εξωτερική της πολιτική. Εμείς είχαμε θέσει ως προϋπόθεση ήρεμα νερά μη απειλές, οι βασικές μας γραμμές είναι γνώστες, διεθνές δίκαιο και διεθνές δίκαιο της θάλασσας.
Οφείλουμε να είμαστε αισιόδοξοι, επίσης όμως προσεκτικοί και όχι αφελείς, το ίδιο ισχύει και για την Τουρκία, και δεν είναι αφελής προφανώς, ούτε αφίσταται των μακροπρόθεσμων συμφερόντων της.
«Εγκληματικό λάθος»
Υπάρχει, ανέφερε ο υπουργός, άτυπη κατανόηση μεταξύ των δυο πλευρών που μπορεί μετεκλογικά να οδηγήσει σε προσπάθεια επανέναρξης σοβαρού διαλόγου για να βρούμε λύση στη διαφορά μας. Πριν τους σεισμούς υπήρχε απλώς προσπάθεια να αντιμετωπίσουμε ακραία ενδεχόμενα κατά την προεκλογική περίοδο. Δεν υπήρχε κλίμα για σοβαρό διάλογο, γιατί είχαμε θέσει ως όσο να σταματήσει η τουρκική προκλητικότητα. Δεν σημαίνει, διευκρίνισε ο κ. Δένδιας, ότι η Τουρκία υπέκυψε στον όρο μας, έδειξε μόνη της μετά τη συγκεκριμένη επίσκεψη μια πλήρη αλλαγή υποδείγματος. «Η Ελλάδα προσέρχεται σε διάλογο με την πάγια αρχή της εξωτερικής πολιτικής: διεθνές δίκαιο, διεθνές δίκαιο της θάλασσας. Θα ήταν εγκληματικό λάθος η Ελλάδα να μην τείνει χείρα φιλίας ανάλογη της χείρας φίλιας που αυτή τη στιγμή τείνει αυτή η Τουρκία. Είναι λίγες οι πιθανότητες να τα καταφέρουμε, άλλα είναι εθνική μας υποχρέωση να το επιχειρήσουμε και εγκληματικό να το αγνοήσουμε, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Για την προσφυγή στη Χάγη ο Νίκος Δένδιας σχολίασε ότι προϋποθέτει συνεννοήσεις και κατανοήσεις.
«Άλλαξαν όλα μετά τους σεισμούς»
«Πράγματι άλλαξαν όλα μετά τους σεισμούς» σημείωσε ο Νίκος Δένδιας, διευκρινίζοντας ότι δεν υπήρξε εξωτερική πίεση για την εξομάλυνση. «Δεν έχω κάτι δει κάτι χειρότερο στη ζωή μου στην Αντιόχεια… Μετά την τραγική επίσκεψη είναι γεγονός ότι πράγματι άλλαξαν όλα, η Τουρκία όχι μόνο δεν παραβιάζει στο Αιγαίο, ή δεν κάνει υπερπτήσεις, δεν έχει πτητική δραστηριότητα στο Αιγαίο. «Η απόφαση προέρχεται από την τουρκική κορυφή. Η Ελλάδα έχει υποχρέωση απέναντι σε αυτή τη συμπεριφορά να δείξει ότι την αντιλαμβάνεται και ότι είναι και η ίδια έτοιμη και να προσέλθει σε μια έντιμη συζήτηση» είπε.
«Κίνδυνος ατυχήματος»
Πριν τους σεισμούς, εξήγησε ο υπουργός Εξωτερικών, υπήρχε προσπάθεια δημιουργίας κατανοήσεων για το προεκλογικό διάστημα, καθώς υπήρχε κίνδυνος ατυχήματος στην προεκλογική περίοδο, ο οποίος θα έμπαινε στο επίπεδο του δημοσίου διαλόγου και θα μπορούσε να οδηγήσει σε οτιδήποτε.
«Με τον Τσαβούσογλου είμαι φίλος»
Ενόψει της αυριανής επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών της Αιγύπτου, σχολίασε ότι «είναι ο φίλος μου ο Σάμεχ Σούκρι, έχω πολλούς φίλους». «Είναι φίλος μου και ο κ. Τσαβούσογλου. Τον ξέρω 17 χρόνια. Και στις δύσκολες στιγμές μού τα ‘’έσερνε’’ μεν, αλλά στο τέλος προσέθετε ‘’ο Δένδιας είναι φίλος μου’’. Είχα και έχω πάντα την άνεση να τον καλέσω στο κινητό του. Τον έχω καλέσει. Υπήρξε μια τεράστια δυσκολία τη στιγμή που ο πρόεδρος Ερντογάν απαγόρευσε κάθε επαφή μετά την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο υπενθύμισε.
«Η Κύπρος δεν κείται μακράν»
Θα ήταν ευχής έργον να μην υπάρξει κάποια συμπεριφορά από την τουρκική πλευρά στην Κύπρο που να αναιρεί το εξαιρετικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί στα ελληνοτουρκικά σημείωσε ο υπουργός. Η Κύπρος δεν κείται μακράν, αν συμβεί κάτι στην Κύπρο είναι προφανές ότι θα δηλητηριάσει και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Η Ελλάδα, όπως και η Τουρκία φαντάζομαι, συζήτα πάντα με τη νόμιμη κυβέρνηση της χώρας. Η Ελλάδα θα είναι έτοιμη να συζητήσει με την τουρκική πλευρά με οποία κυβέρνηση επιλέξει η τουρκική κοινωνία, εμείς πιστεύουμε θα κερδίσουμε εκλογές θα έχουμε κυβέρνηση με τον ίδιο πρωθυπουργό και με όποιον επιλέξει ΥΠΕΞ θα έχει στόχο να συζητήσει με την τουρκική πλευρά.
Ξεκαθάρισε ότι συζήτηση για τον ενεργειακό πλούτο της Ανατολικής Μεσογείου δεν μπορεί να γίνει ερήμην της Κύπρου.
«Άξια σπουδής η περίπτωση της Ίμβρου»
Ο ΥΠΕΞ τόνισε ότι είναι άξια σπουδής η περίπτωση της Ίμβρου, ο ελληνισμός Ίμβρου, καθώς έχει διπλασιαστεί από 300 σε σχεδόν 600 άτομα, με σχεδόν 60 παιδιά στο σχολείο. Πρέπει να ενθαρρύνουμε τον Πατριάρχη στο έργο του, είπε. «Είχαμε αμέριστη διευκόλυνση των τουρκικών αρχών για να πάω. Η Τουρκία θέλησε να βοηθήσει, όχι να εμποδίσει το ταξίδι μου» διευκρίνισε.
