Ελλάς – Γαλλία… στην πράξη συμμαχία: Τι σημαίνει η ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης

Ειδικότερα, σημειώνουν πως η συμφωνία για την εγκαθίδρυση στρατηγικής εταιρικής σχέσης για τη συνεργασία στην άμυνα και την ασφάλεια, η οποία υπογράφηκε νωρίτερα σήμερα από τους υπουργούς Εξωτερικών Νίκο Δένδια και Εθνικής Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, σηματοδοτεί τη δημιουργία στρατηγικής εταιρικής σχέσης.

Οι ίδιες πηγές αναδεικνύουν ότι, αναμφισβήτητα, το σημαντικότερο σημείο αποτελεί η ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης εναντίον της επικράτειας ενός εκ των δύο συμβαλλομένων μερών, η οποία περιλαμβάνει και τη χρήση στρατιωτικών μέσων (ένοπλης βίας), σύμφωνα με το άρθρο 51 του Χάρτη του ΟΗΕ, το οποίο αναφέρεται στο δικαίωμα στην αυτοάμυνα.

Πρόκειται, όπως επισημαίνουν, για την πρώτη φορά που τέτοια ρήτρα περιέχεται σε διμερή συμφωνία της Ελλάδας με Ευρωπαίο εταίρο ή σύμμαχο στο ΝΑΤΟ και βεβαίως δημιουργεί νέο περιβάλλον όσον αφορά στην προστασία της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της χώρας μας.

Σημειώνεται ότι αντίστοιχη ρήτρα υπάρχει στη συμφωνία που υπέγραψε περίπου πριν από ένα χρόνο ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας με τον ομόλογό του των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, σεΐχη Αμπντουλάχ μπιν Ζαϊντ Αλ Ναχιάν (Abdullah bin Zayed Al Nahyan). Υπογραμμίζεται, επίσης, ότι η εν λόγω ρήτρα μπορεί να ενεργοποιηθεί, εάν τα δύο μέρη διαπιστώσουν ότι υπάρχει ένοπλη επίθεση εναντίον της επικράτειας ενός από αυτά και άρα δεν υπόκειται στους περιορισμούς που επιβάλει η συνθήκη της Ουάσιγκτον (ΝΑΤΟ) και η συνθήκη της Λισαβόνας (ΕΕ).

Επίσης, επισημαίνουν ότι, σε αντίθεση με το άρθρο 5 της συνθήκης της Ουάσινγκτον, το άρθρο 2 της συμφωνίας αφορά επίθεση εναντίον της επικράτειας μίας εκ των δύο χωρών, χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς, αλλά δεν αφορά στρατιωτικές δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί εκτός επικράτειας. Περαιτέρω, γνωστοποιούν πως η εν λόγω συμφωνία βρισκόταν σε προχωρημένο στάδιο εδώ και αρκετούς μήνες, αλλά δεν είχε ολοκληρωθεί, για λόγους που δεν είναι άμεσα συνυφασμένοι με το κείμενό της.

Παράλληλα, αναφέρουν ότι με πρωτοβουλία του υπουργείου Εξωτερικών ενσωματώθηκε στο προοίμιο ρητή αναφορά στις κοινές αξίες και αρχές που διέπουν τις δύο χώρες με σαφή αναφορά στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, αξίες που έχει επανειλημμένα τονίσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.

Επίσης, κάνουν γνωστό πως ορισμένες σημαντικές λεπτομέρειες της εν λόγω συμφωνίας συζητήθηκαν κατά τη συνάντηση που είχε ο υπουργός Εξωτερικών με τον Γάλλο ομόλογό του Ζαν-Ιβ Λε Ντριαν (Jean-Yves Le Drian) στη Νέα Υόρκη την περασμένη εβδομάδα στο περιθώριο της 76ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Υπογραμμίζουν ακόμα πως η συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και της Γαλλίας περιέχει, πέρα από τη στρατηγική και στρατιωτική συνεργασία, ειδικό κεφάλαιο για τη στενή συνεργασία στην εξωτερική πολιτική, το οποίο προβλέπει τακτικές επαφές μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, αλλά και τον συντονισμό εν γένει μεταξύ των δύο υπουργείων, τόσο σε διμερή όσο και σε πολυμερή πλαίσια (ΕΕ, ΝΑΤΟ, ΟΗΕ).

Τέλος, γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην επιδίωξη ενίσχυσης του ρόλου της Ευρώπης στον κόσμο. Η επιδίωξη αυτή θα γίνει, όπως διαβεβαιώνουν, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις στρατηγικές σχέσεις με άλλους συμμάχους της Ελλάδας, αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ.

Στο πλαίσιο αυτό, οι ίδιες διπλωματικές πηγές υπογραμμίζουν ότι ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας είχε ενημερώσει έγκαιρα την αμερικανική πλευρά για την επικείμενη υπογραφή της συμφωνίας αυτής.